Ortaöğretim Türk Dili ve Edebiyatı Dersinin 21. yüzyıl becerileri açısından incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı yenilenen Ortaöğretim Türk Dili ve Edebiyatı dersi program kazanımları ve program kazanımlarının uygulanabilirliğinin 21. Yüzyıl becerileri açısından incelenmesidir. Bu amaç doğrultusunda 2017 yılında yayınlanan Ortaöğretim Türk Dili ve Edebiyatı Dersi Öğretim Programı 9. Sınıf kazanımları,9. Sınıf Ortaöğretim Türk Dili ve Edebiyatı ders kitabındaki metinler ve etkinlikler, öğretmen ve öğrenci görüşleri incelenmiştir. Araştırmada bu amaca uygun olarak nitel çalışma yöntemlerinden durum incelemesi ile desenlenmiştir.Araştırmanın çalışma grubunu 2017-2018 eğitim –öğretim yılında Antalya il merkezinde görev yapan ortaöğretim 9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı öğretmenlerinden ölçüt örneklem tekniği ile seçilen 12 öğretmen ile Antalya il merkezinde öğrenim gören 9. Sınıf öğrencilerinden aynı teknikle seçilen 72 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada veriler yarı yapılandırılmış görüşme formu ve yarı yapılandırılmış gözlem formu kullanılarak görüşme yöntemi ile elde edilmiştir. Toplanan veriler betimsel analiz tekniği ile çözümlemiştir. Betimsel analiz sürecinde 21. Yüzyıla ait alt beceriler tema olarak belirlenmiştir. 9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Öğretim Program'ında bilgi okuryazarlığı ve eleştirel düşünme becerisine dair çok sayıda kazanım yer alırken yaratıcılık ve yenilenme, sosyal ve kültürlerarası beceriler, medya okuryazarlığı ile liderlik ve sorumluluk becerilerine yönelik herhangi bir kazanıma yer verilmemiştir. 9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı ders kitabında bilgi okuryazarlığıyla ilgili çok sayıda metin yer alırken medya okuryazarlığı ile girişimcilik ve öz-yönelim becerileriyle ilgili hiç metne rastlanmamıştır. Becerilerin metinlerde de dengeli bir şekilde dağılmadığı tespit edilmiştir. Ders kitabında yer alan etkinliklerde bilgi okuryazarlığı ile ilgili çok sayıda etkinliğe yer verilirken medya okuryazarlığı, üretkenlik ve sorumluluk, iletişim ve işbirliği, girişimcilik ve öz-yönelim, liderlik ve sorumluluk becerilerine yönelik hiçbir etkinliğe rastlanmamıştır. Öğretmenlerin bilgi ve iletişim teknolojileri okuryazarlığı becerisini öğretim sürecinde yerine getirmede sorunlar yaşadığı, bilgi okuryazarlığı ve medya okuryazarlığı becerilerinin bilgi boyutunda kaldığı tespit edilmiştir. Öğretmenlerin program hakkında yeterli bilgi sahibi olmadığı ve bunu öğretim sürecine tam olarak yansıtamadığı sonucuna ulaşılmıştır. Öğrencilerin yaratıcılık ve yenilenme, eleştirel düşünme ve problem çözme, üretkenlik ve sorumluluk, liderlik ve sorumluluk, sosyal ve kültürlerarası beceriler, bilgi ve iletişim teknolojileri okuryazarlığı becerileriyle ilgili bilgi sahibi olmadığı, bunun için Türk Dili ve Edebiyatı dersi ile bu beceriler arasında ilgi kuramadığı belirlenmiştir.

The aim of this study is to analyze the renewed curricular acquisitions of Secondary Education Turkish Language and Literature lesson and applicability of these acquisitions with regards to the 21st century skills. In line with the purpose of the study, curricular gains of 9th grade Secondary Education Turkish Language and Literature lessonas published in 2017, the texts and activities available in the 9th grade course-book of Secondary Education Turkish Language and Literature lesson as well as teacher and student opinions were examined. The study was designed with the case study method among the qualitative research methods. The study group of the research consisted of 12 teachers who wereselected by criterion sampling technique among those teaching Turkish Language and Literature to 9th graders at a secondary education institution in Antalya city center in 2017-2018 academic year, and of 72 students who were selected by the same technique, among those studying at 9th grade in Antalya city center. Semi-structured interview form and semi-structured observation form were used to collect data in the study. The data collected were analyzed by descriptive analysis method. 21st century skills were selected as the theme in descriptive analysis process.While there were various acquisitions related to information literacy and critical thinking skill in 9th grade Turkish Language and Literature Curriculum, there were no acquisitions related to creativity and renewal, social and intercultural skills, media literacy, leadership and responsibility skills. While the 9th grade course-book of Turkish Language and Literature lesson had several texts about information literacy, it had no texts about entrepreneurship or self-orientation skills. It was further found that the skills were not evenly distributed in texts. While the course-books had several activities related to information literacy, they had no texts related to media literacy, productivity and responsibility, communication and collaboration, entrepreneurship and self-orientation, leadership and responsibility skills. It was found that teachers had difficulties in teaching information and communication technologies literacies and that, information and media literacies remained only at knowledge level. It was concluded that teachers did not have sufficient knowledge about the curriculum, and they were unable to reflect their knowledge fully in the education process. The students had insufficient knowledge about creativity and renewal, critical thinking and problem solving, productivity and responsibility, leadership and responsibility, social and intercultural skills, information and communication technologies literacies; and they were unable to establish a correlation between these skills and Turkish Language and Literature lesson.