Eğitim kurumlarında algılama yönetimi ve tercih edilebilirlik üzerine bir durum çalışması: Antalya ili Merkez ilçelerinde bulunan fen liseleri örneği

Abstract

Bu çalışma, Antalya İli Merkez İlçelerinde bulunan fen liselerinin algılama yönetimi çalışmalarını ve bu çalışmaların tercih edilebilirlik üzerindeki etkilerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Çalışma nitel araştırma modellerinden bütüncül çoklu durum çalışması deseninde gerçekleştirilmiştir. Maksimum çeşitlilik örneklemesi alınarak yapılan araştırma, bir devlet fen lisesi ve iki özel fen lisesi üzerinde yürütülmüştür.Elde edilen verilerin analizi sonucunda; öğrenci velilerine göre ideal ortaöğretim okulunun özellikleri tanımlanmıştır. Velilerin çocuklarının eğitim alması için en uygun okulun belirlenmesi sürecinde kullandıkları bilgi kaynakları (algı kaynakları) tespit edilmiştir. Özel ve devlet okullarının öğrenci velileri üzerindeki algıları belirlenmiştir. Bu algıların oluşması sürecinde okulların yürüttüğü çalışmalar ve bu çalışmaların etkileri ortaya konmuştur. Ortaöğretim okullarının tercihi sürecinde etkisi olan kişiler belirlenmiştir. Öğrenci velilerine göre okulların etkili bir algılama yönetimi çalışması yapabilmeleri için önemli gördükleri unsurlar tespit edilmiştir. Çalışma sonucunda ideal ortaöğretim okulu tanımlanmasında; fiziki donanım, ders ve üniversite sınav başarısı, başarılı öğrenci profili, sosyal ve kültürel çalışmalara yer verilmesi gibi nitelikler daha çok ön plana çıksa da kişilerin istek ve beklentilerine göre farklı tanımlamaların varlığı görülmektedir.Okulları tanıma açısından; okullarla yapılan görüşmeler, internet araştırmaları, referans grupları, diğer okulların - dershanelerin veya öğretmenlerin yönlendirmeleri, reklam ve tanıtım çalışmaları, aile bireylerinin okullarla ilgili tecrübeleri, geçmişten gelen bilgiler ve okullara yapılan tanıtım gezileri bilgi kaynakları olarak değerlendirilmektedir.Hem devlet fen liseleri hem de özel fen liseleri başarılı okullar olarak görülmektedir. Devlet fen liselerindeki öğrenci profilinin çok başarılı olduğu ancak öğrencilerin çok fazla yoruldukları, mevzuat, bürokrasi ve maddi imkânların yetersizliği, öğretmenlerin sadece gerekeni yaptıkları gibi algılar ön plana çıkmaktadır. Özel fen liselerinde ise iletişimin daha güçlü olduğu, öğrencilerle daha yakından ilgilenildiği, bu okulların daha fazla imkânlara sahip oldukları ancak öğrenci velileri üzerinde ticari kaygılara yönelik algıların varlığı tespit edilmiştir. Çalışma kapsamında yer alan her üç okul için de çok farklı algılara ulaşılmıştır. Bütün öğrenci velilerinin okul tercihi yapmadan önce okullarla görüşmeler yaptıkları; özel fen liseleri ile yapılan görüşmelerin veliler üzerinde etkili olduğu, devlet fen lisesinde ise bu görüşmelerin genellikle olumsuz izlenimlere neden olduğu tespit edilmiştir. Orta öğretim okullarının tercihi sürecinde ailelerin; öğrencilerinin okulları tanıyabilmeleri için imkanlar yaratmaya çalıştıkları, rehberlik yaptıkları ancak son kararı öğrencilerin kendilerinin verdikleri, bu süreçte aile bireylerinin, öğretmenlerin, arkadaşların, komşuların vb. birçok kişinin etkili olduğu tespiti yapılmıştır.Eğitim kurumlarının kendilerini tanıtabilmeleri ve tercih edilebilirliklerini artırabilmeleri için okullarında eğitim gören öğrencilerin her türlü bireysel vaya kitlesel başarılarını çeşitli kanallarla hedef kitleye yansıtmalarının önemli olduğu görülmektedir. Okulların görsel ve yazılı kanallarla reklam çalışmalarına çok sık olmasa da yer verdikleri ancak bu çalışmalardan daha çok okullarda eğitim gören öğrencilerin ve referans gruplarının tanıtımda etkili olacağı sonuçlarına ulaşılmıştır.

This study was conducted to determine the perception management works in the science high schools in central sub-provinces of Antalya Province and their effects on preferability. The study was done in integrated multi-cases study pattern as one of the qualitative research methods. The research with maximum variety sample was conducted in one public and two private science high schools. As a result of the analysis of the data to be obtained, the characteristics of the ideal secondary school according to the parents of the students. The information resources (perception sources) which the parents use for the education of their children were determined. The perceptions of the parents on private and public schools were determined. The efforts of the schools to generate these perceptions and the effects of these efforts were figured out. The people who are effective on the selection of the secondary schools were defined. The important facts which the parents see important for the effective perception were determined. As a result of the study, physical hardware, course and university exam successes, successful student profile, achievement of the social and cultural works and so on are more prominent but there are different definitions with reference to the desires and expectations of people in for the definition of the ideal secondary school. For the recognition of the schools; the interviews in the schools, internet searches, reference groups, instructions of the teachers in other schools and courses, advertorial and introductory efforts and the experiences of the family members, past information and school orientations are assessed as the sources of the information. Both public and private science schools are seen as successful schools. There are dominant perceptions such as the higher success of the students in science high schools despite their too much efforts, legislation, bureaucracy and short of material facilities, teachers doing only the requirements. On the other hand, in private science schools, there are better communications and the students are considered more closely with more facilities but the parents have concerns on commercial matters related with these schools. For three schools in the scope of the study, there are different perceptions. All parents made interviews with the schools before the registration and the private science high schools had more effects on the parents, unlike the public science high schools where the parents had negative perceptions. For the selection of the high schools, the parents try to create opportunities for their children to meet the schools as guides but the students make the final decision alone under effects of many like family members, teachers, friends, neighbours and so on. It is seen important for the educational institutions to announce the individual or common successes of their students with various manners to introduce their schools and increase the preferability to the people. The schools consider the written and visual advertisements rarely but the students and reference groups are more effective for the introduction of these schools, as the result to be reached.