Eskişehir`deki bir grup aile sağlığı merkezine kayıtlı primiparlara verilen antenatal eğitimin emzirme öz-yeterlilik algısına etkisi

Abstract

Amaç: Bu çalışma, antenatal dönemde primipar gebelere verilen emzirme eğitiminin, annelerin emzirme öz-yeterlilik algısı ve başarısına etkisini değerlendirmek amacıyla yapılmıştır.Yöntem: Çalışma 15 Ocak-15 Haziran 2013 tarihleri arasında Eskişehir Büyükdere, Şarhöyük, Şahintepesi, Emek, Vadişehir ve Ihlamurkent Aile Sağlığı Merkezlerinde (ASM) gerçekleştirilen bir müdahale araştırmasıdır. Araştırmada, çalışma grubunda 45 ve kontrol grubunda 45 olmak üzere toplam 90 gebe yer almaktadır. Araştırmada, çalışma grubundaki primipar gebelere araştırmacı tarafından antenatal dönemde emzirme öz-yeterlilik algısını geliştirmeyi amaçlayan, ortalama 120-150 dakika süren eğitim verilmiştir. Çalışma ve kontrol grubundaki annelerin postnatal 1.,4. ve 8. haftada emzirme öz-yeterlilik algıları ile bebeklerin boy ve kilo ölçümleri, 1. ve 8. haftada emzirme başarıları değerlendirilmiştir. Veri toplama aracı olarak; Antenatal Dönem Bilgi Formu, Postnatal Dönem Bilgi Formu, Emzirme Öz-Yeterlilik Kısa Form Ölçeği (Postnatal Şekli), Emzirme Öz-Yeterlilik Kısa Form Ölçeği (Antenatal Şekli), LATCH Emzirme Tanılama Ölçüm Aracı kullanılmıştır. Verilerin istatistiksel değerlendirilmesinde; IBM SPSS Statistics 21.0 ve Sigma Stat 3.5 paket programları kullanılarak; iki yönlü tekrarlı ölçümler varyans analizi, tek yönlü anova, t testi, ki-kare testi ve korelasyon analizi kullanılmıştır.Bulgular: Araştırmamızda, çalışma ve kontrol grubunun emzirme öz-yeterlilik algısı antenatal dönemde, postnatal 1.,4. ve 8. haftalarda değerlendirilmiştir. Eğitim öncesi alınan emzirme öz-yeterlilik algısı puanları yönünden gruplar arasında anlamlı fark bulunmazken (p =0.506), postnatal 1. hafta, 4.hafta ve 8. haftada (p<0.001), çalışma ve kontrol grubu arasında anlamlı fark saptanmıştır. Postnatal 1. hafta ve 8.haftada çalışma ve kontrol grubunun emzirme başarı puanları arasında anlamlı fark olduğu belirlenmiştir (p<0.001). Postnatal 1., 4. ve 8. haftalarda çalışma ve kontrol grubundaki bebeklerin boy ve kiloları arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır (p>0.05).Sonuç: Antenatal dönemde gebelere emzirme öz-yeterlilik algısını arttırmaya yönelik verilen emzirme eğitiminin, emzirme öz-yeterlilik algısı ve emzirme başarısını arttırdığı saptanmıştır. Anahtar Kelimeler: Emzirme eğitimi, emzirme öz-yeterlilik algısı, emzirme başarısı, emzirme öz-yeterlilik algısı ölçeği, antenatal, postnatal.

Objective: This study was carried out to evaluate the effect of breastfeeding education which was given to pregnants in antenatal period, on mothers breastfeeding self-efficacy and breastfeeding success.Method: This research is a intervention study which was carried out in Eskisehir Büyükdere, Sarhöyük, Sahintepesi, Emek, Vadisehir and Ihlamurkent Family Health Centers between in 15 January-15 June 2013. Research group consisted of total 90 pregnants, 45 of which were study group, 45 of which were control group. In research, pregnants who were in study group to given breastfeeding education which was aimed to develop breastfeeding self efficacy, average 120-150 minutes in antenatal period by the researcher. To evaluate the mothers who were in the study and control group breastfeeding self efficacy and babies height and weight measurements in postnatal 1., 4., and 8. weeks, breastfeeding success in postnatal 1. ve 8. weeks. Antenatal Period Information Form, Breastfeeding Self-Efficay Short Form Tool (Postnatal Version), Breastfeeding Self-Efficay Short Form Tool (Antenatal Version), Postnatal Period Information Form and LATCH Breastfeeding Diagnostic Tool were used as data collection tools. By using IBM SPSS Statistics 21.0 and Sigma Stat 3.5 package program in statistical evulation of data, a two-way repeated measures analysis of variance, one-way ANOVA, t test, chi-square test and correlation analysis were performed. Results: In our research, study and control groups breastfeeding self-efficacy was evaluated in antenatal period, postnatal 1.,4. and 8. weeks. There was no difference between among groups related to breastfeeding self-efficacy score in before education (p =0.506) but there was significant difference between among groups in postnatal 1.,4. and 8. weeks ( p<0.001). There was a significant difference between in postnatal 1. and 8 weeks breastfeeding success among study and control group (p<0.001). There was no difference between babies who were in study and control groups height and weights.Conclusion: The breastfeding education on increasing breastfeeding self-efficacy which is given to pregnants in antenatal period is increase breastfeeding self-efficacy and breastfeeding success.Keywords: Breastfeeding education, breastfeeding self-efficacy, breastfeeding success, breastfeeding self-efficacy tool, antenatal, postnatal.