Kadavrada lomber bölge arcus vertebrae`larının kantitatif değerlendirmesi

Abstract

Lomber bölge büyük yükler taşıyan ve hareketli bir omurga parçasıdır. Kompleks yapısı ve fonksiyonel zenginliği nedeniyle bu bölgede; gerek yaşla artan dejeneratif süreçler, gerekse travma, tümöral ve enfeksiyöz hastalıklar nedeniyle ağrı ve instabilite sorunuyla sık karşılaşılır. Son yıllarda omurga cerrahisindeki ve implant teknolojisindeki ilerlemelerle cerrahi tedavinin başarısı ve önemi artmıştır. Bu tekniklerin uygulanması, bir posterior spinal cerrahi sırasında ortaya konulan yapı olan arcus vertebrae anatomisine hakim olmayı gerektirir. Klasik anatomi metinlerinde lomber arcus vertebrae anatomisi hakkındaki bilgiler tamamen tanımlayıcıdır ve kantitafif veriler içermez. Klinik çalışmalardaki daha detaylı veriler ise başlıca pedikül üzerine yoğunlaşmıştır ve arcus vertebraenin diğer parçaları hakkındaki bilgiler sınırlıdır.Bu çalışma Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Anatomi Anabilim Dalında öğrenci eğitiminde kullanılmış 14 adet kadavranın lomber vertebraları üzerinde gerçekleştirilmiştir. Yumuşak dokulardan temizlenerek seviyesine göre numaralanan 70 adet lomber vertebra bir dijital kumpas ve manyetik inklinometre kullanılarak kantitatif olarak ayrıntılı şekilde değerlendirilmiştir. Arcus vertebraeyi oluşturan pedikül, lamina, processus articularis, pars interarticularis, processus transversus ve processus spinosusun kantitatif morfolojisi sağ ve sol taraftan yapılan ölçümlerle değerlendirilmiştir. Bu ölçümler sırasında literatürde tanımlanmış uzunluk ve açı parametrelerine yenileri eklenerek toplam 65 parametre kullanılmıştır.Çoğu parametrede L1'den L5'e inildikçe ölçüm değerleri büyümekle birlikte, bazı parametrelerde seviyeler arasında fark olmadığı saptanmıştır. L5 vertebrası bir çok parametrede diğer vertebralardan farklılık göstermiştir. Elde edilen bu ölçümlerin, bir lomber cerrahi sırasında güvenli bir uygulama yapmak için yararlanılabilecek pratik bilgiler sağlayacağı kanaatindeyiz.

Lumbar area is a spine region that bears significant loads and shows considerable mobility. Because of its complex structure and functionality; pain and instability problems are frequently encountered in that area caused by both age-induced degenerative processes and tumoral or infective diseases or trauma. Recently, advancements in spine surgery and implant technology have improved success rates and importance of surgical management. Utilization of these techniques require a good command of arcus vertebrae anatomy, which is the exposed structure during a posterior procedure. In the classical textbooks, knowledge on the anatomy of the arcus vertebrae is completely descriptive and does not include quantitative data. The detailed data collected in the clinical studies are mainly concentrated on the pedicle, thus knowledge on the other parts of the arcus vertebrae is limited.This study was performed on lumbar regions of 14 cadavers which had been used for student education at the Anatomy Department of Trakya University Medical Faculty. The vertebrae were cleaned from the soft tissues, labeled according to their level, and examined quantitatively using a digital calliper and a magmetic inclinometer. The quantitative morphology of the structures constituting arcus vertebrae; which are pedicle, lamina, processus articularis, pars interarticularis, processus transversus, and processus spinosus were evaluated by measurements obtained from both the right and left sides. Throughout the measurements, a total of 65 distance and angular parameters were used which were obtained from the previous papers or added newly.Although the measurements showed gradual increments L1 thru L5 in most of the parameters, no difference was detected between the levels in some parameters. In most of the parameters, L5 vertebra showed difference from the other vertebrae. We believe that from the findings of the current study, some practical information can be obtained for a safe application during a lumbar surgery.