Deneysel hipertiroidi oluşturulmuş sıçanlarda östrus siklusunun değişik evrelerinde dişi genital organlarda (ovaryum ve uterus) östrojen ve progesteron reseptör dağılımının immünohistokimyasal olarak incelenmesi

Abstract

Hipertiroidili dişilerde ortaya çıkan menstural siklustaki düzensizlikler ve genital organlardaki (ovaryum ve uterus) olumsuz etkileri ile meydana gelen infertilite olgularına katkı sağlamak amacıyla siklus evrelerinde östrojen ve progesteron plazma konsantrasyonları ile ovaryum ve uterus dokularındaki reseptör miktarını ortaya konulması hedeflendi.Çalışmada 64 adet Wistar Albino cinsi erişkin dişi sıçan kullanıldı. Denekler, rastgele 4?ü kontrol, 4?ü ise deney grubu olmak üzere toplam 8 gruba ayrıldı. Deney grubunda hipertiroidi oluşturmak için deneklere 21 gün süresince 250 mcg/kg oranında her gün aynı saatte tiroksin uygunlandı. Deney sonunda vajinal smear bulgularına göre menstural siklus evreleri saptanarak her evre için deney ve kontrol gruplarında 8 sıçan işleme alındı. Öncelikle plazma TSH, serbest T4 östrojen ve progesteron konsatrasyonlarını saptamak için kardiak kanları alındı ve deneklerin ovaryum, uterus ve tiroid dokuları mikroskobik incelemeler için alındı.Tüm deney gruplarının tiroid dokularında, tiroid foliküllerinin kontrol grubundaki sıçanlara oranla daha büyük olduğu görüldü. Bunun yanında, deney grubunda folikül epiteli yassı şekilli olarak izlenirken, kontrol grubunda prizmatikten kübiğe değişen şekilde görüldü. Bununla birlikte, plazma TSH ve serbest T4 değerleri ve deney başındaki ağırlıklarına göre deney sonu kilo kaybı, hipertiroidi klinik tablosuyla paralel olduğu saptandı. Plazma östrojen konsantasyonu; hipertiroidili grupta, kontrol grubuna göre menstural siklus süresince istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksek bulundu. Ovaryum ve uterus dokusundaki ER? lokalizasyonu ise menstural siklusun farklı evrelerinde hipertiroidili grupta kontrol grubuna göre istatistiksel olarak anlamlı artma/azalma olduğu saptandı. Plazma progesteron konsatrasyonunda ise, hipertiroidili grupta kontrol grubuna göre menstural siklus evrelerinde istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar olduğu gözlemlendi. Uterus dokusunda PR yüzdesi menstural siklus süresince hipertiroidili grupta, bez epitelinde plazma progesteron konsatrasyonu ile paralel istatistiksel olarak anlamlı yükselme saptandı. Stroma hücrelerinde ise, metösturs evresi dışında istatistiksel olarak anlamlı derecede düşük olduğu tespit edildi. Ovaryum dokularındaki PR yüzdesi menstural siklus süresince germinal epitelde hipertiroidi grupta kontrol grubuna göre istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar saptandı.Sonuç olarak, hipertiroidinin sebep olduğu infertilite olgularında, hem plazma östrojen ve progesteron seviyesi, hem de ovaryum ve uterus doklarındaki ilgili reseptörlerinin dağılımlarındaki farklılıkların sonucu ile etkili olabileceğini düşünmekteyiz.Anahtar kelimeler: Hipertiroidi, Ovaryum, uterus, immünohistokimya, progesteron reseptörü, östrojen ? reseptörü.

It has been aimed to detect the amount of receptors in ovarian and uterus tissues as well as the plasma concentrations of estrogen and progesterone during menstrual cycles in order to explain female infertility phenomena caused by the negative effects of hyperthyroidism in female genitalia and irregularities of menstrual cycles due to hyperthyroidism.In the present study 64 adult female wistar albino rats were used. Subjects have randomly been separated into 8 different groups, four of which constituted the control group while the remaining four were the actual experimental group. The subjects of the experimental group were injected with 250 mcg/kg thyroxin every day at the same hour during a period of 21 days in order to infect them with hyperthyroidism. At the end of this period, both groups were processed for every cycle after detecting their menstrual cycles according to the vaginal smear findings. First, cardiac blood samples were withdrawn so as to detect the concentrations of plasma TSH, and free T4 estrogen and progesterone. In addition, ovary, uterus and thyroid tissues were taken to conduct microscopic examinations.Thyroid follicles of the rats in the experimental group were recorded to be bigger in comparison with the rats in the control group. Furthermore, the shape of follicle epithelium was flat in the experimental group whereas the shape of follicle epithelium varied between columnar and cuboidal in the control group. Apart from this, it has been recorded that plasma TSH and free T4 values as well as the weight loss when compared to their weights at the beginning of this experiment were parallel with clinical picture of hyperthyroidism. The concentration of plasma estrogen was recorded as statistically high in the experimental group in comparison with the control group. There were also statistically high fluctuations of ER? localization in the ovary and uterus tissues of the experimental group during different phases of menstrual cycle. Plasma progesterone concentration also fluctuated in a statistically relevant amount during menstrual cycles of the experimental group. Moreover, there were also statistically high increases in glandular epithelium in parallel with the concentration of plasma progesterone as well as the PR per cent in uterus tissue during the menstrual cycle of the experimental group. The number of stroma cells was recorded to be statistically low except for metostrus phase. In addition to these, there were statistically relevant differences of PR percent in ovarian tissues in the germinal epithelium during the menstrual cycles of the experimental group in comparison with the control group. As a result, we conclude that both the levels of plasma estrogen and progesterone as well as the differences in the distributions of relevant receptors in ovarian and uterus tissues have an impact on female infertility due to hyperthyroidism. Key Words: Hyperthyroidism, ovarian, uterus, immunohistochemistry, progesterone receptor, estrogen ? receptor.