Siyanürün sitokrom oksidaz üzerine olan etkilerinin araştırılması

Abstract

58 ÖZET Bu çalışma deneysel olarak siyanürle zehirlenen farelerin kan siyanür ve tiyosiyanat düzeyleri ile karaciğer, kalp, kas, böbrek, dalak ve beyin doku örneklerinde sitokrom oksidaz aktivitelerindeki değişiklikleri tespit etmek için yapıldı. Bu çalışmada, 25-30 g ağırlığında 684 fare kullanıldı. Farelere 0.2, 0.4, 0.8, 1.4 vel.6 mg/kg dozlarında NaCN intraperitonal olarak verildi. Kan ve doku örnekleri farelerin başı kesilerek öldürüldükten sonra alındı. Kandaki siyanür ve tiyosiyanat düzeyleri 532 nm'de spektrofotometrik olarak saptandı. Dokuların sitokrom oksidaz aktiviteleri ise dayanıklı, zehirli olmayan bir madde olan N-fenil-p-fenilendiamin (p-aminodifenilamin)' in enzimatik tek değerlikli oksidasyonu ile oluşan serbest radikalin birikiminden yararlanılarak 510 nm'de spektrofotometrik olarak belirlendi. Sodyum siyanür, verilen tüm dozlarda kan siyanür ve tiyosiyanat düzeylerini artırdı. Kan siyanür düzeyleri verilen tüm dozlarda 1. dk.'dan itibaren artmaya başladı ve 5. dk.'da maksimuma ulaştı. Daha sonra kandaki siyanür düzeylerinin tedrici bir şekilde azalarak 720. dk.'da kontrole yalan düzeylere indiği belirlendi. Kandaki tiyosiyanat düzeyleri ise 1. dk.'dan itibaren artmaya başladı ve dozlara göre değişen zamanlarda (sırasıyla 10, 120, 60 dk.) maksimuma ulaştı. Daha sonra tedrici bir azalma göstererek 720. dk.'da kontrol seviyelerine inmediği belirlendi. Farelere verilen NaCN'ün tüm dozlarının karaciğer hariç diğer dokulardaki doku sitokrom oksidaz aktivitelerini değişik oranlarda inhibe ettiği belirlendi. Buna karşın karaciğerde ise 0.2, 0.4, ve 0.8 mg/kg dozlarında NaCN verildiğinde sitokrom oksidaz aktivitesinde artışa neden olduğu görüldü. Verilen yüksek dozlarda (1.4 vel.6 mg/kg) ise karaciğerde sitokrom oksidaz aktivitesini inhibe ettiği belirlendi.

59 SUMMARY Investigation of cyanide effects on cytochrome oxidase. This study was carried out to determine the changes in the cyanide, thiocyanate levels in blood and cytochrome oxidase activities at liver, heart, muscle, kidney, spleen and brain tissue samples of mice experimentally poisoned with cyanide. In this study, 684 mice 25-30 g body weight were used. Sodium cyanide was intraperitoneally given NaCN in the doses of 0.2, 0.4, 0.8, 1.4 and 1.6 mg/kg. Blood and tissue samples were obtained with decapitation of mice. The cyanide and thiocyanate levels were spectrophotometrically determined at 532 nm. Cytochrome oxidase activities of tissues were spectrophotometrically established at 510 nm, utilising the accumulation of the free radical formed by the enzymatic, univalent oxidation of stable, non toxic substrate, N-phenyl-p-phenylenediamine (p-aminodiphenylamine). Sodium cyanide increased the cyanide and thiocyanate levels in blood in the given all doses. The blood cyanide levels started to increase at 1st. min. til and reached at 5.min the maximum levels in the given all doses. Then, the cyanide levels in the blood gradually decreased and reduced the near levels of control groups at 720th. min. The thiocyanate levels in blood started to increase at 1st. min. and reached the maximum levels according to the doses at the different times ( respectively 10,120, 60 min.). Then, the thiocyanate levels in the blood gradually decreased and didn't reduce the near levels of control groups at 720th. min. It was determined that sodium cyanide inhibited, except liver, activities of the other tissue cytochrome oxidase in the given all doses. On the other60 hand, sodium cyanide increased activity of cytochrome oxidase in the liver in the doses of 0.2, 0.4, 0.8 mg/kg. But, sodium cyanide inhibited cytochrome oxidase activity in the liver in the doses of 1.4 and 1.6 mg/kg. It was determined that all doses of observed to increase the liver cytochrome oxidase activity. But, it was observed that the given high doses inhibited the liver cytochrome oxidase activity in the liver in the doses of 1.4 and 1.6 mg/kg.