Trakya Üniversitesi öğrencilerinin riskli sağlık davranışları ve sağlık hizmeti kullanımları

Abstract

Araştırma; Trakya Üniversitesi'ne bağlı Fakülte ve Yüksekokullarda okuyan öğrencilerin sağlıkla ilgili riskli davranış, tutum ve deneyimlerini saptamak, bu tutum ve davranışların temelindeki sosyo-demografik faktörlere ışık tutmak, sağlık hizmeti kullanımlarının sıklığını ve bu hizmeti nerelerden aldıklarını belirlemek amacı ile yapılmıştır.Kesitsel, tanımlayıcı bir araştırmadır. Araştırmanın evrenini Trakya Üniversitesi'ne bağlı Edirne ve Kırklareli İl merkezlerinde bulunan 6 fakülte, 3 yüksekokul ve 5 meslek yüksekokulunda lisans ve önlisans eğitimi alan toplam 15 541 öğrenci oluşturmaktadır. Örneklem büyüklüğü, DSÖ tarafından ?evren oranını belli bir rölatif kesinlikle tahmin etmek? için hazırlanmış olan tablolardan yararlanılarak hesaplanmış ve toplam 1620 öğrenciye ulaşılmıştır. Araştırmacılar tarafından geliştirilen yapılandırılmış bir anket formu, öğrencilere gözlem altında uygulanmıştır. Veriler Minitab Release programında değerlendirilmiştir.Araştırmaya katılan öğrencilerin %51.0'ını kızlar, %49.0'ını erkekler oluşturmaktadır. Öğrencilerin %68.0'ı 20?24 yaş grubunda yer almaktadır. Öğrencilerin %40.9'unun aylık ortalama geliri 301?500 YTL arasındadır. Öğrencilerin annelerinin %67.6'sı herhangi bir mesleğe/işe sahip değillerken, babalarının %57.4'ü ücretli/maaşlıdır.Öğrencilerden %56.1'i son 12 ay içerisinde bisiklet ya da motosiklet kullanmış olup, %46.2'si bisiklet ya da motosiklet kullanırken hiç kask takmamaktadır. Öğrencilerden %22.9'u başka birinin kullandığı arabada nadiren emniyet kemeri takarken, %11.9'u hiçbir zaman emniyet kemeri takmamaktadır.Öğrencilerden %8.0'ı sosyal yaşamda, %4.5'i de okul ve çevresinde son 30 gün içerisinde, en az bir gün yanında tabanca, bıçak ya da sopa gibi bir silah bulundurduğunu, %35.5'i son 12 ay içerisinde sosyal yaşamda, %14.5'i ise okul ya da çevresinde kavgaya karıştığını belirtmiştir. Öğrencilerden %60,5'i son 12 ay içerisinde kendilerini iki ya da daha çok gün günlük işlerini yapamayacak kadar kötü ve umutsuz hissettiğini, %10,2'si intihar etmeyi düşündüğünü, %6,4'ü intihar etmek için plan yaptığını ve %4.5'i de son 12 ay içerisinde en az bir kez intihar girişiminde bulunduğunu belirtmişlerdir.Öğrencilerden %35.0'ı sigara içtiğini, %65.1'i yaşamı boyunca en az 1 gün alkol, %9.3'ü de en az bir kez bağımlılık yapıcı madde kullandığını bildirmiştir.Öğrencilerin %33.0'ının cinsel birleşmeyle sonuçlanan cinsel ilişki deneyimi vardır ve %12.0'ı son cinsel ilişkilerinde hiçbir koruyucu yöntem kullanmadıklarını belirtmişlerdir.Öğrencilerden %36.3'ü son 30 gün içinde kilo vermek için egzersiz yaptığını, %40.1'i daha az yemek yediğini ya da daha az kalorili veya yağlı yiyecekleri tercih ettiğini ve %4.1'i de kilo vermek ya da kilo almamak için 24 saat ya da daha uzun süre aç kaldığını belirtmiştir.Öğrencilerden %50.9'u hafta içi günlük olarak ortalama olarak 2 saat ve üzeri televizyon izlediğini ve %38.8'i de hafta içi günlük ortalama olarak 2 saat ve üzeri bilgisayar ya da video oyunları oynadığını veya okul ödevleri dışında bilgisayar kullandığını bildirmiştir.Öğrencilerden %7.4'ü son 30 günde genel olarak sağlıklarını kötü ve çok kötü olarak değerlendirmiş olup, %12.7'si sürekli ilaç kullanmasını gerektirecek bir sağlık sorununun olduğunu belirtmiştir. Sürekli ilaç kullanmayı gerektirecek sağlık sorunları kız öğrencilerde daha fazla görülmektedir. Öğrencilerin %29,9'u son 30 gün içinde herhangi bir nedenle sağlık kuruluşuna başvurmuştur. Bu başvuruların %5,0'ı Mediko-Sosyal Merkezine (T. Ü. Sağlık Merkezi) yapılmıştır. Öğrencilerden %14,5'inin sağlık harcamalarını karşılayan herhangi bir sosyal güvenlik kurumu bulunmamaktadır.

The aims of the study are to determine risky health behaviors, attitudes and experiences of Trakya University students, to enlighten the socio-demographic basis of these behaviors, and to predicate the frequency of health services use of them.It is a cross-sectional, descriptive study. The 15 541 students who are attending to6 faculties, 3 schools and 5 occupational schools of Trakya University, constitute the universe of the study. The sample size was determined via tables prepared to ?estimate universe rate with a relative precision? which prepared by WHO, and 1620 students were included to the study. Data were gathered by a structured questionnaire which was conducted by researchers under observation. Statistical analyses were done in Minitab Release program?Fifty-one percent of the participants were girls and 68.0 % of them were in the age of 20-24. The mean monthly income of the 40.9% of the students was between 301 and 500 YTL. While fathers of the 57.4% of the students were working, mothers of the 67.6% have not had a job.Although 56.1 % of the students biked a bicycle or a motorcycle in the last 12 months, 46.2% of them have not used helmets. 22.9% of the participants said they have used seat belts rarely in a car which was driven by another man and 11.0% said the have never used seat belts.80% of the students told they have carried a gun, knife or a stick at least a day in a month in their social life and 4.5 % of them told they have carried same things in school, too.60.5% of the students told they felt bad and hopeless more than two days a month, in the last 12 months. 10.2% of them thought to commit a suicide, 6.4% of them planned to commit a suicide and 4.5 % of them committed a suicide in the last 12 months.35% of the students reported that they have smoked, 65.1% reported that they have drunk alcohol and 9.3% of them have used an addictive substances at least a day in their life.33% of the students reported they have had a sexual intercourse and 12% of them reported they have not used any contraceptive method in their last intercourse.36.3% of the students said they have done physical exercises for loosing weight in the last 30 days, 40.1 % of them told they have eaten less meals and have preferred less fatty nutrients and 4.1 % of them told they have starved more than 24 hours for loosing weight.50.9% of the students reported they have watched TV 2 hours or more at weekdays and 38.8% of them have used computer except doing homework or played video games more than 2 hours a day at weekdays.7.4 of the students evaluated their health bad or very bad and 12.7% reported they have used some drugs for their chronically illnesses. Female students reported more health problems. 29.9 of the students have applied to a health facility in the last 30 days, and 5% of them applied to T.U. Student Health Center. 14.5% of them had no social security plans for their health expenditures.