Yatılı ilköğretim bölge okullarının sorunları ve çözümlerine ilişkin yöneticilerin, öğretmenlerin, öğrencilerin ve velilerin görüşleri: Bir durum çalışması

Abstract

Günümüzde gelişen bilimin ve teknolojinin ışığında eğitiminin insanlık için önemi tartışmasız kabul edilmektedir. İlköğretimden sonra ortaöğretimin de zorunlu hale getirilmesi ve eğitim kurumlarında yapılan yeniliklerle Türk Eğitim Sistemindeki gelişmeler devam etmektedir. Eğitimden tüm bireylerin yararlanabilmesi gerekliliği ile fırsat ve imkan eşitliği yaratabilmek amaçlanarak eğitim kurumlarında çeşitli düzenlemelerde bulunulmuştur.Türkiye?nin çeşitli bölgelerinde kırsal alanların yerleşim özellikleri ve nüfusunun azlığı sebebiyle buralarda okul açma giderek zorlaşmıştır. Nüfusu az olan yerleşim birimlerindeki ilköğretim kademesindeki çağ nüfusunun eğitim ihtiyacı Taşımalı Eğitim, Birleştirilmiş Sınıf Uygulaması ve Yatılı İlköğretim Bölge Okulları ile gerçekleştirilmektedir. Yatılı İlköğretim Bölge Okulları; çeşitli sebeplerle henüz bir ilkokul açılmamış olup, birbirlerine yakın birkaç köyün bulunduğu yerlerde veya evleri ve ev grupları dağınık olan köylerde açılmıştır. Türkiye?de okulsuz yerleşim birimlerinin olması, terör nedeniyle bazı okulların kapalı tutulması, birleştirilmiş sınıftan vazgeçilmesi sebeplerinden dolayı Yatılı İlköğretim Bölge Okulları kurulmuştur. Ayrıca yeterli maddi imkânlara sahip olamayan öğrencilere olanaklar sağlanabilmesi ve Sekiz Yıllık Kesintisiz Eğitimin sağlanabilmesi amaçlanmıştır. Bütün bu anlamlı amaçlarının yanında YİBO?ların bazı sorunları mevcuttur. Bu sorunlar; eğitimin niteliğine ve toplumun okula bakış açısına ilişkin sorunlar, personel, öğretmen, yönetici, öğrenci ve veli sorunları, okulun ekonomik ve fiziksel koşullarına ilişkin hizmetlerin yetersizliği olarak görülmektedir. Ayrıca kız öğrencilerin okula devam etmemesi, bazı branşlarda öğretmen bulma sıkıntısı, oturmuş öğretmen kadrosunun oluşmaması, çeşitli yaş gruplarının bulunmasından doğan akran baskısı gibi sorunlar temel oluşturmaktadır.Bu araştırma ile Yatılı İlköğretim Bölge Okullarının sorunları ve çözümlerine ilişkin yöneticilerin, öğretmenlerin, öğrencilerin ve velilerin görüşlerinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Buna uygun olarak araştırma, Antalya Gündoğmuş Şehit Orman Mühendisi Abdullah Aydın Yatılı İlköğretim Bölge Okulu?nda geçmiştir. Araştırma bütüncül tek durum deseninde nitel bir çalışma olmuştur. Araştırmanın evrenini, Antalya Gündoğmuş Şehit Orman Mühendisi Abdullah Aydın Yatılı İlköğretim Bölge Okulu?nda görevli 3 vekil yönetici, 17 öğretmen ile bu okulda öğrenim gören 247 öğrenci ve bu öğrencilerin velileri oluşturmuştur. Araştırmanın çalışma grubunu bu ölçüte uyan ve gönüllülük esasına göre seçilen 3 yönetici (1 vekil müdür, 2 vekil müdür yardımcısı), 14 öğretmen, 5 öğrenci (ikinci kademeden okula velisi gelebilecek öğrenciler) ve 5 veli (bu 5 öğrencinin velileri) oluşturmuştur.Bu çalışmada veri toplama yöntemi olarak bireysel ve odak grup görüşme, gözlem ve doküman analizi kullanılmıştır. Veri toplama araçları olarak, açık uçlu sorulara dayanan yarı yapılandırılmış bireysel görüşme ve odak grup görüşme formları, yapılandırılmamış gözlem formu ve doküman analizi için Gündoğmuş Yatılı İlköğretim Bölge Okulu?ndaki öğretmenler kurulu toplantı tutanakları, pansiyon nöbet defterleri, günlük nöbet defterleri ve veli toplantı tutanakları kullanılmıştır.Veri toplama araçlarının da özellikleri dikkate alınarak veriler içerik analizi ile incelenmiştir. Bu veri analizine dayanarak araştırmanın bulgu ve yorumları oluşturulmuştur. Araştırmanın sonucuna dayalı olarak önerilerde bulunulmuştur.xiiAraştırmadan elde edilen en önemli sonuçlar şunlardır: 1.Yönetici ve öğretmenlerin yaşadıkları kişisel sorunlar olarak; yatılı okulda çalışmayı yorucu, yıpratıcı buldukları, bu okulda çalışmanın olumsuz duygular oluşturduğu, okulun olumsuzluklarını ailelerine yansıttıkları, kendilerine yeterli vakit ayıramadıkları sonuçlarına ulaşılmıştır. Öğrencilerin okulla ilgi kişisel sorunları; aileden ayrı kaldığı için psikolojik olarak olumsuz