Stevia rebauduiana (bertoni) ekstresi ve N-nitro-l-arginin (L-NNA)`in, deneysel diyabet ve nitrik oksit sentaz üzerine etkileri

Abstract

ÖZET Tip II diyabet artmış mortalite ve morbidite ile ilişkili önemli bir hastalıktır. Bu metabolik hastalık hedef dokulardaki insulin rezistansı ve pankreatik insulin salgılanmasındaki bozuklukların bir sonucudur. Diabetes mellitusun (DM) patogenezinde oksidatif stres de önemli bir role sahiptir. Bu çalışmanın amacı, STZ-NA ile oluşturulan tip II diyabetik -sıçanlarda, Stevia rebaudiana Bertoni yaprak ekstresi (SrB) ve N-Nitro-L-Arginin (L-NNA) 'in trigliserit, kolesterol ve HbAıc gibi biyokimyasal parametrelere, kan glukoz seviyesine ve diyabetin erken evresinde meydana gelen renal filtrasyondaki değişiklikleri belirlemekti. Bu çalışmada 2-3 aylık dişi Sprague-Dawley sıçanları kullanıldı. Her bir grupta 12 sıçan bulunan 7 grup oluşturuldu. Bu grupların 3'ü kontrol, 4'ü deney grubu olarak düzenlendi. Dört grupta, streptozotozin (STZ) ve nikotinamidMn (NA) sistemik olarak uygulanması ile diyabet uyarıldı. Diyabetin uyarılmasından 5-8 hafta sonra deneye başlandı. On beş gün boyunca diyabetik gruplar SrB, L-NNA ve SrB + L-NNA ile tedavi edildi. Deneyden sonra, eter anestezisi altında, karaciğer, pankreas ve böbrek dokuları, idrar ve kan örnekleri uygun teknikler kullanılarak toplandı. Renal filtrasyondaki değişiklikler, idrar pH, idrar hacmi, serum kreatinin, idrar kreatinin ve kreatinin klerensi analiziyle belirlendi. Hücresel antioksidan savunma sistemindeki deşildikler, glutatyon peroksidaz (GPx), süperoksit dismulaz (SOD) /e katalaz (CAT) gibi antioksidan enzimlerin eritrosit hemolizatında ölçülmesiyle belirlendi. Bununla birlikte serumda nitrik oksit sentaz (NOS) ve lipit peroksidasyonunun bir göstergesi olarak eritrosit hemolizatında malondialdehit (MDA) seviyesi ölçüldü. Sonuçlarımız, uzun yıllardır Brezilya, Paraguay ve Hindistan'da diyabet tedavisinde kullanılan SrB bitkisinin, kan glukoz konsantrasyonunu düşürerek, renal filtrasyondaki değişiklikler, kan ve serum parametleri ve histolojik yapı üzerine olumlu etkilerinin olduğunu göstermiştir. L-NNA ise benzer etkilere sahip olmakla birlikte etkisi SrB' ye göre daha düşüktür. mBu bulgular, SrB tedavisinin diyabette pankreatik P- hücre bütünlüğünü koruyarak ve oksidatif stresi azaltarak koruyucu etkiye sahip olduğunu gösterir. Anahtar kelimeler: Tip II Diyabet, Nitrik Oksit Sentaz. Stevia rebandiana Bertoni, N-Nitro L-Arginin. IV

SUMMARY Type II diabetes is recognized as a major health problem associated with increased morbidity and mortality. This metabolic disorder results from insulin resistance in target tissues and impairment of pancreatic insulin secretion. It has been believed that oxidative stress plays a role in the pathogenesis of diabetes mellitus (DM). The aim of the present study was to determine the effects of L-NNA and extract of Stevia rebaudiana Bertoni leaves on some biochemical parameters such as triglyseride, cholesterole and HbAic, blood glucose levels and the changes in renal filtration that occur in the early stages of DM in STZ-NA induced diabetic rats. Female Sprague-Dawley rats of 2-3 months of age were used in this experiment. They were randomly divided in to seven groups, each consisting twelve rats and three groups were control. In the four groups, diabetes was induced by systemic administration of nicotinamid (NA) and streptozotocine (STZ). Animals were used for the experiments 5-8 weeks after diabetes was induced. Diabetic groups were treated with SrB, L-NNA and SrB + L-NNA during 15 days. After the experiments liver, pancreas and kidney tissue, urine and blood samples were collected from the rats using appropriate techniques under ether anaesthesia. A change in renal filtration was determined by analysing urine pH, urine volume, serum creatinine, urine creatinine and creatinine clearance. We determine the changes of cellular antioxidant defence system, antioxidant enzymes such as glutathione peroxidase (GPx), superoxide dismutase (SOD) and catalase (CAT) activities were measured in erythrocyte hemolyzate. Moreover we also measured serum nitric oxide synthase (NOS) and erythrocyte hemolyzate malondialdehyde (MDA) levels, a marker of lipid peroxidation, if there is an imbalance between oxidant and antioxidant status. Our results shown that the extract of SrB, which have been used for many years in the treatment of diabetes in Brazil, Paraguay and India, have a constructiveeffect on changes in renal filtration, blood and serum parameters and histological structure by decrease the blood glucose concentration. L-NNA is also effect but this effect was less than SrB. These findings suggest that SrB treatment has protective effect in diabetes by decreasing oxidative stress and preservation of pancreatic P-cell integrity. Keywords: Type II Diabetes, Nitric Oxide Synthase, Stevia rebaudiana Bertoni, N-Nitro L-Arginine. VI