Diyaliz hastalarında N-asetilsistein`in endotel disfonksiyonu üzerine etkisi

Abstract

Kronik Böbrek yetmezliği K/DOQI evre 5 hastalarında,endotel disfonksiyon ve oksidatif strese bağlı olarak kardiyovasküler etkilenme sonucundakardiyovasküler hastalık insidensinde artış vardır. N- asetilsistein, özellikle endoteldisfonksiyon, oksidatif stres ve ateroskleroz gibi kardiyovasküler hastalıklar üzerinde önemlietkilere sahiptir. Biz hemodiyalize giren (serum kreatinin klirensi <15 ml/dakika, yaşları 40+/-12 olan 16 erkek, 14 kadın) 30 üremik hasta ve 13 sağlıklı kontrol (yaşları 35 +/- 9 olan 5erkek ve 8 kadın) gruplarında çalıştık. NAC 2X600mg kullanımından önce ve 5 hafta sonraön kolda iskeminin 5 dakika sonrasında oluşan ve sublingual gliserintrinitrat 0.4 mg cevabınıendotele bağlı vazodilatasyonla olan reaktif hiperemi (orta dilatasyon akımı FMD) brakialarterden ölçüldü. Ölçümler yüksek rezolüsyonlu ultrasonografi ve Doppler ultrasonagrafi ileyapıldı. Delta FMD(mm)=(FMD damar çapı-bazal damar çapı) ve Delta GTN (mm)=(GTNdamar çapı-bazal çapı). %FMD=(Delta FMD/bazal damar çapı)*100 ve %GTN= (DeltaGTN/bazal damar çapı)*100. DeltaFMD hemodiyaliz hastalarında kontrol hastalarına göredaha düşüktü (0,28+/-0,17'ye 041+/-0,11, p<0.05). % FMD hemodiyaliz hastalarında kontrolgrubuna göre düşüktü (7,5+/-5,05'e 11,33+/-2,95, p<0.05). Delta GTN cevabı her iki gruptabenzer bulundu (0,74+/-0,27'ye 0,83+/-0,15, p>0.05). %GTN cevabı iki grupta benzerbulundu (19,5+/-8,81'e 23,63+/-6,38, p>0.05). NAC verilmesinden sonra delta FMDhemodiyaliz hastalarında anlamlı olarak gelişti (041+/-0,11 p<0.001, bazali 0,28+/-0,17).%FMD hemodiyaliz hastalarında anlamlı olarak gelişme gösterdi (10,59+/-3,22 p<0.01'ebazal 7,9+/-5,05). Delta GTN cevabı etkilenmedi (0,74+/-0,27'e 0,75+/-0,22, p>0.05).%GTN cevabı etkilenmedi (19,5+/-8,81'e 19,65+/-7,08 p>0.05). Sonuçta hemodiyalizhastalarında endotele bağlı vazodilatasyonda azalma ile karakterize endotelyal disfonksiyonvardır. NAC ile antioksidan tedavi endotel disfonksiyonu düzeltir. Diyaliz hastalarında uzunsüreli klinik çalışmalarla NAC'ın kardiyovasküler olaylarda etkisi gösterilmelidir.Anahtar kelimeler: Endotel disfonksiyonu, N-asetilsistein, oksidatif stres

Chronic kidney disease (CKD) K/DOQI stage5 patients have an increased incidence of cardiovascular disease (CVD), endothelialdysfunction and oxidative stress that can contribute to cardiovascular events (CVE). N-acetylcysteine( NAC) have beneficial effects of on the cardiovascular disease especialy,endothelial dysfunction, oxidative stress, and atherosclerosis. We studied 30 uremic patients(age 40 +/- 12 yrs, 16 males and 14 females) (serum creatinine clirens, <15 ml/minutes) onhemodialysis (HD) and 13 healthy controls (35 +/- 9 yrs, 5 males and 8 females). Before and5 weeks after oral N-acetylcysteine 2x600 mg administration, we measured brachial arteryendothelium-dependent vasodilation (flow mediated dilation (FMD)) to reactive hyperemiafollowing 5 min of forearm ischemia and the response to sublingual glyceril trinitrate(GTN)(0,4 mgr). Measurements were made by high-resolution ultrasound and dopplerultrasound. Delta(Î)FMD(mm)=(FMD vessel size)-(baseline vessel size) andÎGTN(mm)=GTN vessel size)-(baseline vessel size) %FMD= (ÎFMD/ baseline vesselsize)*100 and %GTN=(ÎGTN/ baseline vessel size)*100. ÎFMD was lower in HD patientsthan in controls (0,28 +/- 0,17 vs. 0,41 +/-0,11; p<0.05). %FMD was lover in HD patientsthan in controls (7,5+/-5,05 vs 11,33+/-2,95; p<0,05). Response to ÎGTN was similar in twogroups (0,74 +/-0,27 vs 0,83+/-0,15; p>0,05). Response to %GTN vas similar in two groups(19,5+/-8,81 vs 23,63+/-6,38; p>0,05). After NAC administration, ÎFMD was significantlyenhanced in HD (0,41 +/- 0,11 p<0.001 vs. baseline(0,28+/-0,17)).%FMD vas significantlyenhanced in HD(10,59+/-3,22 p<0,01 vs baseline (7,5+/-5,05)). Response to ÎGTN wasunaffected (0,74 +/-0,27 vs 0,75 +/-0,22; p>0,05). Response to %GTN was unaffected(19,5+/-8,81 vs 19,65+/-7,08;p>0,05) In conclusion, HD patients have endothelialdysfunction characterize with reduced endothelium-dependent vazodilation. Antioxidanttherapy with NAC improves the endothelial dysfunction . The of NAC in CVE of dialysispatients should be showed with long term clinical studies.Key Words: Endothelial Dysfunction, N-acetylcystein, Oxidative Stress