Hamilelik ve laktasyonda serum kalsiyum, fosfor,alkalen fosfataz ve paratiroid hormon düzeyleri

Abstract

ÖZET Çalışmamızın amacı; hamilelik ve laktasyonun, kemik metabolizmasında rolü olan kalsiyum, fosfor, alkalen fosfataz ve paratiroid hormon düzeylerine etkilerinin araştırılmasıdır. Bu amaçla hamileliğin 25-26, 34-36. haftalarında, doğumun olduğu gün ve doğumdan 6 hafta sonra serum kalsiyum, fosfor, alkalen fosfataz ve paratiroid hormon düzeyleri ölçüldü ve aralarında bir korelasyon olup olmadığı araştırıldı. Serum kalsiyum düzeyleri kontrol grubuyla karşılaştırıldığında; 25-26. (p<0,05), 34- 36. haftalarda (p<0,01), doğumun olduğu gün (p<0,001) anlamlı olarak daha düşüktü, doğumdan 6 hafta sonra (p>0,05) anlamlı farklılık göstermiyordu. Paratiroid hormon düzeyleri kontrol grubuyla karşılaştırıldığında; 25-26. (p>0,05), 34- 36. haftalarda (p>0,05), doğumun olduğu gün (p>0,05) farklılık taşımadığı, doğumdan 6 hafta sonra (p<0,05) anlamlı olarak yüksekti. Serum fosfor düzeyleri kontrol grubuyla karşılaştırıldığında; 25-26. (p>0,05), 34-36. haftalarda (p>0,05), doğumun olduğu gün (p>0,05), doğumdan 6 hafta sonra (p>0,05) anlamlı farklılık göstermiyordu. Alkalen fosfataz düzeyleri kontrol grubuyla karşılaştırıldığında; 25-26. (p<0,01), 34- 36. haftalarda (p<0,001), doğumun olduğu gün (p<0,001), doğumdan 6 hafta sonra (p<0,001) anlamlı olarak yüksekti. Hamile kadınların serum kalsiyum düzeyleri beslenme durumlarına göre 25-26. haftalarda (p<0,05) anlamlı bir farklılık gösterdi. Paratiroid hormon, fosfor, alkalen fosfataz düzeyleri (p>0,05) anlamlı bir farklılık göstermedi. Doğum sayılarına göre hiçbir parametre (p>0,05) anlamlı bir farklılık göstermedi. 67Serum kalsiyum ve albümin düzeyleri arasında; 34-36. haftalarda, doğumun olduğu gün ve doğumdan 6 hafta sonra, serum kalsiyum ve paratiroid hormon düzeyleri arasında da 25-26. haftalarda korelasyon bulunmuştur. Sonuç olarak, a) Hamilelikte kalsiyum düzeylerinin azaldığını, paratiroid hormon ve alkalen fosfataz düzeylerinin arttığını, fosfor düzeylerinde anlamlı artış olmadığım, b) Laktasyonda alkalen fosfataz düzeylerinin düştüğünü, kalsiyum, paratiroid hormon ve az da olsa fosfor düzeylerinin yükseldiğini söyleyebiliriz. Anahtar Kelimeler: Hamilelik, laktasyon, kalsiyum, paratiroid hormon, fosfor, alkalen fosfataz. 68

SERUM CALCIUM, PHOSPHORUS, ALKALINE PHOSPHATASE AND PARATHYROID HORMONE LEVELS IN PREGNANCY AND LACTATION SUMMARY The aim of the present study is to investigate the effects of pregnancy and lactation on calcium, phosphorus, alkaline phosphatase and parathyroid hormone levels that have a role on bone metabolism. For this purpose, the levels of serum calcium, phosphorus, alkaline phosphatase and parathyroid hormone in the 25-26 and 34-36 weeks of pregnancy, on delivery and 6 weeks after delivery were measured and a possible correlation between them was investigated. Serum calcium levels in 25-26* (p<0,05) and 34-36th (p<0,01) weeks of pregnancy and on delivery (p<0,001) were significantly lower and 6 weeks after delivery (p>0,05) there were no significant differences when compared with those found in control group. There were no significant differences between parathyroid hormone levels in 25-26* (p>0,05) and 34-36 (p>0,05) weeks of pregnancy and on delivery (p>0,05), but 6 weeks after delivery (p<0,05) parathyroid hormone levels were significantly higher when compared with those found in control group. There were no significant differences between serum phosphorus levels in 25-26* (p>0,05) and 34-36 (p>0,05) weeks of pregnancy, on delivery (p>0,05) and 6 weeks after delivery (p>0,05) when compared with those found in control group. 69Alkaline phosphatase levels in 25-26* (p<0,01) and 34-36* (p<0,001) weeks of pregnancy, on delivery (p<0,001) and 6 weeks after delivery (p<0,001) were significantly higher when compared with those found in control group. Serum calcium levels in 25-26* week of pregnancy (p<0,05) were significantly different, but there were no significant differences between the levels of parathyroid hormone, phosphorus or alkaline phosphatase in respect of dietary situation. Any of these parameters were significantly differ (p>0,05) in respect of the number of births. A correlation was found between serum calcium and albumine levels in 34-36 weeks of pregnancy, on delivery and 6 weeks after delivery, and a correlation was found between serum calcium and parathyroid hormone levels in 25-26* weeks of pregnancy. As a result, we may report that a) During pregnancy serum calcium levels decrease, parathyroid hormone and alkaline phosphatase levels increase, phosphorus levels are not significantly increase. b) During lactation alkaline phosphatase levels decrease and increase in the levels of calcium, parathyroid hormone and slightly in phosphorus. Key words: Pregnancy, lactation, calcium, parathyroid hormone, alkaline phosphatase, phosphorus 70