Esansiyel hipertansiyonlu hastaların ilaç tedavisine uyum öz-etkililik düzeylerinin ve bakım gereksinimlerinin belirlenmesi

Abstract

Bu araştırma, esansiyel hipertansiyon tanısı alan hastaların ilaç tedavisine uyum/ özetkililik düzeylerini ve etkileyen faktörleri değerlendirmek ve uygulamada rehber olacak hemşirelik bakım gereksinimlerini belirlemek amacıyla planlanmış kesitsel bir araştırmadır.Çalışma, Eylül 2009- Mart 2010 tarihleri arasında Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Hipertansiyon Polikliniği'ne başvuran örnekleme alınma kriterlerine uygun 94 esansiyel hipertansiyonlu hastalar ile gerçekleştirildi. Veri toplama araçları olarak; esansiyel hipertansiyonlu hastaların kişisel ve hastalıkla ilgili özelliklerinin yer aldığı hasta bilgi formu ve İlaç Tedavisine Bağlılık/Uyum Öz-Etkililik Ölçeği kullanıldı.Verilerin istatistiksel analizinde yüzde hesaplama, ortalama, student t test, tek yönlü ANOVA testleri ve değişkenler arası ilişkilerin incelenmesinde Spearman korelasyon analizi kullanılmıştır. P<0.05 değeri istatistiksel olarak anlamlı kabul edilmiştir.Esansiyel hipertansiyonlu hastaların yaş ortalaması 57.7±10.2'dır. Çalışmaya katılanların %53.2'si kadın, %94.7'si evli, %58.7'si ilkokul ve altı mezunu olduğu belirlenmiştir. Araştırmaya katılan grubun ilaca bağlılık/uyum öz-etkililik puan ortalaması 71.9±3.6 olarak belirlenmiştir. Çalışma grubunun ilaca bağlılık/uyum öz-etkililik puan ortalamaları iyi düzeydedir.Hipertansif hastaların kişisel özellikleri (cinsiyet, eğitim durumu v.b) ve hastalığa ilişkin özellikleri (eşlik eden hastalık, hastanede yatma durumu v.b) ile ilaca bağlılık/öz-etkililik puan ortalamaları arasında anlamlı bir fark olmadığı belirlenmiştir (p>0.05).Diyete uyum sağlayan esansiyel hipertansiyonlu hastaların ilaç tedavisine bağlılık/uyum öz-etkililik düzeyleri diyete uyum sağlamayanlara göre daha yüksek bulunmuştur (p<0.05).Hemşireler, esansiyel hipertansiyonlu bireylerin ilaca bağlılık/uyum öz-etkililik düzeylerini etkileyen kişisel ve hastalıkla ilişkili özelliklerini göz önünde bulundurarak, öz-etkililik düzeylerini arttırmaya, desteklemeye yönelik hemşirelik bakımı planlamalı ve uygulamalıdır.Anahtar Kelimeler: Esansiyel hipertansiyon, ilaca bağlılık, uyum, öz-etkililik, hemşirelik bakım

This cross-sectional study was planned in order to evaluate also to self efficacy levels of the patients with essential hypertension and the affecting factors and determine the nursing care requirements which will be a guide in practice.This study was carried out with 94 patients with essential-hypertension suitable for sampling criterias who consulted to Trakya University Medical Faculty Training and Research Hospital Department of Internal Diseases Outpatient Clinic of Hypertension between 2009 September and 2011 March. Data were collected by using patient information form which includes personal and essential hypertension ?related characteristics and Self-Efficacy Scale for Adherence/Adaptation to Medical Treatment.Data were analysed by percentage, mean, student t test, one way ANOVA test and Spearman correlation analysis was used to examine the relations between variables. P<0.05 value was consiedered as statistically significant.The mean age of the patients with essential hypertension was 57.7±10.2. It was determined that %53.2 of the study group was female, %94.7 was married, %58.7 had primary school or lower graduates. It was determined that the adherence to medication/Adaptation self-efficacy mean point of the study group was 71.9±3.6. The adherence to medication/ Adaptation self-efficacy mean point of the study group is on a good level.It was determined that there is no significant statistical difference between personal characteristics of the hypertensive patients and adherence to medication/self-efficacyIt was found out that Adherence/Adaptation and Self- Efficacy levels of the patients with essential-hypertension who complied with adapted their diet are higher compared to the patients who were did not comply with their diet.Nurses should take into consideration the personal and essential hypertension-related characteristics of the patients with essential hypertension affecting the levels of adherence to medication/self-efficacy levels of the patients with essential hypertension while planning and implementing nursing care plans that would support and improve self efficacy.Key Words: Essential hypertension, adherence to medication, adaptation, self-efficacy, nursing care.