Türkiye`deki devlet okulları ile uluslararası özel okulların çokkültürlü eğitim ilkeleri açısından değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı Türkiye'deki devlet okulları ile uluslararası özel okulların çokkültürlü eğitim ilkeleri açısından değerlendirilmesidir. Çalışma temel nitel araştırma tekniklerine bağlı kalınarak yürütülmüştür. Araştırma problemine yanıt aramak için nitel araştırma türü olan vaka (durum) çalışması kullanılmıştır. Bu çalışma için iki vaka seçilmiştir. 2010-2011 eğitim öğretim yılı güz döneminde alınan verilere göre öğrencilerin yaklaşık % 25'inin yabancı uyruklu olduğu bir devlet okulu ile bir özel uluslararası okul seçilmiştir. Çalışmada analiz birimleri olarak ilkokul programlarında çok kültürlülük ile ilişkili kazanımlar ve bu kazanımların uygulayıcıları olarak öğretmenler seçilmiştir.Bu çalışmada farklı veri toplama yöntemleri kullanılmıştır. Devlet ve Uluslararası Okul'un program kazanımları incelenmiş ve vaka olarak seçilen okullarda çalışan toplam 9 öğretmenle yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Ayrıca araştırmacıya bulguları destekleyecek kanıtlar sunması için her sınıfta kısa süreli gözlem yapılmış ve ilgili görülen dokümanlar incelenmiştir. Toplanan veriler Castagno'nun (2009) çokkültürlü eğitimle ilgili önerdiği 6 boyutlu kuramsal çerçeve kullanılarak analiz edilmiştir. Görüşmelerden elde edilen veriler değerlendirildikleri kategoriler içerisinde yeniden betimsel analiz yapılarak açıklanmıştır.Araştırmanın bulgularına göre her iki okulun programları da asimilasyon ve sosyal eylem için eğitim yaklaşımlarına uygun herhangi bir kazanım içermezken, genel olarak birleşme/kaynaşma, çoğulculuk, kültürlerarası yetkinlik/yeterlilik ve eleştirel farkındalık için eğitim yaklaşımlarına cevap verecek nitelikte olduğu görülmüştür. Her iki okulun kazanımları genel değerlendirildiğinde programların temelinde çokkültürlü eğitim ilkelerinin olmadığı bulunmuştur.Yarı yapılandırılmış görüşme verilerine göre öğretmen görüşlerinin asimile edici düşüncelerden eleştirel farkındalığa kadar geniş bir yelpazede yer aldığı görülmüştür. Sosyal eylem konusunda ise bir öğretmenin görüş bildirdiği sonucuna ulaşılmıştır. Genel olarak öğretmenlerin çokkültürlü eğitim ilkeleri konusundaki düşüncelerinin olumlu yönde olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bununla birlikte devlet okulunda çalışan sınıf öğretmenlerinin, çokkültürlü eğitim hakkında kavram karmaşası veya yanılgısına düştükleri, yabancı uyruklu öğrencilere nasıl davranacakları konusunda çokkültürlü eğitim ilkeleri dikkate alındığında bilgi düzeylerinin ya da yeterliliklerinin az olduğu görülmüştür. Uluslar arası okuldaki öğretmenlerin kültürel farkların yüceltilmesi ve gerçek zamanlı etkinlikler ile uluslararası olan öğrencilerin Türk kültürü ve diğer kültür ile olan etkileşimini arttırmayı amaçladıkları sonucuna ulaşılmıştır. Bu duruma, okulun fiziksel şartlarının (özel okul olmak, vatandaşı olunmayana bir ülkede eğitim-öğretim hizmetini sürdürmek, vb.) ve farklı bir ülkede ve kültürde eğitim-öğretim sunuyor olmasının etkisi olduğu bulunmuştur.Anahtar Kelimeler: Çokkültürlü Eğitim, Kültürel Farklılıklar, İlköğretim Programları, Yabancı Kökenli Öğrenciler

Aim of this study is to evaluate public schools and private international schools in Turkey with regards to multicultural education principals. Comparative case study will be used as method in this study under the guidelines of the qualitative research methods. Two cases had been chosen for this study according to data collected in the fall semester in 2010-2011. One case is a public school in which 25% of student population is foreign (international) students who have international roots, and other case is a private international school in which all students are international students. Objectives related with multicultural education in primary school curriculas and teachers as the operator of these curriculas have been chosen as unit of analysis of this study. Diverse data collection methods are used in this study. Objectives in public school's and private international school's programs were examined thoroughly and semi-structured interviews were conducted with total of 9 teachers who work in these two schools. Additionally, every teacher's class was observed shortly and some aim-related documents were examined in order to support the data conducted from interviews and programs. These collected data were analyzed with the usage of Castagno's (2009) 6-approached framework for multicultural education. A secondary desctiptive analysis has been done between the categories while evaluating the interview data.According to data of this study, there are no any objectives related with education forassimilation and education for social action approaches neither in public school's curriculum, nor in private international school's. It has been found that generally these programs answer education for amalgamation, pluralism, cross-cultural competence, and critical awareness approaches. When these programs analyzed, it has been found out that both schools have no roots of multicultural education in their curriculas' basis.According to semi-structured interview data analyses, teacher thoughts and opinions vary on the spectrum from education for assimilation to critical awareness approach. There is one teacher who shared her thoughts about education for social action approach. It is resulted that teachers' thoughts tend to be positive about multicultural education of teachers. Besides, it has been seen in the results that elementary classroom teachers in public school have incomprehensibility or misconception about multicultural education. Also, it can be seen in the results that when multicultural education principals are considered about their actions and attitudes towards international students, they have a lower knowledge level or competence about it. It has been seen in the results that teachers who work in private international school aimed to increase the interaction of between Turkish and other cultures and international students using real experiences and celebrating cultural differences. This situation has been related with psychical conditions of school (being entitled as `private`, continuing to education in a non-domestic country, etc.) and giving educational services in another country and culture. Keywords: Multicultural Education, Cultural Differences, Elementary Curricula, International Students