etkilenme, arkadaşlarıyla yaşadığı problemlerden etkilenme gibi sorunlar öğrencilerin büyük kısmında görülmüştür. Velilerin kişisel sorunları ise öğrencinin, ailesinden ayrı kaldığı için özlem duygusundan olumsuz etkilenmesinin daha çok söylendiği görülmüştür.2.Yönetici, öğretmen, öğrenci ve velilerin okuldaki eğitsel sorunlar konusunda ortak fikirde olduğu görülmüştür. Okul yönetimi-öğretmenler arasında ve veliler arasında işbirliğinin yeterli olmadığı, okulda disiplin sorunlarının olduğu, bölgenin eğitime yeterli önem vermemesi sorunları belirlenmiştir. Ayrıca öğretmenlere göre; öğrencilerin dersle ilgilerinin olmadığı, hijyen kurallarına dikkat etmedikleri, çocukların ailelerinden uzak olmasının onlara olumsuz yansıması, öğrencilerin temel eğitimlerinin yetersiz olduğu, rehberlik hizmetlerinin yetersiz olduğu ve öğretmen eksikliği sebebiyle derslerin boş geçmesi sorunlarının yaşandığı sonuçlarına görülmüştür. Diğer araştırmalardan farklı olarak öğrencilerin her ihtiyacını okulun karşılamasının onların sahip olduklarının kıymetini bilmemelerine sebep olduğu belirtilmiştir.3.Yönetici ve öğretmenlerin okulda çalışma sebepleri, duygusal tatmin, YİBO?nun lojman imkânı, donanımın iyi olması, okulun Antalya?da olması, kendisinin de yatılı okumuş olması, hizmet puanının yüksek olması olarak belirtilmiştir. Ancak pek çoğunun da YİBO?nun diğer okullardan farkını bilmeden geldikleri sonucuna da ulaşılmıştır. Öğrencilerin ve velilerin bu okulda okuma-çocuğunu okutma sebepleri ise zorunluluktan dolayı olmuştur. Kendi köylülerinin de bu okula gelmesi, arkadaş imkanlarının çok olması, ücretsiz kurs ve etüt imkanı, kendi sorumluluklarını erken yaşta üstlenerek yaşıtlarından bir adım önde olma, okulun donanımının iyi olması ve maddi destek düşünceleriyle bu okula isteyerek geldikleri de belirtilmiştir.4.Okulda çalışmaktan yönetici ve öğretmenlerinin çoğunun memnun olduğu görülmüştür. Yöneticilerin ve öğretmenlerin okulun avantajları hakkında duygusal tatmin yaşama, öğretmenlerin kendilerini geliştirebilme imkânı, lojman, donanım gibi çeşitli imkânlarının olması belirtilmiştir. Öğrenci ve velilerin tamamının yatılı okuldan memnun oldukları görülmüştür. Öğrencilerin ve velilerin yatılı okuldaki avantajlar hakkındaki devletin öğrencilere harçlık vermesi, yardım dağıtması, okulun beslenme-barınma gibi çocuğun temel ihtiyaçlarını karşılaması, okulda ücretsiz kurs ve etüt imkânının olması, şimdiden kendi sorumluluğunu üstlenerek aileden ayrı kalmaya alışmayı başarma görüşleri ortak görülmüştür.Yönetici ve öğretmenlere göre okulun dezavantajı olarak sorumluluğun fazla olması, yıpratıcı olması, şehirden uzak olması olarak görülmüştür. Öğrenciler ve veliler okulda aile özlemi yaşanması, bazı öğrencilerin hijyen kurallarına dikkat etmemelerini dezavantaj olarak değerlendirmiştir.5.Yatılı okulda değiştirilmesi gereken durumlarda yönetici, öğretmen, öğrenci ve velilerin genel olarak ortak görüşte olduğu görülmüştür. Okuldaki kütüphanenin yetersiz olması, idarenin oturmuş bir kadroya sahip olmaması, okulun fiziksel eksikliklerinin olması, öğrencilerin internet kullanma imkânlarının olmaması, öğrencilerin boş zamanlarını değerlendirecek sosyal aktivitelerin yetersiz olması, rehberlik hizmetinin eksik olması, güvenlik görevlisinin olmaması, sağlık personelinin olmaması sonuçları ortaya çıkmıştır. Ayrıca öğrencilerin sağlık raporlarının olmadan okula gelmeleri, ailesiz çocukların ve çocuk esirgemeden gelen çocukların bu okulda toplanması, çevrenin yatılı okula olumsuz bakması sebebiyle YİBO?nun dışlanması, okulun ödeneğinin yeterince iyi kullanılamaması sorunlarını ifade edilmiştir. Yatılı okulun akran baskısı ve şiddeti, cinsel istismar gibi olumsuzluklar xiiiyaratabilmesi, öğrencinin yatılı kaldığında dışarı çıkmasının zor olması ve birinci kademenin bazı köyler uzak olduğu için taşınamaması sebebiyle birinci kademe öğrencilerinin de yatılı kalması durumlarının gözlendiği görülmüştür.6.