Farklı retreatment tekniklerinin etkinliği ve bu tekniklerin yeniden doldurulan kanallardaki bağlanma kalitesine etkisinin incelenmesi

Abstract

Günümüzde, başarısızlıkla sonuçlanan kök kanal tedavilerinde endodontik tedavinin yenilenmesi ilk seçenek olarak düşünülmekte ve kanal dolgusunun kök kanalından uzaklaştırılmasında çeşitli tekniklerden faydalanılmaktadır. Bu tez çalışmasında; kök kanal tedavisinin yenilendiği olgularda, kanal dolgularının sökümünde farklı teknikler ortaya konularak gerekli olan zamanın belirlenmesi ve bu tekniklerle kanal boşaltıldıktan sonra yeniden doldurulan kanallarda, kanal dolgularının kök kanalına olan bağlanma etkinliğinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Çalışmada 70 adet çekilmiş tek köklü mandibularpremolar dişler kullanıldı. Bu dişlerin kök boyları 16 mm olacak şekilde standardize edilerek ProTaper F3 kanal eğesine kadar şekillendirildi. Push-out testinde kontrol grubu olarak kullanılmak üzere 10 diş ayrıldı. Kalan 60 dişin kanal dolumu yapılarak 5 farklı retreatment grubuna ayrıldı. Grup 1'de sadece PTUR eğeleri (Dentsply Maillefer, Ballaquies, Switzerland),Grup 2'de PTUR eğelerine ilaveten kloroform (Emboy, Tıp Kimya San. İstanbul, Turkey),Grup 3'de System B (SybronEndo, California, USA) tekniği, Grup 4'de Nd:YAG lazer (Fotona, Slovenia) ve Grup 5'de Er:Cr:YSGG lazer (Waterlase MD, Biolase, San Clemente, USA)kullanılarak kanal dolgusu uzaklaştırıldı.Kanal dolgusu sökülmeye başladıktan sonra çalışma boyuna ulaşıncaya kadar geçen süre T1,çalışma boyuna ulaştıktan sonra kanaldatekrar genişletme yapılması sırasında geçen süre T2, T1 ve T2 sürelerinin toplamı ise toplam zaman olarak kaydedildi.Kanal dolguları sökülen 60 diş, 2 alt gruba ayrıldı. Alt grup 1'de örnekler F3 kanal eğesi ile şekillendirilmiş olarak bırakıldı.Alt grup 2'deki örneklerin kanalları ise F4 ve F5 kanal eğeleri ile tekrar şekillendirildi. Her gruptan 1'er örnek SEM görüntülerinin incelenmesi amacıyla alındı ve kök kanalında kalan kanal dolgu materyalinin değerlendirilmesi amacıyla SEM (EVO LS 10, Zeiss, Oberkochen, Germany) kullanılarak koronal, orta ve apikal bölgelerden farklı büyütmelerde (x100; x500; x1000) mikrofotoğraflar alınarak incelendi.Bağlanma dayanımını değerlendirmek için push-out testi kullanıldı. Push-out testinde kullanılmak üzere kontrol grubu olarak ayrılan 10 dişin 5'i F3 kanal eğesi ile şekillendirilmiş olarak bırakıldı, diğer 5'i sırasıyla F4 ve F5 kanal eğeleriyle tekrar şekillendirildi. Push-out testinde kullanılmak üzere ayrılan 50 diş ile birlikte bu 60 örneğin kök kanalları dolduruldu. Doldurulan örneklerden 2 adet orta üçlü bölgesinden 2 adet koronal üçlü bölgesinden kesitler alındı. Her örneğin kanal dolgularının kök kanal dentini ile olan bağlanma dayanımları ölçüldü. Çalışmamızın süre karşılaştırmalarında veriler değerlendirilirken Oneway ANOVA ve Tukey HDS testi kullanıldı.Kanal dolgularının kök kanalından uzaklaştırılmasında toplam retreatment sürelerine bakıldığında en az harcanan süre Nd:YAG lazer,en fazla harcanan süre ise System B grubunda gözlendi. Ayrıca kanal dolgularının kök kanalından uzaklaştırılmasında PTUR eğelerine ilaveten kloroform kullanılması, sadece PTUR eğelerinin kullanıldığı duruma göre çalışma boyuna ulaşmak için harcanan süreyi ve toplam retreatment süresiniistatistiksel olarak etkilemediği görüldü. Çalışmamızın SEM görüntülerinde hiçbir yöntemin kanal duvarlarından kanal dolgusunu tamamen uzaklaştıramadığı görüldü. En az artık dolgu maddesi kanal dolgusunun PTUR eğeleri ile uzaklaştırılıpProTaper F5 eğesine kadar tekrar şekillendirilme yapılan grupta, en fazla artık dolgu maddesi ise kanal dolgusunun PTUR eğelerine ilaveten kloroform ve System B tekniği ile uzaklaştırılıp ProTaper F3 eğesine kadar tekrar şekillendirilme yapılangruplarda görüldü. Çalışmamızda ProTaper F5 eğeye kadar tekrar şekillendirme yapılan gruplarda, ProTaper F3 numaralı eğeye kadar tekrar şekillendirme yapılanlara göre daha az artık dolgu maddesine rastlanıldı. Push-out testi çalışma verileri değerlendirilirken Shapiro Wilks testi, üç yönlü varyans analizi, Oneway ANOVA, Tukey HDS ve Student t testi kullanıldı. Çalışmamızda tüm gruplar arasında en yüksek bağlanma dayanımı, herhangi bir retreatment işleminin uygulanmadığı kontrol grubunda bulundu. Retreatment işleminin uygulandığı gruplar arasında en yüksek bağlanma dayanımı, PTUR eğeleri kullanılan grupta görüldü. En düşük bağlanma dayanımı PTUR eğelerine ilavetenkloroform ve System B kullanılan gruplarda görüldü. ProTaper F5 eğeye kadar tekrar şekillendirme yapılan grupların bağlanma dayanımının ProTaper F3 eğeye kadar tekrar şekillendirme yapılan gruplardan daha yüksek olduğu görüldü. Koronal bölgedeki bağlanma dayanımının orta üçlü bölgesinden daha yüksek olduğu bulundu. Bu çalışmanın sonucuna göre retreatment işlemi için en etkili yöntemin PTUR eğelerinin kullanıldığı döner eğe sistemleri olduğu görülmektedir. Ayrıca, kanal dolgusunun uzaklaştırılmasını takiben kanalda 2 boy büyük kanal eğesi ile tekrar şekillendirme yapılması bağlanma dayanımını artırmaktadır. Kanal dolgusunun uzaklaştırılmasında lazer sistemlerinin kullanılması işlem süresini kısatmaktadır. Lazer sistemlerinden Er:Cr:YSGG lazerlerin bu amaçla kullanımı uygun görünmektedir. Fakat bu yönde ilave çalışmalara ihtiyaç vardır.

