35-55 yaş arası benign nedenlerle total histerektomi ameliyatı olmuş kadınlarda histerektomi ameliyatının cinsel fonksiyonlar üzerine etkisinin belirlenmesi

Abstract

Bu araştırma, ülkemiz koşullarında 35-55 yaş arasında benign nedenlerle histerektomi ameliyatı geçirmiş kadınlarda, histerektomi ameliyatının cinsel fonksiyonlara etkisini belirlemek amacıyla ön test- son test karşılaştırmalı, prospektif, tanımlayıcı bir araştırma olarak planlanmıştır.Araştırmanın örneklemini Trakya Üniversitesi Sağlık Araştırma ve Uygulama Merkezi Jinekoloji Kliniği'nde Ocak 2008-Temmuz 2008 tarihleri arasında benign nedenlerle histerektomi ameliyatı geçirmiş 35-55 yaş arası araştırmayı kabul eden 39 kadın oluşturmuştur.Araştırmanın verileri araştırmacı tarafından literatür bilgileri doğrultusunda geliştirilmiş histerektomi öncesi anket formu, histerektomi sonrası anket formu ve Arizona Cinsel Yaşantılar Ölçeği Kadın Formu kullanılarak toplanmıştır. Hastalara ameliyattan 1-2 gün önce histerektomi öncesi anket formu ve Arizona Cinsel Yaşantılar Ölçeği yüz yüze görüşme tekniği ile uygulanmış, ardından literatür bilgilerinden derlenerek hazırlanan 10 dakikalık histerektomi sonrası cinsel işlevlerin nasıl olabileceği hakkında bilgi verilmiştir. Aynı hastalara ameliyat sonrası 3. ayda telefonla, histerektomi sonrası anket formu ve Arizona Cinsel Yaşantılar Kadın Formu uygulanmıştır. Elde edilen veriler SPSS for Windows 11.5 programında ortalama, standart sapma, Mc Nemar (ki kare) ve Wilcoxon testleri kullanılarak analiz edilmiştir.Araştırma sonuçlarına göre histerektomiden 3 ay sonra cinsel fonksiyonların ameliyat öncesi döneme göre daha kötüleştiği ancak histerektomi endikasyonuna neden olan belirtilerin başlayıp ameliyat oluncaya kadar geçen sürede de hastaların cinsel fonksiyonlarının kötüleşmiş olduğu belirlendi.Araştırmaya katılan kadınlar cinsel işlevlerini ameliyat öncesi döneme göre daha iyi olarak algıladıklarını ve histerektominin eşle olan ilişkilerinde de herhangi bir değişikliğe yol açmadığını belirtmişlerdir.Ameliyat sonrası cinsel fonksiyon değişiklikleri ile bilgilendirilme, sigara kullanımı ve aile planlaması yöntemi kullanma arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır.Bu araştırmanın sonucunda sağlık personelinin cinsel organ kaybı ile sonuçlanacak ameliyat geçirecek hastalara cinsel işlevler hakkında bilgi vermesi ve araştırmanın daha geniş kitlelere genellenebilmesi için daha büyük ölçekli çalışmaların yapılması önerilebilir.Anahtar Kelimeler: Histerektomi, cinsellik, cinsel fonksiyonlar, ACYÖ.

The present study was planned as preliminary test and proof test comparative, prospective and descriptive research to determine the effect of hysterectomy operation on sexual functions of the women between the ages of 35-55 and who had hysterectomy operation due to benign reasons in our country.The sample of the present study consists of 39 women between the ages of 35-55 who accepted the study and had hysterectomy operation due to benign reasons between 2008, January and July, 2008 in Gynaecology Clinic in Thrace University Health Research and Application Centre.The data of the present study were collected using a pre-hysterectomy questionnaire form, a post-hysterectomy questionnaire form which were developed in accordance with the literature knowledge by the researcher and an Arizona Sexual Experiences Scale Form for Women. The patients were given the pre-hysterectomy questionnaire form 1-2 days before the operation and the Arizona Sexual Experiences Scale was applied with a face to face interview technique, then the patients were given information compiled from the literature about how their sexual functions might be after hysterectomy, which lasted 10 minutes. In the third month after the operation, the post-hysterectomy questionnaire form and the Arizona Sexual Experiences Scale Form for Women were applied to the same patients by phone. The data obtained were analyzed using percentage, frequency, Mc Nemar chi square and Wilcoxon tests in the SPSS for Windows 11.5 software.According to the results of the research, it was seen that the sexual functions of the patients deteriorated after 3 months following the hysterectomy when compared to the pre-operation period, however it was also determined that the sexual functions of the patients deteriorated during the period which started with the first symptoms of hysterectomy and lasted until the operation.The patients who underwent the operation stated that they perceive their sexual functions as improved when compared to the pre-operation period and that hysterectomy did not affect their relationship with their partners.No meaningful relationship was found between being informed about the sexual function changes after the operation, smoking and using a family planning method.At the end of the present study, it can be recommended that the health professional?s may give information about the sexual functions to the patients who are going to have an operation which is going to end up with the loss of a sexual organ and that the studies of bigger scales may be performed in order for the present study to be generalized to a larger mass.Keywords: Hysterectomy, sexuality, sexual functions, ASEX.