Öğretmenlerin ve yöneticilerin kişisel sorunlarla ilgili önerilerinden ?Pansiyon nöbetlerini öğretmenler yerine başka bir personelin tutması gerekmektedir.? önerisini yoğun olarak belirttikleri görülmüştür. Öğrenciler ve veliler genel olarak okulun yatılı olmasını tercih etmiştir ve aile özlemine çözüm getirmemiştir. Yönetici, öğretmen ve öğrenciler eğitsel sorunlarla ilgili ?Okulda öğretmen ve yönetim arasındaki işbirliğini sağlamak için ortak kararlar alınarak ortak kurallar oluşturulmalıdır.? önerisini getirmişlerdir. ?Yatılı okul öğrencilerinin öncelikle sınavla seçilerek gelmeleri gerekmektedir.?, ?YİBO?da rehberlik hizmetlerinin daha iyi çalışması gerekmektedir.?, ?Özel eğitime ihtiyaç duyan çocuklara özel eğitim verilebilir, RAM?dan destek alınabilir.? önerileri sunulmuştur. Öğretmen, öğrenci ve veliler disiplin ve hijyen sorunlarının çözümü için önlemler alınması ve gerektiğinde yaptırım uygulanması konusunda çeşitli önerilerde bulunmuştur. Ayrıca öğrenci ve veliler boş geçen derslere öğretmen görevlendirilmesini istemiştir.Yönetici, öğretmen, öğrenci ve veliler değiştirilmesi gereken durumlar hakkında ?Öğrencilere boş zamanlarını değerlendirecekleri alternatif etkinlikler sunulmalıdır.? önerisinde bulunmuştur. ?Yönetim ve öğretmenlerin çok çabuk değişmesini önlemek için onları ödüllendirme sistemine gidilmelidir.?, ?Yatılı okul öğretmenleri ihalelerden sorumlu olmamalı, bu görevi ilçeden bir kurul yapmalı veya daha merkezi bir sistemle yapılmalıdır.?, ?Okuldaki fiziki eksiklikler giderilmelidir.?, ?Okulun kütüphanesi geliştirilmelidir.?, ?Öğrencilere internet imkânı sağlanmalıdır.?önerileri yoğun olarak belirtilmiştir. Yönetici ve öğretmenlerin genel olarak okulun yatılı olmaması ve taşımalı olması gerektiği görüşünü savunduğu bunun tersine öğrenci ve velilerin genel olarak okulun yatılı devam etmesi gerektiği görüşünde olduğu belirlenmiştir

Today, in the light of evolving science and technology, the importance of education for humanity is undisputedly acknowledged. After primary education, secondary education has been made compulsory too and with the innovations in training institutions, the improvements in the Turkish education system continues to progress. With the necessity for all individuals to benefit from education aiming to create equality of opportunity, various arrangements have been made in educational institutions.Due to the residential properties and lack of the population of the areas in various parts of our country, it has become increasingly difficult to establish schools around here. The education need of the primary school age population in settlements with small population is carried out by mobile education, unified class implementation and the regional primary boarding schools. Boarding primary schools were established in places where for various reasons, not yet founded a primary school or in places where a few villages and scattered groups of houses and house exist. The Regional Primary Boarding Schools have been established for the reasons of being settlements without a school in Turkey, some of the schools kept closed due to terrorism, the abandonment of the unified class implementation. In addition, students who do not have sufficient financial resources were intended to be provided with facilities and it was intended to provide eight years of uninterrupted education. The Regional Primary Boarding Schools have some problems addition to all of these significant objectives. These issues are seen as problems related to the quality of education and point of view of the school community; staff, teachers, administrators, students and parents problems and lack of services related to economic and physical conditions of school. In addition, not attending to school of female students, lack of teachers in some branches, not forming of a permanent team of teachers, problems arising from the presence of various age groups such as peer pressure form the basis.With this research, it was aimed to determine the views of administrators, teachers, students and parents about the problems and solutions of Regional Primary Boarding Schools. Accordingly, the research took place at Antalya Şehit Orman Mühendisi Abdullah Aydın Regional Primary Boarding School. The