Ratlarda normal ve iskemik kolon anastomozları üzerine eritropoetinin etkileri

Abstract

ÖZET Kolon hastalıklarının cerrahi tedavisinde anastomozlarla ilgili sorunlar, hem primer hastalığın tedavisini etkilemesi, hem de anastomoz yetmezliğinin ek bir morbidite sebebi olması nedeniyle, halen kolon cerrahisinde önemli bir sorun olarak üzerinde sürekli araştırmalar yapılan bir konudur. Çalışmalar iskemi, cerrahi teknik ve bilinen histopatolojik iyileşme sürecine iyi yönde etki edebileceği düşünülen maddeler üzerine yoğunlaşmıştır. Biz bu çalışmamızda iskemiyle indüklenen, primer etkisi kırmızı küre yapımını uyarmak olan, aynı zamanda anjiyojenik özelliği, inflamasyonda ve yara iyileşme sürecindeki reorganizasyonda olumlu etkileri olduğunu bildiğimiz EPO'nun kolon anastomozlan üzerine etkilerini araştırdık. EPO'nun tirozin kinaz üzerinden oluşturduğu bu etkileri, güçlü bir tirozin kinaz inhibitörü olan genisteinle de inhibe ederek, doğrulamayı amaçladık. Çalışmamızda bu amaçla 56 adet, ağırlıkları 250- 300 gr. arasında değişen Wistar cinsi rat kullanıldı. Deney hayvanları 7 gruba ayrıldı. I.gruptaki (S) ratlara sadece median laparatomi yapılarak kolon eksplore edildi. Kolon anastomozu : Tüm ratlarda laparatomiyi takiben çekumdan itibaren kolon içeriği distale itilerek, çekum boşaltıldı ve çekumun 3 cm. sonrasından tam kat olmayacak şekilde kolotomi yapıldı. Tüm kolotomiler daha sonra 7/0 prolen ile tek tek sürürlerle ve tek kat olarak kapatıldı. Grup IF deki ratlara yalnızca bu işlem uygulandı. İskemi yapılan gruplar: Grup III, V, VII' de kolotomi yapılarak hattın 2 cm distal ve proksimalini içine alan kolon mezosuna 45 dakika süre ile mini bulldog klempler konularak iskemi uygulandı. Sonrasında kolotomi tarif edildiği şekilde yapıldı. 85Eritropoetin: Grup IV,V,VI,VII de yer alan ratlarda EPO 1000 Ü/kg (sc) verilerek prekondisyon sağlandıktan sonra kolon anastomozu tarif edildiği şekilde yapıldı. Genistein: Grup VI ve VII de yer alan ratlarda yine kolon anastomozundan 2 saat önce EPO ile eş zamanlı olarak 10 mg/kg dozunda (ip) genistein verildi. Tüm ratlara postoperatif 7. günde relaparatomi yapılarak, kolon anastomoz hattının 2 cm proksimal ve distalini içerecek şekilde kolon rezeksiyonu uygulandı. Tüm gruplarda patlama basıncı ölçümünü takiben, kolon segmentinde anastomozun 1 cm. proksimal ve distali kesilerek, ortada anastomozun yer aldığı 2 cm'lik doku parçası elde edildi. Bu doku parçası, anastomozu ortasından geçerek iki eşit parçaya ayıracak şekilde vertikal bir kesiyle ikiye bölündü. Bu doku parçalarından b iri %10'luk formol solüsyonu içine konarak histopatolojik inceleme için, diğer parça ise, doku hidroksiprolin düzeyi tespiti için hemen -70 °C'de korunmak üzere derin dondurucuya alındı. Dokular üzerinde yapılan analiz ve gözlemler, EPO 'nun normal ve iskemik kolon anastomozlannda anastomoz bölgesindeki yara gerilim kuvvetini ve hidroksiprolin düzeylerini artırdığını, polimorfonükleer lökosit göçünü, perianastomotik ödemi ve mukozal ülserasyonu azalttığını, yeni damar oluşumunu, kollajen doku ve fıbröz doku proliferasy onunu artırdığını göstermiştir. Tüm bu değerlendirme sonuçlarına göre EPO, normal ve iskemik kolon anastomozlannda iyileşmeye olan katkısı ve anastomoz gerilim kuvvetini artırıcı etkisiyle anastomoz güvenliğini sağlayabilecek bir ajandır. 86