Sıçan karaciğerinde iskemi/reperfüzyon işlemine karşı vitamin-E (Alfa tokoferol)`nin etkisinin morfometrik değerlendirilmesi

Abstract

Karaciğer iskemisi ardından gelen reperfüzyon, hepatosit hasarı ve apoptozis ile sonuçlanmaktadır. Bu çalışmasında, sıçanlarda karaciğer iskemi reperfüzyon hasarına karşı antioksidan bir ajan olan vitamin-E (alfa tokoferol)?nin koruyucu bir etkiye sahip olup olmadığının morfometrik metodlar kullanılararak incelenmesi amaçlanmıştır.Bu amaçla 21 adet erişkin Sprague-Dawley cinsi erkek sıçan; kontrol, iskemi/reperfüzyon (İR), ve E vitamini + iskemi/reperfüzyon (E vit + İR) olmak üzere 3 gruba ayrıldı. Deney gruplarında, 45 dakika süreyle total hepatik iskemiyi takiben 24 saat süreyle reperfüzyon uygulandı. Tedavi grubunda iskemiden 7 gün önce, 40 mg/kg dozda E vitamini günde bir kez intraperitoneal yolla verildi. İR gruplarına da aynı hacimde zeytinyağı uygulandı. Reperfüzyon süresi bittiğinde, sıçanlar kardiyak yolla perfüze edildi ve karaciğerleri disseke edildi. Hacim ve ağırlıkları hesaplanan karaciğerler, standart doku takibinden geçirildikten sonra parafine gömüldü. Bu bloklardan 5µm kalınlığında alınan seri kesitler hematoksilen eosin ile boyandı ve morfometrik yöntemlerle analiz edildi. Işık mikroskop seviyesinde yapılan incelemelerde, İR grubunda lobüllerde düzensizlik, vena centralis ve sinüzoidlerde genişleme, hepatositlerde yaygın nekroz alanları ve piknotik çekirdekler görüldü. Histopatolojik olarak görülen hasarın, E vit+İR grubunda daha az olduğu dikkati çekmekteydi. Morfometrik olarak yapılan analizlerde de hepatositlerde birim alana düşen piknotik nükleus sayısının İR grubuna göre anlamlı düzeyde azalmış olduğu bulundu. Sinüzoidlerin karaciğer parankiminine oranı kontrol grubunda %16 iken, İR grubunda %36 olarak hesaplandı. E vit + İR grubunda ise bu oranın %32?ye gerilediği gözlendi. Nokta sayımı metodu ile hesaplanan lobül alanlarında ise gruplar arasında anlamlı bir farklılık saptanmadı. Bu sonuçlar, karaciğerde iskemi öncesinde 7 gün süreyle intraperitoneal olarak uygulanan vitamin E?nin, iskemi reperfüzyona bağlı hasarın oluşumunu kısmen engellediğini göstermektedir.

Hepatic reperfusion subsequent to ischemia results in hepatocyte injury and apoptosis. In this study, we aimed to investigate whether vitamin E (alpha-tocopherol), an antioxidant agent, has a protective effect against liver ischemia reperfusion injury in rats using morphometric methods. For this purpose, 21 adult Sprague-Dawley male rats were divided into 3 groups as; control, ischemia / reperfusion (I/R), and vitamin E + ischemia / reperfusion (E vit + I/R). In experimental groups, the total hepatic ischemia was applied for 45 minutes followed by a 24 hour of reperfusion. In the treatment group, 7 days before ischemia 40 mg / kg dose of vitamin E was administered intraperitoneally once a day. The same volume of olive oil was applied in I/R groups. After the termination of the reperfusion, the rats were perfused by cardiac way and liver tissues were dissected. Following volume and weight calculations, the livers were subjected to the standard histological preparation methods and embedded in paraffin. Serial sections at 5?m thickness were obtained from these blocks, stained with hematoxylin-eosin, and analyzed with morphometric methods. In light microscopic examinations of the I/R group, irregularity in lobules, dilatation in central veins and sinusoids, extensive areas of necrosis and pyknotic nuclei were seen in hepatocytes. These histopathological changes seem to be regressed in the E vit + I/R group. In morphometric analysis as well, the number of pyknotic hepatocyte nuclei per unit area was found to be significantly reduced in comparison to I/R group. The ratio of sinusoids to liver parenchyma was estimated as 16% in the control group, whereas it was 36% in the I/R group. This ratio was decreased to 32% in the E vit + I/R group. There was no significant difference among the groups in the areas of lobule calculated using the point counting method.These results showed that intraperitoneal vitamin E administration for 7 days prior to ischemia partially inhibits damage caused by ischemia-reperfusion injury in the liver.