Kültürel kimlik bağlamında Bulgaristan`da Bektaşi geleneği

Abstract

Tarihsel süreç içerisinde değişen uluslararası aktörlerle birlikte Müslüman Türk azınlığı bugün Bulgaristan devleti sınırları içerisinde olup bulundukları topraklarda bugünün azınlığı ama geçmişin çoğunluğu olarak varlıklarını sürdürmeye devam etmektedirler.Çalışmada azınlık kavramı detaylıca açıklanmış ve Bulgaristan'daki Müslüman Türk azınlıklar bakımından Türkiye-Bulgaristan ilişkileri incelenmiştir. Bulgaristan'ın azınlık olarak Müslüman Türkler üzerinde uyguladığı çeşitli politika ve düzenlemelere yer verilmiş ve bu bağlamda Bulgaristan'ın azınlık için giriştiği türlü asimilasyon politikaları açıklanmaya çalışılmıştır. Azınlığın hak ve özgürlüklerinin, yapılan ikili ve/veya çok taraflı uluslararası anlaşmalardaki yeri üzerinde durulmuştur. Rumeli ve Balkanlarda Müslüman ve Türk kimliğinin yayılmasına öncülük eden Alevi Bektaşi inanç yapılanmasının yadsınamaz önemi üzerinde durulmuş ve aynı zamanda Bulgaristanlı Alevi Bektaşilerin ibadetleri, gelenekleri, inanç ritüelleri, Balkanlarda İslamiyet'e yön veren dini şahsiyetlerin Alevi Bektaşi inancındaki yeri incelenmiştir. Bulgaristan'da yaşayan Alevi Bektaşilerin konu ile ilgilenen dernek ve vakıflarla, Bulgaristan'daki hakim grup olan Hıristiyan Bulgarlar ve Sünni Müslüman Türklerle olan ilişkileri açıklanmaya çalışılmıştır. Alevi Bektaşi Türk azınlığın Müftülük gibi devletin çeşitli kurumlarıyla ve Türkiye'de yapılanmış dernek ve vakıflarla olan ilişkileri ortaya konulmuştur.Anahtar Kelimeler: Azınlık, Bulgaristan, Bektaşi, İnanç, Asimilasyon

With evolving international system within historical period, Muslim Turks, once majority of the past, continues to keep its entity in its own territory, lives in Bulgarian state boundaries as minority today.In this study, the concept of minority has been explained in details and Turkey-Bulgaria relations has been examined concerning Turkish minority in Bulgaria. Various policies and regulations implemented on Muslim Turkish minority of Bulgaria have been given and diverse assimilation policies has been tried to be explained in this context. The situation of the rights and liberties of the minority within bilateral and multilateral international regulations is emphasized.Importance of undeniable importance of Alawi Beltashi faith structure pioneering spread of Muslim Turkish identity in Rumelia and Balkans is dwelled on and, at the same time, religious services, rituals, traditions of Bulgarian Alawi Bektashis and place of religious figures dominating Islam in Balkans are examined within Alawi Bektashi faith. Relations of Alawi Bektashis living in Bulgaria with dominating group of Bulgaria, Christian Bulgarians and Sunni Muslim Turks are tried to be clarified with the data obtained from associations and foundations concerning the said minority group. In addition to this, relation of the Alawi Bektashi Turkish minority with state institutions, such as muftiate, and associations and foundations structured in Turkey is exerted.Key Words: Minority, Bulgaria, Bektashi, Faith, Assimilation