Fraksiyonel akım rezervi normal bulunan sınırda koroner lezyonlu olgularda uzun dönem kardiyak olaysız yaşam sonuçları ile mikrovasküler disfonksiyonun değerlendirilmesi

Abstract

Koroner arter hastalığı dünyada en önemli mortalite ve morbidite nedeni olarak birinci sırada yer almaktadır. Koroner arter hastalığı tanısında noninvaziv testler her zaman yeterli değildir, en önemli tetkik olarak koroner anjiografi kabul edilmektedir. Ancak koroner anjiografi orta dereceli koroner lezyonu bulunan olgularda mevcut olan lezyonun koroner iskemiye neden olup olmadığını belirleyemez. Bu nedenle orta dereceli koroner lezyonu bulunan olguları fonksiyonel olarak değerlendirmek amacıyla fraksiyonel akım rezervi ve koroner akım rezervi yöntemleri geliştirilmiştir. Yapılan çalışmalar sonucu fraksiyonel akım rezerv değeri 0,75 ve üzeri, fonksiyonel yeterli olarak kabul görmüştür. Sınır koroner akım rezerv değeri ise farklılık göstermekte olup genel kabule göre 2,0 sınır değer olarak kabul görmüştür. Bu çalışmamızdaki amaç koroner anjiografi sonrası orta dereceli koroner lezyonu bulunan olgularda fraksiyonel akım rezerv değeri 0,75 ve üzeri tespit edilenler, mikrovasküler disfonksiyon ile uzun dönem kardiyak olaysız yaşam sonuçlarını değerlendirmekti. Uzun dönem kardiyak olaysız yaşam sonuçları değerlendirilirken kontrol grubu olarak koroner anjiografi sonrası nonkritik darlığı bulunan olgular çalışmamıza alındı. Çalışmaya 168 olgu dahil edildi. Birinci grup (yaş ortalaması 59,46 ± 1,22) fraksiyonel akım rezerv değeri 0,75 ve üzeri olan 84 olgu, ikinci grup (yaş ortalaması 56,1 ± 1,24) koroner anjiografi sonrası nonkritik koroner lezyonu olan 84 olgudan oluşmaktaydı. Her iki grubun 36 ay süreyle kardiyak olaysız yaşam sonuçları değerlendirildi. FAR grubunda 1 ani kardiyak ölüm, 5 revaskülarizasyon gözlenirken MI gözlenmedi. Kontrol grubunda ise 1 revaskülarizasyon gözlenirken kardiyovasküler ölüm, MI gözlenmedi. MKO, FAR grubunda 6, kontrol grubunda ise 1 olguda gözlendi.Tüm nedenlere bağlı ölüm ise FAR grubunda 5, kontrol grubunda 3 olguda gözlendi. Her iki grupta MKO, kardiyovasküler ölüm, MI, revaskülarizasyon, tüm nedenlere bağlı ölüm arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanmadı. Sonuç olarak fraksiyonel akım rezerv bakılan grup ve kontrol grubunun uzun dönem kardiyak olaysız yaşam sonuçlarının benzer ve güvenli olduğu saptandı. Koroner anjiografi sonrası orta dereceli koroner lezyonu olan olgular içerisinden fraksiyonel akım rezerv değeri 0,75 ve üzeri saptanan olgularda koroner akım rezerv ölçümü yapılarak alt grup çalışması oluşturuldu. 43 olgunun koroner akım rezerv ölçümü yapıldı. Koroner akım rezerv değeri 2,0 ve altı olan olgular mikrovasküler disfonksiyon olarak kabul edildi. KAR ölçümü yapılan altgrupta KAR değeri ? 2; 14 (%33), KAR değeri > 2; 29 (%67) olguda saptandı. FAR değeri 0,75-0,80 arası olup KAR ölçümü yapılanlarda KAR değeri ? 2; 2(%33), KAR değeri > 2; 4(%67) olguda saptandı. Sonuç olarak koroner akım rezerv ölçümü yapılan olguların %33'ünde mikrovasküler disfonksiyon gözlendi. Fraksiyonel akım rezerv değeri 0,75-0,80 arası olan koroner lezyonların fonksiyonel önemini belirlemede yardımcı özelliği nedeniyle koroner akım rezerv ve fraksiyonel akım rezervin birbirini tamamlayıcı iki yöntem olarak kabul edilmesinin önemi gösterildi.

Coronary arter disease (CAD) is the important cause of mortality and morbidity with the first cause of death around the world. Non invasive tests always are not enough to dignosis CAD. Coronary angiography (CAG) is accepted the most important test for CAD diagnosis. But in cases with intermediate coronary lesion, CAG can?t determine the role of this lesion to cause or not ischemia. So in cases with intermediate coronary lesion, fractionel flow reserve (FFR) and coronary flow reserve (CFR) is developed to functional evaluation of these lesions. In several studies FFR >=0,75 is accepted enough functionally. Despite different value for CFR, cutt off value 2,0 for CFR is accepted generally. The aim of this study is long term uneventfull cardiac life results with microvascular dysfunction evaluation in cases with intermediate coronary lesion and FFR >=0,75 after CAG. 168 cases in two groups entered in study. Group 1: 84 cases (mean age 59,64 ± 1,22) with FFR >=0,75 and Group 2: 84 cases (mean age 56,1 ± 1,24) with non- critical lesion in CAG as control group. Uneventfull cardiac life results are evaluated for 36 months in two groups. In FFR group sudden cardiac death occured in 1 case and during 5 revascularisated observation, no miyocardial infarction (MI) was seen. In control group during 1 revascularisated observation no MI or cardiovascular death was seen. Major cardiac event (MCE) was 6 in FFR group and 1 in control group respectively. Due to all cause mortality 5 cases in FFR group and 3 cases in control group were seen respectively. MCE,cardiovascular death, MI, revascularisation and all cause mortality were not significant in two groups. In conclusion long term uneventfull cardiac life results were similar and safe in two groups. We made a subgroup study in cases with intermediate lesion after CAG who had FFR >= 0,75, 43 CFR test was done. Cases with CFR =< 2 were accepted as microvascular dysfunction. There were 14 (%33) cases with CFR =< 2 and 29 (%67) cases with CFR > 2. 2 (%33)cases with CFR =< 2 and 4 (%67) cases with CFR > 2 were seen in cases who CFR measurment was done and FFR value was between 0,75-0,80. In conclusion there were %33 microvascular dysfunction in cases who CFR were measured. So we showed that FFR and CFR are two important methods which complet together and help to determine the importance of coronary lesion function in cases who have FFR between 0,75-0,80.