Edirne Huzurevinde yaşayan yaşlı bireylerin yaşam ve uyku kalitelerinin değerlendirilmesi

Abstract

ÖZETBu araştırma, Edirne Huzurevinde yaşayan yaşlı bireylerin yaşam ve uyku kalitelerini, etkileyen faktörleri, yaşam ve uyku kaliteleri arasındaki ilişkileri belirlemek amacı ile kesitselolarak planlanmıştır.Bu araştırma Temmuz 2011-Haziran 2012 tarihleri arasında T.C. Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Edirne Huzurevinde ikamet eden toplam 73 yaşlı birey üzerinde yapılmıştır. Veriler araştırmacı tarafından oluşturulan Anket Formu, EQ-5D Yaşam Kalitesi Ölçeği ve Pittsburg Uyku Kalitesi Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizinde sayı, yüzde, ortalama ve standart sapma, Pearson Korelasyon Analizi, Spearman Korelasyon Analizi, Student-t Testi, Mann Whitney U Testi, Kruskal Wallis Analizi kullanılmıştır.Yaşlı bireylerin yaş ortalamasının 74.99 ± 7.19 olduğu, %77.7'sinin kronik bir hastalığının mevcut olduğu ve %71.4'ünde hipertansiyon sorununun bulunduğu belirlendi. Yaşlı bireylerin genel sağlık algılayış puan ortalaması 60.55 ± 19.77 olarak bulundu. Çalışmamızda huzurevinde kalan yaşlı bireylerin EQ-5D puanları ile PUKİ puanları arasında negatif yönde güçlü ve anlamlı bir ilişki olduğu, yaşlı bireylerin yaşam kalitesi arttıkça uyku kalitesinin de iyileştiği bulundu (p < 0.05).Kronik hastalığa sahip olan, yardımcıya / yardımcı araç kullanımına gereksinim duyan yaşlı bireylerin, uykusu düzensiz olanların, gece idrara çıkan bireylerin, yaşam ve uyku kaliteleri daha kötü idi.Sonuç olarak, hemşirelerin yaşlı bireylerin uyku düzenlerini ve yaşam kalitelerini ve bunları etkileyebilecek faktörler konusunda bilgilendirilmesini, bu bilgilerini hemşirelik bakımı ve yaşlı bireylere olan yaklaşımlarına yansıtmalarını, yaşlı bireylerin yaşam ve uyku kalitelerini PUKİ, EQ-5D vb. geçerli ve güvenilir ölçeklerle düzenli olarak değerlendirmelerini önerebiliriz.Anahtar Kelimeler: Yaşlılık, huzurevi, EQ-5D, Pittsburg, yaşam kalitesi, uyku kalitesi, hemşirelik bakımı

SUMMARYThis cross-sectional study was planned to determine the relationships between the quality of life and sleep; the life and sleep quality of the elderly living in Edirne Nursing Home, and the factors which affecting their life and sleep quality.This study was done among 73 old individuals Living in Turkish Social Service and Children Protection Instituon?s Edirne Nursing Home between the dates July 2011 and September 2012. Data were gathered by used a survey (which was formed by the resercher), EQ-5D Life Quality Scale and Pittsburg Sleep Quality Scale. Data were analysed by number, percentage, average and standart deviation, Pearson and Spearman Correlation Analysis, Student-t Test, Mann Whittney U Test, Kruskal Wallis Analysis.It was determined that average age of the elderly was 74.99 ± 7.19; 77.7% of them had a chronic disease and 71.4% of them had hypertension. The average of general health perception score was 60.55 ± 19.77. A significant negative correlation was found between EQ-5D scores and PUKİ scores of the elderly in the Nursing Home (p<0.05). As the level of sleep quality increased, elderly individuals quality of life increased too.Elderly individuals with cronic illness, who need the use of the assistant vehicle, those who had irregular sleep, who had nocturia sleep at night to urinate had worse quality of life and sleep .In conclusion, it suggested that nurses should be informed about quality of life and sleep quality of the elderly and the factors affecting the mand nurses should do their work according to this fact. They should also evaluate the life and sleep quality of the elderly regularly in regard to the validand reliable scales such as PUKİ, EQ-5D.Key Words: Geriatric, nursing home, EQ-5D, Pittsburg, life quality, sleep quality, nursing care