Organ kaybı deneyimleyen cerrahi hastalarının öfke ve öz-bakım gücü düzeylerinin değerlendirilmesi

Abstract

Bu tanımlayıcı araştırma, organ kaybı deneyimleyen cerrahi hastalarının öfke ve öz bakım gücü düzeylerini değerlendirmek amacıyla yapıldı.Araştırma, Aralık 2016- Nisan 2017 tarihleri arasında bir üniversitenin Sağlık Araştırma ve Uygulama Merkezi, Genel Cerrahi Kliniğinde mastektomi, gastrektomi, kolesistektomi, tiroidektomi deneyimleyen 60 hasta ile yapıldı. Verilerin toplanmasında kişisel bilgi formu, Sürekli Öfke ve Öfke Tarz (SÖÖTÖ) ölçekleri ameliyat öncesi ve taburculuk döneminde ve Öz Bakım Gücü ölçeği taburculuk döneminde kullanıldı. Verilerin analizinde %95 güven aralığı, anlamlılık sınırı ise p<0,05 olarak değerlendirildi.Hastaların (n:60) yaş ortalamaları 54,6±13,2, %68,3'ü (n:41) kadın, %90'ı (n:54) evli, %65'inin (n:39) okuryazar, %75'inin (n:45) çalışmadığı, %65'inin (n:39) gelir durumu 1300-2000 tl arasında olduğu bulundu.Organ kaybı deneyimleyen hastaların ameliyat sonrası Sl-öfke düzeyi (ort±ss:22,7±6,61), öfke kontrol, öfke dışa vurum ve öfke içe vurum düzeylerinin (sırasıyla ort±ss:23,3±4,70, 16,4±4,91, 17,4±4,12) ve öz bakım gücünün (ort±ss:99,6±29,8) ortalamanın üstünde olduğu belirlendi. Hastaların sürekli öfke, öfke dışa ve içe vurum düzeyi azaldıkça ve öfke kontrolü arttıkça öz bakım gücünün arttığı belirlendi (p<0,01). Ameliyat öncesi tiroidektomi, ameliyat sonrası gastrektomi hastalarında sürekli öfke düzeyinin daha yüksek (p<0,01), ameliyat sonrası gastrektomi ve mastektomi hastalarında sürekli öfke düzeyinin artığı, tiroidektomi ve kolesistektomi hastalarında azaldığı belirlendi (p<0,01). Ameliyat sonrası kolesitektomi hastalarının öfke kontrollerinin, mastektomi hastalarının öfke içe ve dışa vurumlarının arttığı (p<0,01), kolesistektomi hastalarının öz bakım gücünün yüksek olduğu belirlendi (p>0,05).Sonuçlar organ kaybının öfke düzeyini ve öz bakım gücünü etkilediğini gösterdi. Organ kaybı deneyimleyen cerrahi hastalarının sürekli öfkelerinin azalması ve öz bakım güçlerinin arttırılması için hemşirelik bakım uygulamalarının planlanmasını ve uygulanmasını önermekteyiz.Anahtar kelimeler: organ kaybı, öfke, öz bakım gücü

This descriptive study was conducted to evaluate the anger and self-care ability levels of surgical patients experiencing organ loss.The study was carried out over the period December 2016 - April 2017 at a university's Health Studies and Applications Center with 60 patients who had experienced the procedures of mastectomy, gastrectomy, cholecystectomy and thyroidectomy at the General Surgical Clinic. Data were collected with a personal information form, the Trait Anger and Anger Expression Scales were implemented in the preoperative and discharge stages, while the The Exercise of Self Care Agency Scale was used in the discharge period. The data analysis displayed a 95% confidence interval and significance was accepted as p<0.05.The mean age of the patients (n:60) was 54.6±13.2 years; 68.3% (n:41) were woman, 90% (n:54) were married, 65% (n:39) were literate, 75% (n:45) were unemployed, and 65% (n:39) were in the household income bracket of TRY 1300-2000. It was observed that the postoperative trait anger level of the patients experiencing organ loss (mean±sd:22.7±6.61), their anger control, anger-out and anger-in levels (respectively, mean±sd:23.3±4.70, 16.4±4.91, 17.4±4.12), and their self-care ability levels (mean±sd:99.6±29.8) were higher than the mean. It was seen that as the patients' trait anger, anger-out and anger-in levels diminished and their anger control levels increased, their selfcare abilities increased (p<0.01). It was determined that trait anger levels were higher in patients undergoing thyroidectomy preoperatively and postoperatively in patients undergoing gastrectomy (p<0.01) and that trait anger levels rose postoperatively in patients undergoing gastrectomy and gastectomy and diminished in patients who had undergone thyroidectomy and cholecystectomy (p<0.01). Postoperatively, an increase was seen in anger control levels of patients undergoing cholecystectomy and a rise in anger-in and anger-out levels of patients undergoing mastectomy (p<0.01), while cholecystectomy patients had higher self-care ability levels (p>0.05).The results showed that organ loss impacted anger and self-care ability levels. We suggest that nurses plan and implement their nursing practices with the aim of reducing the trait anger of patients experiencing organ loss and increasing their self-care abilities.Keywords: organ loss, anger, self-care ability