Üniversite öğrencilerinde çok boyutlu mükemmeliyetçilik ve narsisistik kişilik özelliklerinin kendini sabotaja etkisi

Abstract

Bu araştırmanın temel amacı üniversite öğrencilerinde mükemmeliyetçiliğin alt boyutlarının (uyuşmazlık, yüksek standartlar, düzen) ve narsisistik kişiliğin alt boyutlarının (güç, teşhircilik) kendini sabotaj üzerindeki yordayıcı rolünü incelemektir. Araştırmada ayrıca kendini sabotaj düzeyinin cinsiyet değişkenine göre farklılaşıp farklılaşmadığı da ele alınmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Akdeniz Üniversitesi'nde öğrenim gören 583 üniversite öğrencisi oluşturmuştur. Araştırmanın bağımsız değişkenlerini cinsiyet, mükemmeliyetçiliğin alt boyutları (uyuşmazlık, yüksek standartlar, düzen) ve narsisistik kişiliğin alt boyutları (güç, teşhircilik) oluşturmaktadır. Araştırmanın bağımlı değişkeni ise kendini sabotajdır. Verilerin toplanmasında Slaney, Rice, Mobley, Trippi ve Ashby (2001) tarafından geliştirilmiş ve Türkçeye uyarlaması Öngen (2009) tarafından yapılmış `Mükemmeliyetçilik Ölçeği`, Raskin ve Terry (1988) tarafından geliştirilmiş ve Türkçeye uyarlaması Öngen (2010) tarafından yapılmış `Narsisistik Kişilik Envanteri`, Jones ve Rhodewalt (1982) tarafından geliştirilmiş ve Türkçeye uyarlaması Akın, Abacı ve Akın (2010) tarafından yapılmış `Kendini Sabotaj Ölçeği` ve araştırmacı tarafından hazırlanan `Kişisel Bilgi Formu` kullanılmıştır. Veri toplama araçları gerekli izinler alındıktan sonra Akdeniz Üniversitesi 2018-2019 Eğitim-Öğretim Yılı Bahar Döneminde öğrenim gören öğrencilere uygulanmıştır. Yapılan t-testi analizi kendini sabotaj düzeylerinin cinsiyete göre anlamlı bir biçimde farklılaşmadığını göstermiştir. Yapılan korelasyon analizi sonucunda kendini sabotaj ile mükemmeliyetçiliğin uyuşmazlık alt boyutu arasında pozitif yönde orta düzeyde; kendini sabotaj ile mükemmeliyetçiliğin yüksek standartlar alt boyutu arasında pozitif yönde düşük düzeyde; kendini sabotaj ile narsisistik kişiliğin güç alt boyutu arasında pozitif yönde düşük düzeyde; kendini sabotaj ile narsisistik kişiliğin teşhircilik alt boyutu arasında da pozitif yönde düşük düzeyde anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Kendini sabotaj ile düzen alt boyutu arasında ise anlamlı bir ilişkinin olmadığı görülmüştür. Yapılan basit ve çoklu doğrusal regresyon analizi sonuçları ise mükemmeliyetçiliğin uyuşmazlık alt boyutunun ve narsisistik kişiliğin ise sadece teşhircilik alt boyutunun kendini sabotajın yordayıcıları olduğunu göstermiştir.Anahtar Kelimeler: Kendini Sabotaj, Mükemmeliyetçilik, Narsisistik Kişilik

The main purpose of this study is to determine the predictive role of sub-dimensions of perfectionism (discrepancy, high standards, order) and sub-dimensions of narcissism (power, exhibitionism) on the self-handicapping. The second aim of the study is to examine the gender differences with respect to self-handicapping. The study group consisted of 583 Akdeniz University students. Sub-dimensions of Perfectionism (discrepancy, high standards, order), sub-dimensions of narcissistic personality (power, exhibitionism) and gender constitute the independent variables of the study. The dependent variable of the study is self-handicapping. `The Almost Perfect Scale` developed by Slaney, Rice, Mobley, Trippi and Ashby (2001) and adapted to Turkish by Öngen (2009); `Narcissistic Personality Inventory` developed by Raskin and Terry (1988) and adapted by Öngen (2010); `Self-Handicapping Scale` developed by Jones and Rhodewalt (1982) and adapted by Akın, Abacı and Akın (2010) and `Personal Information Form` were used for data collection. Data collection tools were applied to students in the spring semester of 2018-2019 academic year. The t-test analysis showed that there is no difference between males and females with respect to self-handicapping levels. The results of the correlation analyses showed that there is a medium positive relationship between self-handicapping and discrepancy sub-dimension of perfectionism; slightly positive relationship between self-handicapping and high standards sub-dimension of perfectionism; slightly positive relationship between self-handicapping and power sub-dimension of narcissistic personality; slightly positive relationship between self-handicapping and exhibitionism sub-dimension of narcissistic personality. There is no meaningful relationship between self-handicapping and order sub-dimension of the perfectionism. The results of basic and multiple linear regression analyses showed that the discrepancy sub-dimension of perfectionism and only the exhibitionism sub-dimension of narcissistic personality are the predictors of self-handicapping. Key words: Self-Handicapping, Perfectionism, Narcissistic Personality