Spor lisesi ve fen lisesi öğrencilerinin sportif aktivite düzeylerinin vücut kompozisyonu ve kemik mineral yoğunluğu üzerine etkileri

Abstract

Bu araştırma Spor Lisesi ve Fen Lisesi öğrencilerinin spor aktivite düzeylerinin kemik mineral yoğunluğu, vücut kompozisyonları ve kemik gelişimi üzerine etkilerini belirlemek amacı ile yapılmıştır.Karşılaştırma için derslerinin sportif aktivite içeriği fazla olan Spor Lisesi öğrencileri ile, sportif aktivite içeriği daha az olan Fen Lisesi öğrencileri seçilmiştir.Araştırmamıza yaş ortalaması 17.40±1.46 yıl olan 59 kişi dâhil edilmiştir. Birinci grup araştırma grubu (n=29) Spor Lisesi öğrencilerinden, ikinci grup (n=30) Fen Lisesi öğrencilerinden kontrol grubu şeklinde oluşturulmuştur.Antropometrik ölçümler (boy ve kilo) minimum giysi ile ve standart Stadiometre (Seca, Germany) cihazı ile yapılmıştır. Kemik Mineral Yoğunluğu (KMY) Ölçümleri kemik dansitometre cihazı (DEXA; Hologic Discovery 4500 QDR, Waltham, USA) ile ve el bilek X-ray radyografi ölçümleri ise röntgen cihazı (hoffman selector c) ile yapılmıştır. Vücut kompozisyonunu oluşturan, Vücut Kitle İndeksi (VKİ), Bazal Metabolizma Hızı (BMH), Vücut Yağ Oranı (%VYO), Vücut Yağ Kitlesi (VYK), Yağsız Vücut Kitlesi (YVK), Toplam Vücut Su Kitlesi (TVS), Biyoelektrik İmpedans Analiz (BIA,Tanita BC 418) cihazı ile ölçülmüştür. Cinsiyet, yaş gibi karakteristik özellikler sorgulama yöntemi ile alınmıştır.Çalışmada deney ve kontrol grubunun Kemik Mineral Yoğunluğu ölçüm sonuçları arasındaki fark istatistiksel açıdan (p<0,01) düzeyinde anlamlı bulunurken, iki grubun vücut kompozisyonları arasında bir farklılık görülmemiştir (p>0,05).Öğrenciler içinden rastgele seçilen 22 kişinin el bilek grafi sonuçlarına göre, epifiz büyüme plağı dikkate alındığında Elazığ Kaya Karakaya Spor Lisesi ve Diyarbakır Rekabet Kurumu Cumhuriyet Fen Lisesi öğrencileri arasında Yates Düzeltmeli Khi-Kare testine göre anlamlı farklılık bulunmuştur (p=0.00).Elde edilen verilerin analizi sonucunda; Elazığ Kaya Karakaya Spor Lisesi öğrenciler ile Diyarbakır Rekabet Kurumu Cumhuriyet Fen Lisesinde okuyan öğrencilerin kemik mineral yoğunluğu ve kemik epifiz büyüme plağı parametreleri üzerine sportif aktivitenin etkileri araştırılmış ve aralarındaki anlamlılık düzeyleri üzerine olumlu etkisinin olduğu gözlenmiştir.Anahtar Kelimeler: Spor, Vücut Kompozisyonu, Kemik Mineral Yoğunluğu, Lise öğrencisi

This study was carried out to determine the effects of sportive activity levels of Sports High School and Science High School students, on Bone Mineral Density, Body Compositions and Bone Development. For comparison, Sports High School students, whose courses? content includes more sportive activities, and Science High School students involved in relatively less sportive activities, were selected.A total of 59 individuals, with a mean age of 14,40+1,46 years, were included into the study.The first group consisted of Sports High School students(n=29) as study group, while the second group comprised Science High School Students (n=30) as controls.Antropometric measurements (height and weight) were performed with standart stadiometer device (Seca, Germany), with minimal clothing. Bone Mineral Density (BMD) measurements were made with bone densiometer instrument (DEXA, Hologic Discovery 4500 QDR, Waltham, USA), and hand-wrist x-ray radiographs with Roentgen (hoffman selector c) device. The parameters involving body composition such as Body Mass Index (BMI), Basal Metabolism Rate(BMR), Body Fat Rate (BFR), Body Lean Rate (BLR) and Total Body Water (TBW) were measured by Bioelectric Impedance Analysis (BIA, Tanita BC 418) device. In addition, such characteristic properties as gender and age were obtained through inquiry method.In the study, the difference between experimental and control groups in terms of bone mineral density measurement results was found to be statistically significant (p<0.01), whereas there was no difference between the groups for body compositions (p>0.05). According to hand-wrist graphs of 22 subjects randomly selected from among the students, a significant difference was determined between Elazığ Kara Karakaya Sports High School and Diyarbakır Rekabet Kurumu Cumhuriyet Science High School students in terms of epiphysis growth plate, based on Yates Arranged Chi-square test (p=0.00).As a result of findings obtained, the effects of sportive actvities on the parameters such as Bone Mineral Density and Bone Epiphysis Growth Plate of the students attendng both schools were investigated and seen that sportive activities have favourable effects on the significance levels between the two groups.Key Words: Sports, Body Composition, Bone Mineral Density, High school students.