Havacılıkta emniyet kültürü, emniyet kültürü ile emniyet yönetim sistemi (eys-sms) arasındaki ilişki ve olumlu (pozitif) emniyet kültürü oluşturulması için öneriler üzerine kavramsal bir araştırma.

Abstract

Bu araştırmanın temel taşı, havacılıkta emniyet kültürü kavramının anlaşılması ve önemi üzerine kurulmuştur. Bunu yaparken ulusal ve uluslararası tüm otoriteler tarafından zorunlu hale getirilmiş olan Emniyet Yönetim Sisteminin (EYS-SMS), Emniyet Kültürü ile arasındaki bağlantı tespit edilmeye çalışılmıştır. Aynı zamanda ülkemizde havacılık sektöründe Emniyet Yönetim Sistemine geçişin başlaması son birkaç yıla dayandığını gözlemlediğimizde ve yeni kurulacak olan Emniyet Yönetim Sisteminin temelden sağlam olabilmesinde kilit noktalardan birisinin `Olumlu Emniyet Kültürü` ile bu sistemin geliştirilmesi olduğu tespit edilmiştir.Yöntem olarak; literatür çalışması ile araştırmada yer alan anahtar kelimelerin kitap, dergi, tez, veri tabanları, referans kaynaklarında taranarak konu ile ilgili yayınlara ulaşılmıştır. Bulgular, havacılıkta emniyet kavramının yönetimi için bir sistemin gerekli olduğu anlaşılması ile birlikte Emniyet Yönetim Sistemi oluşturulmuş ve bu sistemle beraber yeni kavram niteliği taşıyan `Emniyet Kültürü` kavramı oluşmuştur. Ancak yapılan araştırmalar gösteriyor ki bu sistemin etkin bir şekilde oluşturulması her şey yolunda giderse ortalama 8 ile 10 yıl arasında sürmektedir. Ama bu süre içerisinde etkin bir Emniyet Yönetim Sistemi oluşturmayı beklemek iyimser bir yaklaşım olacaktır. Böylesi kritik bir sistemi kurmanın kilit noktası temelinin sağlam olması ile sağlanacaktır. Bu temelin sağlam olmasında en önemli noktalardan birisi sistem kurulurken eş zamanlı olarak `Olumlu Emniyet Kültürü` de oluşturulmalıdır. Fakat bu konuda yol gösterecek Türkçe kaynak yok denilecek kadar az sayıdadır. Bu nedenle hazırlanan, literatür içerisinde ışık tutması hedeflenen bu tez kavramsal boyutta ele alınmıştır.Sonuç olarak araştırmanın özü son bölümde `Emniyet Kültürü ile Emniyet Yönetim Sistemi Arasında ki İlişki` ve `Olumlu Emniyet Kültürü Oluşturulması Üzerine Öneriler` başlıkları adı altında verilmeye çalışılmıştır.

The cornerstone of this research is based on the understanding and importance of the concept of safety culture in aviation. In doing so, it has been tried to determine the connection between the Safety Management System (SMS) and the Safety Culture which has been made compulsory by all national and international authorities. At the same time, the transition to the Safety Management System in the aviation sector in our country has started in the last few years. Therefore, the Safety Management System to be established should be developed together with Positive Safety Culture.As the method of research; with the literature study, the keywords in the research were searched in books, journals, theses, databases and reference sources. Findings, with the understanding that a system for the management of safety in aviation is necessary, a Safety Management System has been created and the concept of Safety Culture, which is a new concept, has been formed with this system. However, the studies indicate that an average of 8 to 10 years is necessary for the effective creation of this system. But expecting to create an effective Safety Management System during this period will be an optimistic approach. Setting up such a critical system can be accomplished by the solid foundation stones. One of the most important points in this robustness is the simultaneous creation of Positive Safety Culture. However, the number of Turkish sources to guide this issue is limited. For this reason, this thesis, which is prepared to shed light in the literature, is discussed in conceptual dimension.As a result, the essence of the study is tried to be given in the last chapter under the title of Relation between Safety Culture and Safety Management System and Suggestions on Establishing Positive Safety Culture.