Ortaokul öğrencilerinin problem çözmede çözüm stratejileri kullanma becerilerinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırma, ortaokul öğrencilerinin problem çözmede çözüm stratejilerini kullanma becerilerini değerlendirme amacı ile yapılmıştır. Bu amaç doğrultusunda, ilgili ders kitapları, yerli ve yabancı kaynaklar ve internet üzerinden ulaşılabilen çalışmalar taranarak araştırmacı tarafından 15 matematik problemi hazırlanmış ve bunların en az iki strateji ile çözülebilecek şekilde olmasına özen gösterilmiştir. Çalışma 2015-2016 öğretim yılında, 24 yedinci sınıf öğrencisi ile yapılmıştır. Öğrencilerin yaptıkları çözümler incelenerek öğrencilerin kullandıkları problem çözme stratejileri belirlenmiş ve çalışmada betimsel araştırma deseninden faydalanılmıştır. İstatiksel analiz, verilerin parametrik varsayımları yerine getirdiğinin anlaşılması sonucunda bağımsız gruplar t-testi ile yapılmıştır. Araştırmanın amacı doğrultusunda, 12 Matematik Başarısı Yüksek (MBY) ve 12 Matematik Başarısı Orta (MBO) toplam 24 öğrenci uygun örnekleme tekniği ile seçilmiştir. Bu öğrenciler özel bir okulda okuyan, bir yıl önce Antalya ili genelinde 6. sınıf öğrencilerin katılabildiği seviye belirleme sınavında aldıkları puanlara göre belirlenen ve sınıflara yerleştirilen öğrencilerdir. MBY öğrencilerin matematik dersi, diğer gruptan farklı olarak 6. sınıftan itibaren haftalık ders programında daha fazla yer almıştır. Bu dersler araştırmacı tarafından verilmemiş, araştırma ile ilgili olmamıştır. Fakat öğrencilerin, fazladan işlenen matematik dersleri sayesinde farklı türde problemlerle uğraşma fırsatı buldukları bilinmektedir. Bu yüzden, MBY öğrencilerinin problem çözme stratejilerini kullanma becerilerinin daha yüksek çıkması beklenmiştir. Sonuçlar, iki grupta en fazla `Denklem kurma/eşitlik yazma` stratejisinin kullanıldığını, `Şema çizme` stratejisinin ise MBY öğrencilerin en az tercih ettiği strateji olduğunu göstermiştir. Bu iki grup arasında problem çözme açısından ise, doğal olarak, MBY belirgin bir şekilde üstün olduklarını, fakat, strateji kullanımı ortalaması açısından ise önemli bir fark olmadığını ortaya koymuştur. MBY öğrencilerin bile çözüm stratejilerini uygulamada bu kadar eksik kalmaları, `problem çözme becerisi yüksek olan öğrencilerin çözüm stratejisi uygulama becerileri de yüksek olur` düşüncesinin yanlış olabileceği ve aynı zamanda ortaokulda çözüm stratejileri öğretiminin istenen seviyede olmadığı anlamına gelmektedir.Anahtar kelimeler: Problem Çözme Stratejileri, Problem Çözme, Matematik Başarısı Yüksek Öğrenciler, Matematik Eğitimi

The primary purpose of this research is to investigate the middle school students' skills of using problem solving strategies. For this purpose, 15 mathematics problems were gathered by ransacking the internet, text books and related studies. The problem set was prepared by the researcher in a way that each problem can be solved using at least two different strategies. In 2015-2016 academic year, 24 seventh grade students took part in this study and the descriptive research design was utilized to examine the data collected from students' written works and decide the problem solving strategies that students used to solve the problems. Since the research data meet the parametric assumptions, independent samples t- test was used for statistical analysis.Based on convenience sampling method 12 high achievers (HA) and 12 normal achievers (NA) in mathematics, total 24 seventh grade students were selected. A year before in a private school, those students were identified and classified as HA and NA in mathematics according to their achievement scores on the placement test designed for 6th graders from middle schools in Antalya. The high achievers differed from the other group by having extra mathematics lessons in their course schedules. Those lessons were not instructed by the researcher or being related to the research. it is known that with the help of these extra hours, high achiever students have had the opportunity to work with different kinds of problems. Thus, HA were expected to have better scores at problem solving strategies. Results showed that `writing a mathematical sentence/an equation` was the most preferred strategy in both groups while `Drawing a diagram` was the least preferred one in HA. It can be also concluded that there was a significant difference between the groups' problem solving skills, naturally in favor of the high achievers. However, there was no significant difference between the groups' problem solving strategies. That even the high achievers lack employment of different strategies could mean two things: first, the idea that `students who have a high level of problem solving skills also have a high level of problem solving strategies` is a common misconception; and, second, there is not enough emphasis on teaching problem solving strategies in the middle schools.Keywords: Problem Solving Strategies, Problem Solving, High Achievers in Mathematics, Mathematics Education