Adana, Mersin, Gaziantep ve Adıyaman illerinde koyun ve keçilerde theileria ve babesia türlerinin araştırılması

Abstract

Bu çalışma, Adana, Mersin, Gaziantep ve Adıyaman illerinde koyun ve keçilerde Theileria ve Babesia türlerinin varlığı ve yaygınlığının belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Bu amaçla, 2013/2015 yılları arasında bu illere gidilerek 421'i koyun, 379'u keçi olmak üzere toplam 800 hayvandan EDTA'lı tüplere kan örneği alınmış, alınan kan örneklerinden sürme frotiler hazırlanarak Giemsa ile boyanmış ve mikroskopta Theileria ve Babesia piroplasmları yönünden incelenmiştir. EDTA'lı kanlardan ekstrakte edilen Theileria ve Babesia piroplasm DNA'ları, RLB-F2 ve RLB-R2 primerleri kullanılarak PZR'de amplifiye edilmiştir. Elde edilen amplifikasyon ürünleri, Theileria ve Babesia soy ve türlerine özgü probların bağlandığı bir membran üzerinde hibridizasyona (RLB) tabi tutulmuştur. Kan örneği alınan hayvanlar aynı zamanda ixodid kene enfestasyonları yönünden kontrol edilmiş ve mevcut keneler toplanmıştır. Toplanan keneler stereo mikroskop altında incelenmiş ve tür identifikasyonları yapılmıştır. Doymuş dişi keneler, 28oC ısı ve %85 nispi nemi sağlayan etüvde tutularak yumurtlamaları sağlanmıştır. Yumurta kümeleri, Babesia türleri yönünden RLB ile incelenmiştir.Kan frotilerinin mikroskobik bakısında 45 koyun (%5,62) ve 11 (%1,37) keçi olmak üzere toplam 56 (%7) hayvan Theileria veya Babesia piroplasm formları yönünden pozitif bulunmuştur.Bölgedeki koyun ve keçilerin üç farklı Theilera (Theileria ovis, Theileria annulata, Theileria sp. MK), iki farklı Babesia türü ya da genotipi (Babesia ovis, Babesia sp.) ile enfekte oldukları belirlenmiştir. Babesia sp.'nin genetik karşılaştırması, bu genotipin 18S rRNA geni GenBank'taki mevcut bütün koyun ve keçi Babesia tür ve genotiplerinden açık bir şekilde farklılık göstermiştir. Bu izolatın, Babesia odocoilei ve Babesia sp. EU1 ile %98'e yakın bir benzerlik gösterdiği saptanmıştır. RLB yöntemi ile 800 örneğin 292 (%36,5)'sinin Theileria veya Babesia yönünden pozitif olduğu saptanmış, Theileria prevalansının %34,12 (273/800), Babesia prevalansının ise %6,62 (53/800) olduğu belirlenmiştir. Bölgedeki koyun ve keçilerde en yaygın kan parazitinin %31,12 ile T. ovis olduğu, bunu %5,75 ile B. ovis, %2,87 ile T. annulata, %0.87 ile Babesia sp. ve %0,25 ile Theileria sp. MK'nın takip ettiği görülmüştür. Babesia sp. sadece keçilerde, Theileria sp. MK ise sadece koyunlarda tespit edilmiştir. Bölgedeki koyun ve keçilerde diğer Theileria tür (Theileria lestoquardi, Theileria luwenshuni, Theileria uilenbergi) ve genotipleri (Theileria sp. OT1, Theileria sp. OT3) ile Babesia türlerine (Babesia motasi, Babesia crassa) rastlanmamıştır.Kan örneği alınan koyun ve keçilerden 546 adet kene toplanmış ve bunlar Rhipicephalus bursa, Rhipicephalus turanicus, Haemophysalis parva, Hyalomma excavatum ve Hyalomma anatolicum olarak teşhis edilmişlerdir. Yumurtlamak üzere etüve alınan doymuş erişkin dişi kenelerden 72 (36 R. bursa, 30 R. turanicus, 6 Hae. parva) yumurta kümesi elde edilmiş, bunlardan R. bursa'ya ait 2 yumurta kümesinde B. ovis tespit edilmiştir.

This study was carried out to determine the presence and distribution of Theileria, Babesia species in sheep and goats in Adana, Mersin, Gaziantep and Adiyaman provinces. For this purpose, the region was visited in 2013-2015 and a total of 800 blood samples comprising 421 sheep and 379 goats were collected from the animals by using the vacutained tubes containing EDTA. Blood smears were prepared from the blood samples and stained with Giemsa and examined for the presence of Theileria and Babesia piroplasms. Theileria and Babesia piroplasm DNAs extracted from bloods with EDTA were amplified by polymerase chain reaction (PCR) using RLB-F2 and RLB-R2 primers. For reverse line blot hybridization (RLB), the PCR products were hybridized to a membrane onto which catchall and species-specific oligonucleotide probes. At the same time, the animals taken from blood sample were checked for ixodid tick infestation and existing ticks were collected. Collected ticks were examined for identification under the stereo microscope. The fully engorged female ticks were selected for ovipositioning, and maintained in an incubator at 28oC, 85% relative humidity until they oviposited. The egg masses were screened by RLB for the presence of Babesia species.A total of 56 animals (7%) including 45 sheep (5.62%) and 11 goats (1.37%) were found to be positive for Theileria or Babesia spp. piroplasms in microscopic examination of blood smears.Three Theileria (Theileria ovis, Theileria annulata, Theileria sp. MK) and two Babesia (Babesia ovis, Babesia sp.) species or genotypes were identified in sheep and goats in the region. The genetic comparison of the Babesia sp. revealed that this genotype was found to be clearly different from all ovine and caprine Babesia species or genotype available in GenBank. The genotype showed a close similarity to 98% between their 18S rRNA genes with the previously described sequences of Babesia odocoilei ve Babesia sp. EU1.Using RLB, 292 out of 800 samples (36.5%) were found to be infected with Theileria or Babesia species. Prevalence of Theileria was determined as 34.12% (273/800), whereas the prevalence of Babesia was 6.62% (53/800). The most abundant Theileria species identified was T. ovis with 31.12%, followed by B. ovis 5.75%, T. annulata 2.87%, Babesia sp. 0.87% and Theileria sp. MK 0.25%. Babesia spp. was detected in goats with 0.87%, whereas Theileria sp. MK was detected in sheep (0.25%). The other Theileria (T. lestoquardi, T. luwenshuni, T. uilenbergi, Theileria sp. OT1, Theileria sp. OT3) and Babesia (B. motasi, B. crassa) species and/or genotype were not detected. A total of 546 ticks were collected from sheep and goats in the region. Ticks were identified as Rhipicephalus bursa, Rhipicephalus turanicus, Haemophysiyalis parva, Hyalomma excavatum and Hyalomma anatolicum. A total of 72 egg masses obtained from R. bursa (n=36), R. turanicus (n=30) and Hae. parva (n=6) were included in this study. Of the egg masses examined, 2 R. bursa egg masses were positive for B. ovis.