Today, in failed root canal treatments, endodontic treatment is considered the first choice and using various techniques to removal of the canal filling materials from the root canal. In this study; It is aimed to determine the necessary time by putt out different techniques to remove root canal fillings, and to evaluate the bonding activity of the canal fillings to the root canal in the refilled root canals after the canal is emptied. In the study, 70 extracted single rooted mandibular premolar teeth were used. Roots were standardized to be 16 mm in length and the root canals were shaped to ProTaper F3 canal instrument. For use to push-out test, 10 teeth were separated as a control group, and the remaining 60 teeth canals were filled. The filled roots were then randomly distributed into 5 different retreatment groups. Retreatment is performed in Group 1 with PTUR (Dentsply Maillefer, Ballaquies, Switzerland) instruments. Group 2, root canal filling material were removed with chloroform solvent and PTUR instruments. Group 3, root canal filling material were removed with System B (SybronEndo, California) technique. Group 4,Nd:YAG laser (Fotona, Slovenia) and Group 5, Er:Cr:YSGG laser (Waterlase MD, Biolase, San Clemente, USA) were used to remove the root canal filling material. During the removal of the canal filling, the time to reach working length was recorded as T1, the time during re-expansion of the canal was recorded as T2, the sum of T1 and T2 times was recorded as total time. The teeth in these 5 groups in which root fillings were removed, were divided into 2 subgroups. 1. Subgroup; They were left as prepared with the ProTaper F3 file. 2. Subgroup; While the canals of the teeth were re-preparation with respectively ProTaper F4 and F5 files. After separated for examining of 1 sample SEM images from each group, the remaining 50 teeth were reserved for use in the push-out test. One sample from each group was examined under scanning electron microscopy (SEM) (EVO® LS 10, Zeiss, Oberkochen, Germany) and microphotographs were taken at different magnifications (x100; x500; x1000) from coronal, middle and apical regions to evaluate the remaining root canal filling material.A push-out test was used to evaluate the bonding strength. 10 teeth previously separated as a control group for use in the push-out bonding test, 5 teeth left as prepared with the ProTaper F3 file and the other 5 were re-prepareted with respectively ProTaper F4 and F5 file (Control group A / Control group B). In addition, with 50 teeth previously separated for use in Push-out bonding strength test, these 60 specimens root canal were filled. From the filled samples, 2 section from the coronal region and 2 section from the middle region were obtained. The bonding strength of root canal dentin to canal filling was measured from each sample. In this study, Oneway ANOVA and Tukey HDS test were used when evaluating the study data in the time comparisons. When the total retreatment time was observed, the shortest operating time was seen in the group using Nd:YAG laser. The highest operating time was observed in the group where the System B technique was used. It was also observed that, removal of canal filling from the root canal, the use of chloroform in addition to the PTUR files versus alone the PTUR files, did not statistically affect the time spent to reach the working length and total retreatment time. When examined the SEM images, it was seen that neither of the methods could completely removed the root filling material. The least amount residual filling material was seen in the group where the canal filling was removed with PTUR files and reshaped to ProTaper F5. The most amount residual filling material was seen in group that used the Chloroform in addition to the PTUR files and reshaped to ProTaper F3, also was seen in group using System B technique and reshaped to ProTaper F3. In all groups, less remaining material was found in the reshaped to ProTaper F5 subgroups than reshaped to ProTaper F3 subgroups. Push-out test results were statistically analyzed using Shapiro Wilks test, three-way analysis of variance, Oneway ANOVA, Tukey HDS and Student t test. The highest bonding strength among all groups was found in the control group in which no retreatment procedure was applied. The highest bonding strength among the groups which the retreatment procedure was applied, was seen in the group which PTUR files used. The lowest bonding strength was seen in groups which using Chloroform in addition to the PTUR files and the System B technique. It was seen that the bonding strength of the subgroups that were reprepared to ProTaper F5 was higher than the subgroups that were reprepared to ProTaper F3. Also it was found that the bonding strength in the coronal region was higher than in the middle zone. As a result of this study, it seems that the most effective method of retreatment is the rotary instruments systems in which the PTUR files are used. In addition, following the removal of the root canal filling, re-instrumentation of the canal with two large root canal file, increases the bonding strength. The use of laser systems to remove the canal filling material decrease the processing time. From laser systems, the use of Er:Cr:YSGG laser for this purpose seems appropriate, but additional study is needed in this direction.