Piliçlerde akut ve kronik lizinopril uygulamasının sempatodrenerjik ve renin-anjiyotensin sistemleri üzerine etkileri

Abstract

IV ÖZET Memelilerde,sempatik sinir sistemi ile renin-anjiyotensin sistemlerinin ( RAS ) etkileşmeleri geniş olarak araştırılmıştır: anjiyotensin II (Ali) aldosteron salgıktıcı ve potent damar kasıcı etkilerine ilaveten adrenerjik sinir aşınmını kolaylaştu-arak ve arteriyal baroreseptör refleksi inhibe ederek, sempatik sinir sisteminin etkinliğini de modüle eder. Piliçlerde ise, A E, kan basıncında depresör ve presör olmak üzere bifazik etki oluşturur. İlginç olarak, A ITnin, damar düz kas ve endotel hücrelerinde spesifik reseptörleri olmasına rağmen, in vitro damar kasıcı etkisi yoktur. Piliçlerde, A ITnin, kan basıncını artırıcı etkisi katekolamin aracılıdır. Filogenetik olarak daha ilkel canlılar olan ve yüksek sempatoadrenerjik aktivite, yüksek kan basıncı ve erken ateroskleroz eğilimi gösteren kuşlarda,bu iki önemli sistemin etkileşimi araştırmak,kan basıncının düzenlenmesinde endojen sistemlerin fizyopatolojik rollerini aydınlatmada kolaylık sağlayabilir. Diğer taraftan, kuşlarda, anjiyotensin-dönüştürücü enzim (ADE) inhibitörlerinin etkileri hakkında literatürde yeterli bilgi yoktur.Bu nedenlerle,akut ve uzun süreli lisinopril dihidrat ( Ld ) uygulamasının bazı kardiyovasküler parametrelere etkilerini araştırmayı hedefleyen bu çalışmada 4 haftalıktan itibaren 12haftaya kadar farklı konsantrasyonlarda ( 25, 75, 250 mg/lt ) Ld içeren içme suyu uygulaması yapıldı. Farklı konsantrasyonlarda Ld içeren içme suyu miktarı büyümeyle orantılı olarak artırıldı. Son Ld uygulamasından 28 saat sonra, bir seri denekte kan basıncı ölçüldü,bir diğer seride stres faktörü minimal tutularak dekapitasyon yöntemiyle kan örnekleri alınarak, plazma renin etkinliği ( PRE ), plazma ADE etkinliği, plazma noradrenalin ( NA ) ve adrenalin ( A ) düzeyleri ölçüldü. Kalp / vücut ağırlığı oranlan hesaplandı, arter dokusunda kısmi histopatolojik incelemeler değerlendirildi.Akut Ld (0.3,1,3 mg/kg, i.m.)uygulamasının etkilerine de bakıldı.Akut ve uzun süreli Ld uygulaması bütün gruplarda PRE'ni artırdı ve plazma ADE etkinliğini düşürdü.Akut Ld uygulaması plazma NA ve A düzeylerinde çelişkili cevaplar oluştururken,uzun süreli Ld uygulaması bütün gruplarda plazma A düzeylerini etkilemedi ve fakat plazma NA düzeylerini anlamlı ve doz-bağımlı olarak düşürdü ( %47, %50.88 ve %58.18). Kalp ağırlığı / vücut ağırlığı oranlarında ve arter dokusu normal histopatolojik incelemelerinde anlamlı bir farklılık saptanmadı.Uzun süreli Ld uygulanan gruplardan, sadece yüksek konsantrasyon Ld verilen grupda kan basıncı kontrol grubuna göre anlamlı ve sebatkar olarak düşük bulundu (sırasıyla, 98±5.43 ve 119±10.27 mmHg).Uzun süreli Ld uygulamasının plazma NA ve A düzeylerine etkilerinin ilk kez gösterildiği bu çalışmada, Ld'nin adrenal medülladan ziyade noradrenerjik sinir uçlarma ve/veya A'den ziyade NA metabolizmasına etkin olduğu sonucuna varıldı.Ayrıca,ne plazma NA ne de ADE etkinliği inhibisyonunun,içme suyunda yüksek doz ve uzun süreli Ld uygulamasıyla meydana gelen sebatkar kan basıncı düşüklüğünde direkt etkili olamayacağı anlaşıldı. Kalp kitlesinde ve arter dokusunun normal histopatolojik incelemelerinde farklı değişiklikler de oluşmadığından, sebatkar kan basıncı düşüklüğünün nedeninin aydınlatılması için arteriyal dokunun immünohistokimyasal incelemelerinin (adrenerjik reseptör yoğunluğu gibi)yapılmasının gerektiği sonucuna varıldı. Anahtar kelimeler: piliç, lisinopril dihidrat, adrenalin, noradrenalin, kan basıncı

SUMMARY In mammals, the interaction between the sympathetic nervous system and renin-angiotensin system (RAS) is well investigated. Angiotensin II (A II) contracts directly arterial smooth muscle and stimulates the secretion of aldosteron and also, modulates the activity of the sympathetic nervous system by facilitating adrenergic nerve transmission and inhibiting the arterial baroreceptor reflex. Chronic angiotensin converting enzyme inhibition decreases the blood pressure and the heart weigth/body weigth ratio and increases arterial compliance.In birds, A II has a dual effect on blood pressure:the depressor response is due to nitric oxide (NO) and the pressor effect to the release of catecholamines from the adrenal medulla and/or adrenergic nerve terminals. A II receptors are also present in vascular smooth muscle and endothelium.Interestmgly, A II do not contracts the arteries of birds in vitro but it increases plazma catecholamines levels in vivo. But, there is no knowledge in the literature on the effect of chronic angiotensin converting enzyme inhibition on the catecholamine levels in fowl. Therefore,we wanted to investigate the effects of acute and chronic lisinopril dihydrate ( Ld ) applications on the plasma adrenaline(A) and noradrenaline ( NA ) levels and on the blood pressure.Ld was applicated in different concentrations ( 25-250 mg/lt )with drink water to the chickens (white Leghorn) during 9 weeks and arterial blood pressure,plasma A and NA levels, plasma renin (PRE) and plasma angiotensin-converting enzyme ( ACE ) activities were determined. In all concentrations Ld increased PRE and decreased ACE activities, significantly.Arterial blood pressure was decreased only in high concentration (mean,Control=119±10.27J-d3=98±5.43 mmHg). Plasma NA levels were decreased in concentration-dependent manner (% 47-58.2) but plasma A levels rested unchanged. The heart weight / body weight ratio did not change in all Ld treated groups and there was any significant changement in normal histopathological examination.The persistent decrease in the blood pressure with Ld treatment was not connected directly to the decreases of plasma ACE activity and plasma NA level and it still remains to be elucidated.Tbis point is still under investigation with immunohistochemical examinations of the arterial wall. Key words: chicken, blood pressure, adrenaline, noradrenaline, lisinopril dihydrate