Kamu bütçelemesinde yeni bir yaklaşım olarak katılımcı bütçeleme: Türkiye`de belediyelere yönelik bir araştırma

Abstract

Küreselleşme ile birlikte yönetişim alanında uyguladığımız sistemler yerini yeni arayışlara bırakmıştır. Bu arayışlarda görülmüştür ki vatandaşlık ve katılım faktörlerini ön planda tutan yerel yönetimler üzerinde çalışmalar artmıştır. Ülkemizde yeni kamu yönetimi anlayışı çerçevesinde verimlilik, etkinlik, hesap verilebilirlik ve denetim üzerine odaklanılmıştır. Bu kriterleri yönetimlerimize taşıyacak uygulamalardan biri de katılımcı bütçe olmuştur.Bugün dünyada birçok ülkede çeşitli yöntemlerle uygulanan katılımcı bütçe uygulamalarından yola çıkarak belediyelerimizde uygulanan veya uygulanmaya çalışılan katılımcı bütçe süreci çalışmamızda ortaya konulmak istenmiştir. Çalışmada ilk olarak kamu bütçesinde temel kavramlara yer verilmiş olup yerel yönetimlerde bütçeleme süreci hakkındaki mevzuat çerçevesinde açıklamalarda bulunulmuştur. Katılımcılık kavramı ve katılımcılığa yönelik yaklaşımlar incelenmiştir. İkinci olarak katılımcı bütçe kavramına yer verilmiş ve bu kavram dünya uygulamaları çerçevesinde değerlendirilmiştir. Son olarak 2006 yılında Türk-İsveç Yerel Yönetim Ortaklığı Programı dahilinde katılımcı bütçe modülünde yer alan Nilüfer, Osmangazi, Tepebaşı, Yıldırım, Altındağ Belediyeleri ve kendi araştırmaları sonucu katılımcı bütçeyi uygulayan Çanakkale Belediyesi ile görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Çalışmada karma yönteme başvurulmuş olup, görüşmeler neticesinde oran ağırlıkları yöntemi ile belediyelerimizdeki katılımcı bütçe mekanizmalarının değerlendirmesi yapılmıştır. Araştırmanın sonucunda, ülkemizin katılımcı bütçeyi yeni yeni deneyimlediği, bir yandan da katılımcı bütçe mekanizmalarını yeni kamu yönetimi çerçevesinde uygulamaya başladığı bulgularına ulaşılmıştır. Katılımcı bütçe uygulamalarında belediyelerdeki yönetici ve personelin bakış açıları, vatandaşların bilinç düzeyi, hukuki altyapı gibi faktörler esas oluşturmaktadır. Ayrıca katılımcı bütçe uygulayan belediyelerin yanı sıra katılımcı bütçe uygulamadıklarını öne süren belediyelerde de görülmektedir ki katılımcı bütçe mekanizmalarına her geçen gün daha fazla yer verilmektedir.

With globalization systems which we apply in management have given its place to new in the researches. In the researches, it is seen that researches on local managements which prioritize the factors of participation and citizenship have increased. In our country in the frame of the new public management perception, focal spots are the productivity, variety, accountability and supervision. One of the applications which will bring these criterions into our management is '' participatory budgeting ''.In our study we want to show the process of participatory budgeting applied in a lot of countries with different methods and based on this its applicaitons or application trials in our municipalties. In the researches, firstly, there are basic concepts in the public budget, then there are some statements abput budgeting process in local managements within the limits of law. Concept of participated and approaches towards participation have been studied.Second, it includes the concept of participatory budgeting and it has been evaluated within the frame of world applications. Finally, interviews were held with Nilüfer, Osmangazi, Tepebaşı, Yıldırım, Altındağ municipalities which has participated in the participatory budget module within the framework of the Turkish Swedish local government partnership program in 2006, and also with Çanakkale Municipality which implements participant budget due to the result its own research. In our thesis, combined method has been used, we have evaluated the participatory budgeting mechanisms in our municipalties with rate weight as a result of the contacts. Findings of the researches show that our country has been experiencing the participatory budgeting recently and it has started to apply participatory budgeting mechanisms in the wew public management. Factors such as; the perpective of managers and personnel in the municipalities, citizens' awareness level and legal infrastructure are the basis of participatory budget implementations. In addition to municipalties applying participatory budgeting, it has been seen that there are some municipalties assert that they don't apply the participatory budgeting but they have also some participatory mechanims.