Sıçanlarda karbon tekraklorit`in (CC14) oluşturduğu oksidatif stresin kateşin ve likopen ile önlenmesi

Abstract

ÖZET Bu çalışmada deneysel olarak, sıçanlarda oksidatif stres oluşturan kimyasal madde CCU'e karşı, antioksidan özellikleri bilinen kateşin ve likopenin ne derece koruyucu etkileri olduğu araştırıldı. Çalışmada 48 adet 3 aylık Spraque Dawley erkek sıçan kullanıldı. Eşit sayıda tutulan 6 gruptan V.gruba kateşin 50 mg/kg/gün (i.g) ve VI.gruba da likopen 5 mg/kg/gün (i.g) olarak 10 günlük ön uygulama ile verildi. İkinci 10 günlük uygulamada, kontrol gruba (I.grup) 0.2 ml/kg/gün sıvı yağ (i.p), (i.g), Il.gruba 0.2 ml/kg CCI4 (i.p), III.gruba kateşin 50 mg/kg/gün (i.g), IV.gruba likopen 5 mg/kg/gün (i.g), daha önce ön uygulama yapılan V.gruba kateşin+CCU ve VI. gruba da likopen+ CCI4 belirtilen doz günde 2 defa olmak üzere uygulandı. Son uygulamadan sonraki 24. saatte tüm hayvanlardan eter anestezisi altında uygun teknikler kullanılarak kan ve karaciğer örnekleri alındı. Alman örneklerde MDA düzeyi, katalaz, GPx ve SOD aktivitesi tayin edildi. Histolojik çalışmalar için alman doku örnekleri %10 nötral formalinde tespit edildi. Rutin takip yöntemiyle hazırlanan kesitler H&E ile boyandı ve ışık mikroskobunda incelendi. Yapılan çalışma sonunda kateşin ve likopenin tek başlarına, beklenildiği gibi, kontrolle benzer değerler verdikleri görüldü. CCU verilen grupta ise CCI4 metabolizmasına bağlı olarak oluşan serbest radikallerin lipit peroksidasyonun bir göstergesi olan MDA düzeyini artırdığı, böylece oksidatif hasarın oluştuğu tespit edildi. Bu hasarın kateşin ve likopen tarafından aktiviteleri artırılan ve serbest radikal süpürücüleri olarak kabul edilen katalaz, GPx ve SOD tarafından düzeltilerek kontrol değere yaklaştığı görüldü. Bu olayda kateşin ve likopenin etki derecesi birbirine oldukça yakındı. Sonuç olarak yapılan histolojik tetkiklerde kimyasal sonuçlarımızı destekler niteliktedir. Anahtar Kelimeler: CCI4, kateşin, likopen, MDA, katalaz, GPx, SOD, histoloji, sıçan. vı

SUMMARY In this study, the antioxidants catechin and lycopene were investigated experimentally with respect to their protective effects against CCU-induced oxidative stress in rats. Fourty eight 3 months old male Spraque Dawley rats were used in the study. The rats were assigned to the groups in equal numbers. Group V received catechin (50 mg/kg/day, i.g) and group VI received lycopene (5 mg/kg/day, i.g) for a 10 days period as pretreatments. In the second 10 days period, group I received liquid oil 0.2 ml/kg/day (i.p), group II received CCI4 0.2 ml/kg/day (i.p), group III received catechin (50 mg/kg/day, i.g) and group IV received lycopene (5 mg/kg/day, i.g). In this period the previously treated group V received catechin plus CCI4 and group VI received likopen plus CCI4 in two divided doses. Within 24 hours of the last dose, blood and liver samples were collected from the rats using appropriate techniques under ether anesthesia. MDA levels were measured and catalase, GPx and SOD activities were determined in the samples. Tissue samples were fixed in 10% neutral formalin to be used in histological studies. Slices were stained with H&E and examined under a light microscobe. Results have shown that the values obtained in only catechin and lycopene treatment groups were close to values in control group, as expected. In the CCI4 treated group, free radical formation secondary to CCI4 metabolism resulted in increased MDA levels and led to oxidative damage. This damage was corrected to levels almost comparable to that of control by the free radical scavengers GPx and SOD, the activities of which were increased secondary to katesin and likopen treatments. The efficacy of catechin and lycopene were similar in this respect. Consequently, the results of histological studies support the chemical results. Keywords: CCI4, catechin, lycopene, MDA, catalase, GPx, SOD, histology, rats Vll