Bazı kronik hastalıklarda ruhsal bozuklukların sıklığı ve sosyodemografik değişkenlerle ilişkisi

Abstract

Bilge, U. Bazı Kronik Hastalıklarda Ruhsal Bozuklukların Sıklığı ve Sosyodemografik Değişkenlerle İlişkisi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı Tıpta Uzmanlık Tezi, Eskişehir, 2008. Kronik hastalıklar ve ruhsal hastalıklar toplumda sık karşılaşılan sağlık problemlerinden biridir. Her iki kronik sürecinde birlikte olabilmesi nedeniyle aile hekimliği açısından, ele alınması gereken önemli bir sorundur. Yapılan çalışmalarda diabet, romatoid artrit, kronik renal yetmezlik vb. kronik hastalığa sahip olanlarda ruhsal hastalıkların normal popülasyona göre daha sık görüldüğü vurgulanmıştır. Ruhsal hastalıklar sık ve yaygın görülmelerine rağmen, genellikle fark edilemedikleri gibi var olan kronik hastalığa ait semptomlar ve yakınmalar bu tür hastalıkların tanınmasını zorlaştırabilir. Kronik hastalık varlığı yanında cinsiyet, medeni durum, eğitim, gelir düzeyi, ve yaş gibi sosyodemografik özellikler de ruhsal hastalıkların toplumdaki sıklığını etkileyebilmektedir. Bu çalışmada hipertansiyon, romatoid artrit, hemodiyaliz tedavisi alan kronik renal yetmezlik, diyabet ve kemoterapi alan kanser vakalarının değerlendirilmesi ve bu vakalardaki ruhsal hastalıkların profilinin çıkartılması ve ruhsal bozuklukların sosyodemografik değişkenler açısından değerlendirilmesi amacıyla rastlantısal olarak seçilen 424 kişiye PRIME MD ölçeği ve sosyodemografik veri formu uygulanmıştır. Kronik hastalığı olanlarda, kadınlarda, sosyoekonomik düzeyi düşük olanlarda ruhsal hastalıkların anlamlı derecede daha fazla olduğu belirlenmiştir. Çalışmanın sonucunda kronik hastalıklar ile ruhsal hastalıklar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Bu bilimsel sonuçlar, kronik hastalığı olan vakaların mevcut fiziksel durumlarının değerlendirilirken ruhsal durum muayenelerinin de yapılması gerektiği sonucu nedeniyle önemlidir.

Bilge, U. Frequency of psychiatric disorders in several chronic diseases and their relationships with sociodemografic variables. Eskisehir Osmangazi University Faculty of Medicine Department of Family Medicine Speciality Thesis, Eskisehir, 2008. Chronic diseases and psychiatric disorders are common health problems faced in public. Association of these two chronic processes is an important issue that should be considered in view of family medicine. It has emphasized that in patients with chronic diseases, such as diabetes mellitus, rheumatoid arthritis, chronic renal failure, have more common psychiatric disorders than general population. Despite frequency and prevalence of psychiatric disorders, they usually unrecognized and the symptoms and complaints of chronic disorders can make it difficult to diagnose such disorders in these patients. Besides the presence of chronic diseases, sociodemografic features such as gender, marital status, education, income level and age can also affect the frequency of psychiatric disorders in public. In this study for the purpose of evaluating the cases with hypertension, rheumatoid arthritis, chronic renal failure with hemodialysis treatment, diabetes mellitus and cancer delivering chemoterapy and profiling the psychiatric disorders in these cases and evaluating psychiatric disorders in view of sociodemografic variables, PRIME MD scale and sociodemografic data sheet were applied to randomly selected 424 persons. Psychiatric disorders found to be more common in women with chronic diseases and persons with lower socioeconomic level. In conclusion of the study a statistically significant association was found between chronic diseases and psychiatric disorders. According to PRIME MD results, of the 424 persons who have physical disease 165 (%41.3) was diagnosed with a PRIME MD diagnose (emotional disorder, probable alcohol abuse, anxiety disorder, somatization disorder). In ki square test, a significant association was found between chronic diseases and emotional disorder, alcohol abuse and somatization disorder diagnoses. There was no significant association between chronic diseases and anxiety disorder. Psychiatric examinations should also be done in cases with chronic diseases when their physical examination was performed.