research became a qualitative study of a holistic single case. The study population was composed of three deputy administrators in charge atAntalya Şehit Orman Mühendisi Abdullah Aydın Regional Primary Boarding School, 17 teachers and 247 students studying in this school and the parents of these students. The study group of the research was composed of 3 managers (1 deputy director, two deputy assistant director), 14 teachers, 5 students (second stage students whose parents could come to school) and five parents (parents of these 5 students) that meets this criteria, selected on a voluntary basis.In this study, as a method of data collection, individual and focus group interviews, observation and document analysis were used. As data collection tools, semi-structured individual interviews and focus group interviews based on open-ended questions and nonstructured observation form and for the document analysis, teachers board meeting minutes, board of seizures books, daily seizure books and parent meeting minutes of Gündoğmuş Regional Primary Boarding School were used.Taking into account the characteristics of the data collection, instruments were examined by content analysis of the data. This data was based on an analysis of research findings and reviews established. Recommendations were made based on the results of the study.xvThe most important results obtained from the research are as follows:1. It was reached that personal problems of the teachers and the administrators were: they thought that working in the boarding school was tiring and exhausting, working in this school caused negative feelings, they reflected the negative effects of the school to their families and they didn?t have enough time for themselves. Personal problems of the students relating to school, the problems such as being affected psychologically in a negative way due to the being far from families, being affected by the problems experienced by friends was observed among the students. It was observed that the personal problems listed intensely by parents were the student?s suffering from the adverse affects the feeling of missing their families.2. Administrators, teachers, students and parents had common opinions about the educational problems of school. The problems such as the cooperation between teachers, school management and parents was not enough, discipline problems that exist in school, the region's not giving sufficient importance to education were identified. Additionally, according to the teachers, it was observed that students were not interested in courses, they didn?t obey the hygienic rules, their being away from their families was a negative effect on them, their basic education was insufficient, guidance services was in sufficient, courses are not done due to the lack of teacher. It was cited that unlike other researches, providing the every need of the students caused them not to know the value of what they had.3. The reasons why administrators and teachers work in that school are as follows: emotional satisfaction, the housing opportunities of the regional boarding primary school, sufficient equipment, the school to be in Antalya, having studied in these schools, the high points of service. However, most of them came to the regional boarding primary school without knowing the differences from other schools. The reasons why parents had their children study in these schools and why children studied in these schools were due to the necessity. It was cited that they came to these schools willingly with the idea that their villagers came these schools too, these schools had so many opportunities, free courses and study facilities, being one step ahead of their peers by assuming their responsibilities at an early age, being good of school equipment and financial support.4. It was observed that most of the administrators and teachers were satisfied with working in these schools. The administrators and teachers indicated that the school had some opportunities such as living emotional satisfaction, the opportunity for teachers to