Sabun ve çeşitli dezenfektan katkılı el yıkama solüsyonlarının yıkama sonrası kalıcı ve birikici antibakteriyel etkilerinin karşılaştırılması

Abstract

IV ÖZET El yıkamada antiseptiklerin kullanılması gerektiğinde genellikle tercih edilen klorheksidin glukonat, uzun süreli kullanımda yan etkileri nedeniyle sorun yaratmaktadır. Triklosan uzun süreli kullanımda allerjik özelliğinin düşük olması ile dikkat çeken bir antiseptikdir. Bu çalışmada el yıkama solüsyonu olarak % l'lik triklosan'ın % 4'lük klorheksidin glukonat ile ellerdeki bakteri sayısında ani, kalıcı ve birikici ortalama Log10 azalma etkisi açısından eldiven suyu tekniği kullanılarak üç kör karşılaştırılması amaçlanmıştır. Örnek alınması öncesinde standart cerrahi el yıkama tekniği kullanılmıştır. Ani etki hemen yıkama sonrası, kalıcı etki yıkamadan üç saat sonra eldivenli elden, birikici etki beş gün sürekli yıkama sonrası hemen ve üç saat sonra eldivenli elden alman örneklerle saptanmıştır. Birinci günde her iki antiseptikli sabunun bakteri sayısında ani ve kalıcı log10 azalma etkisi normal sıvı sabuna göre anlamlı olarak farklı bulunmamıştır(p>0.05). Her iki antiseptikli sabunun normal sıvı sabuna göre beşinci gün birikici bakteri sayısında log10 azalma etkisi anlamlı bulunmuştur (p<0.05). Klorheksidin'in birikici etkisi beşinci gün hemen alman örnekte triklosana göre anlamlı bulunmuş (p<0.05), ani etki, kalıcı etki ve beşinci gün üçüncü saatteki birikici etki açısından anlamlı fark bulunmamıştır (p>0.05). Her iki antiseptikli sabunun ani etkilerinin yeterli olmaması, birikici etkilerinin anlamlı olması el yıkamada antiseptik kullanılması gereken durumlarda uzun süreli antiseptikli el yıkama gerektiğini ortaya koymaktadır. Her iki antiseptikli sabunun birikici etkilerinin anlamlı olması ve birikici etki açısından hemen yıkama sonrası klorheksidin glukonat daha etkili olsa da üçüncü saatteki etkiler arasında anlamlı fark olmaması nedeniyle uzun süreli el yıkamada allerjik özelliği düşük olan triklosan'ın allerji sorunu olan sağlık personelinde klorheksidin glukonat yerine kullanılmasının sorun oluşturmayacağı görüşüne varılmıştır.

SUMMARY Comparison of residual and cumulative antibacterial effects of soap and some disinfectant-mixed hand washing solutions When the antiseptics are required for hand washing chlorhexidine gluconate is usually preferred but it causes problems because its side effects by long term usage. Triclosan is an antiseptic that take interest with its low allergenic properties by long term usage. The purpose of this study is the comparison of triclosan %1 and chlorhexidine gluconate %4 by triple-blind analysis in respect of immediate, residual and cumulative mean logio decreasing effects in bacterial counts on hands. Standard surgical hand washing technique was applied before sampling. Immediate effect was evaluated immediately after hand washing, while residual effect was evaluated by sampling from gloved hands at 3. hour. Cumulative effect was evaluated immediately and 3. hour after 5-day continously hand washing. Immediate and residual logio decreasing effects on bacterial counts of both antiseptic-mixed soaps were not significantly different by comparison of normal soap at first day ( p>0.05 ). Residual effects of formers were different than normal liquid soap at 5. day ( p<0.05 ). Cumulative effect of chlorhexidine gluconate was higher than triclosan in samples immediately taken on 5. day, but there was no difference in respect of immediate, residual and cumulative effects in samples taken on 3. hour of 5. day ( p>0.05 ). Because immediate effects of both antiseptic-mixed soaps were not sufficent, but their cumulative effects were significantly higher, antiseptic-mixed soaps should be used for long terms when they required for hand washing. It was suggested that triclosan, substitutes chlorhexidine gluconate, will not cause problems for allergic health- workers by long term usage for hand washing, because cumulative effects of both antiseptic-mixed soaps were significant and there was no difference at 3. hour sampling, however chlorhexidine gluconate was more efficent in cumulative effect at immediate sampling at 5. day.