Deneysel olarak sigara dumanına maruz bırakılan farelerde sigara dumanının ve E vitamininin IVF parametreleri ( fertilizasyon oranı, klivaj oranı, embriyo gelişim oranı ) üzerine etkileri

Abstract

ÖZETKaya, M. Deneysel olarak sigara dumanına maruz bırakılan farelerdesigara dumanının ve E vitamininin IVF parametreleri ( fertilizasyon oranı,klivaj oranı, embriyo gelişim oranı ) üzerine etkileri. Eskişehir OsmangaziÜniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı TıptaUzmanlık Tezi, Eskişehir, 2006. Bu çalışmada, 12-14 haftalık ortalama ağırlıkları25,19,± 4,34 olan 28 dişi, 12 erkek Balb-c fare kullanıldı. Erkek ve dişi farelerkontrol, sigara dumanına maruz bırakılan, E vitamini verilen ve sigara dumanı ileberaber E vitamini verilen olmak üzere dört gruba bölündüler. 10 hafta süresinceKontrol gruplarına i.p. serum fizyolojik, sigara dumanı gruplarına 20 adet sigara/gün,E vitamini gruplarına i.p. E vitamini 50 mg/kg, sigara dumanı ile beraber E vitaminialan gruplara aynı miktarlarda sigara dumanı ve E vitamini verildi. Deney süresibitiminde dişi farelere 200 IU FSH (Puregon, Organon®), 48 saat sonra 200 IU hCG(Pregnyl, Organon®) i.p. enjeksiyonu yapıldı. hCG enjeksiyonundan 15-17 saatsonra laparotomi yapılarak tuba-uterina-over kesilerek çıkarıldı. şleme stereomikroskop altında devam edilerek tuba uterinanın ampulla bölgesinden fare oositleritoplandı. Erkek farelere de laparotomi uygulanarak testisleri çıkarıldı. Stereomikroskop altında epididimisten spermler toplandı. n vitro olarak 3 saat süre ileolgunlaştırılmış oositlere, her bir oosite 7 µl olacak şekilde sperm solüsyonueklendi.Böylece farklı deney gruplarının birbirleriyle çarprazlanması sonucu çalışmagrupları elde edildi. Oluşan embriyolar 3. güne kadar izlendi. Fertilizasyon oranları,klivaj oranları, embriyo gelişim oranları bunun yanın sıra arrest, dejenerasyonoranları ve canlılığı süren embriyoların gradeleri saptandı. Çalışmamızda sigaradumanına maruz bırakılan dişi farelerde fertilizasyon oranı (P=0.002, P<0.01ââ),embriyo gelişim oranı (Z=3,20, P<0.01**) azalırken, klivaj oranında fark saptamadık.(P>0.05NS). Sigara dumanına maruz kalan erkek farelerde fertilizasyonparametrelerinde değişiklik saptamadık. Bu etkinin özellikle, bozulmuş oosit kalitesiile ilişkili olabileceğini düşündük. Sigara dumanına maruz bırakılan erkek ve dişifarelere verilen E Vitamininin sigara dumanının olası etkilerini değiştirmediğinitesbit ettik. Ayrıca hem erkek hem de dişi farelere E vitamini verilmesiylefertilizasyon (P=0.014, P<0.05*) ve embriyo gelişim oranlarında (P=0.017, P<0.05*)azalma bulduk Olumsuz etkilerini saptadığımız antioksidan kullanımıyla ilgili,antioksidanlar normal dozlarda antioksidan etki gösterirken yüksek dozlarda oksidanetki göstermesine bağlı olabileceği düşünüldü. Sonuç olarak hem kadınlar hem deerkeklerde sigaranın bırakılmasını cesaretlendirmek ve sigara dumanına maruzkalınmasını önlemek infertiliteye yönelik koruyucu bir yaklaşım olarak önemlidir.Ayrıca antioksidan tedavisi iki ucu keskin bir kılıca benzemektedir. Bir yandaistenilen etkiler, diğer yanda antioksidan olarak kullanılan tedavinin doz aşımındaoluşan istenmeyen etkiler vardır. Antioksidan kullanımı ile ilgili en uygunsupplement tipini ve etkisini belirlemek amacıyla geniş skalalı prospektif çalışmalaraihtiyaç olduğunu düşünmekteyiz.Anahtar kelimeler: Sigara dumanı, antioksidan, in vitro fertilizasyon.

ABSTRACTKaya, M. Effect of cigarette smoke and vitamin E on fertility parameters ininbred Balb-c type male and famele mice: in vitro fertilization mice modelstudy. Eskişehir Osmangazi Universty Faculty of Medicine, Depertmant ofObstetric and Gynecology Eskişehir, 2006. In this experiment, 12-14 weeks oldand mean weight 25,19±4,34 gr. 28 Balb-c female mice and 12 Balb-c mice wereused. Female mice and male mice were divided into four groubs as cigarette smokeexposed, control, mice given vit. E, cigarette smoke exposed mice given vit E. Forten weeks, control group mice were injected intraperitoneal SF, cigarette smokeexposed group mice were exposed 20 cigarette/day. The groups given vit E wereinjected 50 mg/kg Vit. E intraperitoneally. At the end of this experiment, femalemice were treated with 200 IU FSH (Puregon, Organon®). Fourty eight hoursfollowing FSH dose, 200 IU hCG (Pregnyl, Organon®) was intraperitoneallyinjected. After 15-17 hours, all female mice were put in a special cage where etherconcentration high subsequently having confirmed their death, laparotomy wasperformed and tuba-uterina-ovaries of mice were excised. Under stereomicroscopemice oocytes were collected from ampullary region of tuba-uterina. Testis of malemice removed with laparotomy. Under stereomicroscope sperms were collected fromepididymis. Oocyte were incubated with 7µl sperm solution per oocyte for 3 hours.Study groups constituted by crossmatching of different experiment groups,.Developed embryos were followed for 3 days. Fertilization rate, cleavage rate,embryo development rate, arrest, degeneration rate and embryol grade weredetermined. In this experiment, we found fertilization rate and embryo developmentrate were lower in cigarette smoke exposed female mice ( P=0,002, P<0,01** andZ=3,20, P<0,01** respectively). However there was no statistical difference relatedwith fertilization parameters in the cigarette smoke exposed male mice. We thoughtthat this is due to destroyed oocyte quality. Also we found that vit E does not changeaffect of cigarette smoke and it has lowering affect on fertilization rate and embryodevelopment rate (P=0,014, p<0.05*; P=0,017, P<0,05* respectively). Antioxidantsbehave as an antioxidant when used in normal dose however they behave as oxidantwhen used in high dose. As a result encouraging of discontinution of cigarette orcigarette smoke exposure is important for prevention of infertility. Antioxidanttreatment is looks like two edges sword. At the one hand they have desired affects innormal dose, at the other hand side affects when used in high dose. Wide rangeprospective studies should be done for determining appropriate supplement type andaffect related with antioxidant treatment.Key Words: Cigarette, antioxidant, in vitro fertilization.