improve themselves, housing and equipment. It was observed that all of the parents and students were satisfied with the school. The parents and students had common ideas about the advantages of the boarding school such as state?s providing students with pocket money, aid distribution, providing the basic needs of the child such as feeding-housing, school?s having free courses and study, being able to be successful at being away from the family by taking their own responsibility already. According to the managers and teachers, having so many responsibilities, being exhausting and being far from the city were some of the disadvantages of this school. Students and parents considered the missing the family and not obeying the rules of hygiene by some students as a disadvantage.5. It was observed that administrators, teachers, students and parents had common ideas about the cases to be changed. Some results were reached that the library of the school is inadequate, administration didn?t have an established staff, school had some physical deficiencies, the students didn?t have the opportunity to use the internet, the social activities that the students would evaluate during their leisure time were insufficient, there was lack of guidance services, there was no security staff and there was lack of medical staff. Some problems were expressed that the students came to school without medical reports, the students who were parentless and came from children's charity gather at this school, the exclusion of the regional boarding school due to the negative look of the environment at the boarding school, the allowance of the school wasn?t used efficiently. It was seen that it was xviobserved that the first grade students should stay at the boarding school due to the fact that there were peer pressure and violence in the boarding school, it might cause negative effects such as sexual abuse, it was hard to go out when they stayed in the boarding school and the first stage couldn?t be transferred because some villages were very far away. 6. It was observed that the proposal? Hostel seizures should be kept by the staff other than the teachers? was described extensively by the administrators and teachers as their personal problems. Students and parents wanted the school to be boarding and they didn?t come to a solution about longing. Administrators, teachers and students brought the proposal ?Common rules should be established based on joint decisions in order to ensure cooperation between the teachers and the management of the school.` on educational issues. It was suggested that ?Firstly, boarding school students were required to be in these schools by taking some tests.?, ?Guidance services need to work better at the boarding schools.?, `Special training can be provided for children who need special education, Guidance Research Centre can support them.`. Teachers, students and parents suggested various proposals that some precaution should be taken to solve the problem of the discipline and hygiene and some sanctions should be imposed when it is necessary. In addition, students and parents wanted the appointment of teachers to the classes whose own teacher was absent. Administrators, teachers, students and parents proposed about the situations that should be changed: ?Alternative activities should be offered to the students for their leisure time.? ?An awarding system should be applied in order to prevent the changing of the administrators and teachers quickly.? ?Boarding school teachers should not be responsible for the tenders, a committee should do this task or should be done by a more central system.? `Physical deficiencies should be corrected in the school.` `The school library should be improved.` `Students should be provided with the opportunity to the internet.`It was cited that administrators and teachers generally thought that the school shouldn?t be a boarding one but it should be a mobile education, on the contrary, the students and parents generally thought that the school was required to continue as a boarding school.