Yabancılara Türkçe öğretiminde kullanılan ders kitaplarındaki dil bilgisi öğretim yöntemlerinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, yabancılara Türkçe öğretiminde en sık kullanım alanına sahip materyal olan ders kitaplarındaki dil bilgisi öğretim yöntemlerinin izlencesi çıkartılarak kitaplarda kullanılan dil bilgisi öğretiminin yöntemlere uygun olup olmadığını tespit etmektir. Bu araştırmada yabancılar için Türkçe ders kitapları model olarak seçilip yazılı kaynak durumunda olan yabancılar için Türkçe ders kitapları dil bilgisi ve belirlenen ölçütler açısından incelenmiştir. Araştırma nitel modellerden doküman incelemesine dayanmaktadır. Araştırmanın çalışma evreni, yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlere yönelik hazırlanmış tüm ders kitaplarını kapsamaktadır. Evrenin tamamına ulaşmak mümkün olmadığı için uygun örnekleme yoluyla seçilen ders kitapları çalışmanın örneklemini oluşturmuştur. Bir kitap serisinin aynı izlence ve yöntemle hazırlandığı düşünüldüğünde inceleme için üç farklı yayınevine ait A1-A2 düzeyindeki kitapların çalışma için uygun olacağı düşünülmüştür. Bu kapsamda çalışma evrenini; Gazi Üniversitesi TÖMER Yabancılar İçin Türkçe Öğretim Seti A1-A2 Ders Kitabı, İstanbul Yabancılar İçin Türkçe Öğretim Seti A1-A2 Ders Kitabı ve Hitit Yabancılar İçin Türkçe Öğretim Seti Temel A1-A2 Ders Kitabı oluşturmaktadır. Çalışma, yabancı dil olarak Türkçe ders kitaplarının dil bilgisi öğretimi açısından incelenmesini amaçlayan nitel bir araştırma olduğu için verilerin analizinde buna uygun olarak doküman analizi tekniği benimsenmiştir. Çalışma kapsamında yabancılar için Türkçe ders kitaplarını dil bilgisi açısından incelenmesine yönelik alanyazın taraması yapılmış ve alan uzmanlarının görüşlerine başvurulmuştur. Bunların neticesinde beş maddelik inceleme ölçütü çerçevesi oluşturulmuştur ve incelemeler bu ölçütler çerçevesinde yapılmıştır. Verilerin analizinde öncelikle ders kitaplarındaki konuların neye göre sıralandığının belirlenmesi amacıyla her bir kitabın içindekiler kısmı ve üniteleri taranmış ve kitapların benimsedikleri izlenceler belirlenmiştir.Çalışmanın sonunda yabancı dil olarak Türkçe öğretimi yapan ders kitaplarında kullanılan dil bilgisi öğretim yöntemlerinin yapılandırmacı yaklaşımları hangi düzeyde kapsadığı incelenerek, kitapların dil bilgisi öğretiminin güncel ve kullanılabilir olma durumu hakkında değerlendirmeler yapılmıştır.Anahtar Kelimeler: Yabancılara Türkçe Öğretimi, Dil Bilgisi, Dil Bilgisi Öğretim Yöntemleri, Ders Kitabı.

This study aims to determine whether the grammar teaching methods in the textbooks for teaching Turkish to foreigners comply with the relevant methods, by presenting the syllabus of the grammar teaching methods in the textbooks that are the most frequently used materials for teaching Turkish to foreigners. In this research, Turkish textbooks for foreigners were selected as a model, and these textbooks, which are deemed as written sources, were analyzed in terms of grammar and the determined criteria. The research is based on the document review, i.e. a qualitative model. The target population of the research involves all the textbooks prepared for those who learn Turkish as a foreign language. As it was not possible to have access to all the textbooks in the target population, the textbooks selected through convenience sampling constituted the sampling of the study. Considering that a book series is prepared based on the same syllabus and method, it was concluded that A1-A2 level books published by three different publishing houses would be suitable for the analyzing. In this scope, the target population of the study was selected as; Gazi University TOMER Turkish Teaching Kit for Foreigners A1-A2 Textbook, Istanbul Turkish Teaching Kit for Foreigners A1-A2 Textbook and Hitit Turkish Teaching Kit for Foreigners Basic A1-A2 TextbookThe study is a qualitative research aiming to analyze the Turkish textbooks, used as a foreign language book, in terms of grammar teaching; therefore, document analysis method was adopted in the analysis of the obtained data. Within the scope of the study, review of literature was conducted to analyze the Turkish textbooks for foreigners with regard to grammar and the opinions of the experts in this field were consulted. As a result, an analysis criterion framework consisting of 5 criteria was created and analyses were made within the framework of these criteria. In the analysis of the data, initially, contents sections and units of each book were scanned in order to determine how the subjects in these textbooks are organized and then the syllabuses adopted by each book were determined. In the conclusion part, textbooks teaching Turkish as a foreign language were analyzed as to what extent the grammar teaching methods in these textbooks included the constructivist approaches and evaluations were made about the up-to-dateness and suitability of these textbooks in grammar teaching.Keywords: Teaching Turkish to Foreigners, Grammar, Grammar Teaching Methods, Textbook.