Ateş yanıklığı hastalığına farklı seviyelerde dayanıklılık gösteren armut melezlerinin mineral madde içeriklerinin belirlenmesi

Abstract

Armut, Dünya'nın ılıman iklim bölgelerinde yetiştirilen bir meyve türüdür. Armut yetiştiriciliğinde, üretimi önemli düzeyde etkileyen ve ürün kayıplarına neden olan hastalıklardan en önemlisi tüm ağacın yok olmasına sebep olabilen ateş yanıklığıdır. Bu hastalığın kesin çözümü bulunmamaktadır. Dayanıklılık ıslahı çalışmaları mücadele yöntemlerinin başında yer almıştır. Bu bağlamda, en iyi kontrol yöntemi, hastalığa dayanıklı çeşitler ve anaçlar kullanmaktır. Bitkilerde hastalıklara dayanım mekanizmasında makro ve mikro besin elementleri de etkin rol oynamaktadır. Bu noktadan hareketle planlanan çalışma, ateş yanıklığına farklı seviyelerde dayanıklı 36 adet melez ve üçü hastalığa dayanıklı (Ankara, Magness, Kieffer), üçü duyarlı (Santa Maria, Williams, Akça) 6 ebeveyn ile 3 tekerürlü tesadüf parselleri modelinde yapılmış ve bu bitkilerin yapraklarında mineral madde içerikleri saptanmıştır. Analizler sonucu grup ortalamalarında, duyarlı grubun (E grubu) N, Ca, Fe ve Mn içerikleri fazla iken, dayanıklı grubun (A grubu) P, K, Mg, Na, Cu ve Zn içeriklerinin daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Diğer yandan, ebeveyn çeşitler açısından farklı bir durum ortaya çıkmış olup N, Ca ve Fe içeriği dayanıklı çeşitlerde duyarlılara göre daha yüksek bulunmuştur.

Pear is a fruit species grown in temperate regions of the World. Fire blight is the most destructive disease in pear growing that effect production and causes yield losses and kills whole tree. There is no certain solution to disease. Resistance breeding researches had come into prominance, recently. So, the best control method in fire blight is to use resistant rootstocks and cultivars. Macro ve micro elements are effective in disease resistance mechanism. This study was planned from this point of view and 36 crossbred varieties which are resistant to the fire blight in various degrees were obtained using three resistant (Ankara, Magness and Kieffer) and three susceptible varieties (Santa Maria, William and Akça) as rootstocks; the study was carried out in 3 repetitive random plot model and the mineral content of the leaves of the plants were determined. At the end of the analyses, it was detected that N, Ca, Fe and Mn content is higher at mean values of susceptible classes, on the contrary, P, K, Mg, Na, Cu and Zn is higher at mean values of resistant classes. Conversely, some of the leaf mineral content of parents concluded as the opposite of susceptibility classes. For example, N, Ca ve Fe content was measured higher in resistant parents.