Farkındalık temelli psikoeğitim programının üniversite öğrencilerinin duygusal yeme, kontrolsüz yeme ve duyguları yönetme becerileri üzerindeki etkisi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, üniversite öğrencilerine yönelik geliştirilen farkındalık temelli psikoeğitim programının öğrencilerin duygusal yeme, kontrolsüz yeme, olumsuz bedensel tepkileri kontrol edebilme ve duygularla başaçıkma davranışları üzerindeki etkililiğini incelemektir. Bu amaç doğrultusunda çalışmada ön test son test kontrol gruplu yarı deneysel desen kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Akdeniz Üniversitesi Eğitim ve Edebiyat Fakültesinde öğrenim göre 12 kadın, 12 erkek öğrenci oluşturmaktadır. Katılımcıların yaşları 18-23 arasında değişmektedir. Çalışma süresince deney grubunda yer alan katılımcılara (3 kadın, 3 erkek) 10 oturumdan oluşan farkındalık temelli psikoeğitim programı uygulanmış, kontrol grubundaki katılımcılara (3 kadın, 3 erkek) ise herhangi bir müdahalede bulunulmamıştır. Araştırmada veri toplama araçları olarak Kişisel Bilgiler Formu, Üç Faktörlü Yeme Ölçeği ve Duyguları Yönetme Becerileri Ölçeği kullanılmıştır.Araştırma bulgularına göre deney grubundaki katılımcıların duygusal yeme puanları anlamlı derecede azalırken kontrol grubunda herhangi bir değişime rastlanmamıştır. Deney grubundaki katılımcıların kontrolsüz yeme ön test son test puanları arasında anlamlı bir fark görülmezken, deney ve kontrol grubundaki katılımcıların kontrolsüz yeme son test puanları arasındaki fark anlamlıdır. Deney ve kontrol grubundaki katılımcıların duygusal yeme son test-ön test fark puanları arasındaki farkın da anlamlı olduğu göz önünde bulundurulduğunda bu değişimlerin psikoeğitim oturumlarından kaynaklandığı söylenebilir.Deney grubundaki katılımcıların olumsuz bedensel tepkileri kontrol edebilme puanları anlamlı derecede artarken kontrol grubunda herhangi bir değişim gözlenmemiştir. Aynı zamanda deney ve kontrol gruplarının olumsuz bedensel tepkileri kontrol edebilme son test puanları arasında anlamlı bir fark vardır. Bu bulgu doğrultusunda psikoeğitim oturumlarının katılımcıların olumsuz bedensel tepkileri kontrol edebilme davranışı üzerinde olumlu etkiye sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır.Deney grubundaki katılımcıların duygularla başaçıkma puanlarında anlamlı bir değişime rastlanmamıştır. Benzer şekilde deney ve kontrol grubundaki katılımcıların duygularla başaçıkma son test puanları arasında ve duygularla başaçıkma son test-ön test fark puanları arasında da anlamlı bir fark elde edilmemiştir. Bu bulgudan yola çıkılarak programın bu yanının güçlendirilmesi gerektiği söylenebilir.Anahtar Kelimeler: Duygusal yeme, kontrolsüz yeme, duyguları yönetme becerileri, olumsuz bedensel tepkileri kontrol edebilme, duygularla başaçıkma, farkındalık, psikoeğitim.

The aim of this study is to examine the effect of mindfulness based psychoeducation program on emotional eating, uncontrolled eating, control of negative body response and coping with emotions behaviors among university students. For this purpose pre-test post-test control group design was used in the study. The study group includes 12 female and 12 male students of Education and Literature Faculties in Akdeniz University. Participants' ages ranged from 18 to 23 years. During the study, mindfulness based psychoeducation program was applied to participants (3 female, 3 male) in the experimental group and participants in the control group (3 women, 3 men) did not receive any treatment. In this research, the participants filled out Personal Informations Form, The Three Factor Eating Questionnaire, and Emotions Management Skills Scale.According to the findings, the emotional eating scores of the participants in the experimental group decreased significantly while the control group did not show any change. While there was no significant difference between the uncontrolled eating pre-test post-test scores of participants in the experimental group, the difference between the post-tests of the participants in the experimental and control groups was significant. Considering that the difference between emotional eating post-test-pre-test difference scores of the participants in experiment and control groups is also meaningful, it can be said that this change is resulted from psychoeducation program.Participants in the experimental group increased significantly in their ability to control of negative body response, while no change in the control group was observed. At the same time, there is a significant difference between the post-test scores of control of negative body response of the experimental and control groups. In the light of these findings, it was concluded that psychoeducation program have a positive influence on the behavior of the participants to control of negative body response.There was no significant change in the coping with emotions scores of the participants in the experiment group. Similarly, there was no significant difference between the coping with emotions post-test scores of the participants in the experimental and control groups. It can be said that this side of the program should be strengthened by going out from this finding.Keywords: Emotional eating, uncontrolled eating, emotions management skills, control of negative body response, coping with emotions, mindfulness, psychoeducation.