Hemşirelik öğrencilerinde mesleki risk algısı: Bir ölçek geliştirme çalışması

Abstract

Araştırma öğrencilerin mesleki risk algılarını belirlemeye yönelik olarak `Hemşirelik Öğrencilerinde Mesleki Risk Algısı Ölçeği`nin geliştirilmesi amacıyla metodolojik ve tanımlayıcı olarak yapıldı. Araştırma, 5 Ekim 2015 – 13 Mayıs 2016 tarihleri arasında Trakya Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Bölümünde eğitim gören ve hastanede klinik uygulamalara katılan 2., 3. ve 4. sınıf hemşirelik öğrencileri ile gerçekleştirildi (n= 423).Veriler, Tanıtıcı Bilgi Formu ve Hemşirelik Öğrencilerinde Mesleki Risk Algısı Ölçeği kullanılarak toplandı. Ölçeğin geliştirilme aşamasında kapsam geçerliliği yapı geçerliliği, Cronbach alfa katsayısı (0,826), Gutman (G= 0,777), Spearman Brown (S= 0,730) güvenilirlik katsayısı, madde analizleri (p< 0,001) ve test – tekrar test yöntemleri kullanılarak 17 maddeden oluşan ölçeğin geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı olduğu belirlendi. Yapılan doğrulayıcı faktör analizinde ölçeğin iyi bir uyuma sahip olduğu bulundu. Öğrencilerin sosyo – demografik ve mesleki risklere ilişkin özellikleri ve ölçekten aldıkları puanlar; yüzdelik ve ortalamalar, bağımsız grup t-testi ve Anova varyans analizi ile değerlendirildi.Araştırmaya katılan öğrencilerin Hemşirelik Öğrencilerinde Mesleki Risk Algısı Ölçeği puan ortalamasının 71,68±6,91; psikolojik ve ergonomik riskler alt boyut puan ortalamasının 31,63±3,32; kişi ve kurum kaynaklı riskler alt boyut puan ortalamasının 21,44±2,75 ve fiziksel mekana ilişkin riskler alt boyut puan ortalamasının 18,60±3,35 puan olduğu belirlendi. Araştırmaya katılan hemşirelik öğrencilerinin ölçeğin genel ve alt boyutlarından aldıkları puanların cinsiyet, sınıf, mesleki riskler ile ilgili bilgilendirilme düzeyi, uygulamalar sırasında kişisel koruyucu donanım sağlanma ve kaza riski ile karşılaşma durumuna göre istatistiksel olarak anlamlı farklılık gösterdiği bulundu (p< 0,05).Bu araştırma öğrencilerin çalışma ortamına ilişkin mesleki risk algılarının ve farkındalıklarının yüksek olduğunu gösterdi.

This research were carried out methodologically and descriptively with aim of development of `Scale for the Occupational Risk Perception of Nursing Students` intended to identify the occupational risk perception of students. The study was accomplish with a total of 423 nursing students who studied at 2nd, 3rd and 4th grades at Faculty of Health Sciences in Trakya University, and participated in the clinical practice in hospitals, between 5 October 2015 and 13 May 2016.Data were collected by using a descriptive form for students and the Scale for the Occupational Risk Perception of Nursing Students. This scale consisted 17 substances, which were determined as reliable and valid method by utilizing analysis of materials (p< 0.001), test repeat test methods, validity of scope, validity of structure, coefficient of Cronbach alpha (0.826), Gutman (G= 0.777) , Spearman-Brown (S= 0.730), coefficient of reliability in the development process of scale. In Confirmatory Factor Analysis studies, it was discovered that the scale had a good conformity.Data were analysed by percentages, averages, independent t – test, one way ANOVA in student's social-demographic properties, occupational risk and Scale for The Occupational Risk Perception. Average of Scale for the Occupational Risk Perception of Nursing Students points of students participated to research was 71,68±6,91, average of subdimension point of psychological and ergonomically risk was 31,63±3,32; average of subdimension point of risk founded from person and institution. There were statistically significant differences between gender, education year, information level of occupational risks, exposure to the risk of accidents, the provision of personal protective in practical and the scores' the scale for the occupational risk perception of nursing students. (p< 0.05).The research result showed that the students' perceptions and awareness of occupational risks at working places were high level.