Sağlık hizmeti kullanıcılarının sağlıklı hayat merkezlerine dair algılarının ve beklentilerinin değerlendirilmesi

Abstract

Sağlık hizmetleri, tedavi edici hizmet sunmanın ötesinde, işbirlikleri ve toplumsal katılım ile birlikte, bireylerin kendi yaşam koşullarını düzenlemeleri üzerine bir farkındalık yaratma çabası içerisindedir. Sağlığı geliştirme kavramı, insanların kendi sağlıklarını korumak ve geliştirmek üzere, kendi kontrol alanlarını arttırma çabaları olarak ifade edilebilir. Sağlığı geliştirme ilkesi ve anlayışı artık yalnızca sağlık hizmetlerine bağlı olmanın ötesine geçip, sağlıklı yaşam biçimleri geliştirmeyi ve benimsemeyi ana aktörler olarak kabul etmektedir.Bu araştırma, Türkiye'de Sağlıkta Dömüşüm Programı'nın ikinci fazında kurulmaya başlanan, sağlıklı hayat merkezleri ile ilgili toplum nezdindeki algı ve beklentiyi değerlendirmek üzere gerçekleştirilmiştir. Çalışma İstanbul'da hizmet sunmakta olan 9 adet sağlıklı hayat merkezi hizmet kullanıcıları ile gerçekleştirilmiştir. Çalışmaya gönüllü olarak 209 kişi katılmıştır. Veri toplama aracı olarak, araştırmacılar tarafından hazırlanan algı ölçeği kullanılmıştır. Çalışma sonucunda, toplumun sağlıklı hayat merkezlerinde sunulan hizmete yönelik kalitesi algısının olumlu olduğu ancak bilgi ve farkındalık düşük olduğu görülmüştür. Algı ve beklenti düzeyinin, ilçe ve hizmetlere başvuru sebebine göre anlamlı bir farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Sağlıklı hayat merkezleri, hizmet ve programlarını programlarını mümkün olduğu kadar çok alıcı çekecek şekilde geliştirmeye çalışmalıdır. Sağlıklı yaşam biçimi davranışları edindirme, çevre koruma alışkanlığı kazandırma ve toplumsal birliktelik yaratma noktasında, sosyal pazarlama ve multidisipliner anlayışın tahsisi önem arz etmektedir. Hizmetler ile toplumun entegrasyonunu sağlayacak, işbirliklerine ve dayanışma kültürüne yatırımlar yapılması önerilmektedir.

Recently, healthcare services are in an effort to build self awareness on the individuals' ability to take responsiblity and regulate their own life conditions by a multidisciplinary approach. Health promotion is one of the oustanding approach which refers to an effort to increase individual control areas in order to protect and improve public health. The principle of health promotion now go beyond merely adhering to healthcare services. Recently, It is strongly related to development of healthy life styles. This study aims to evaluate the perception of consumers on healtly life centers which has been established with the second phase of Health Transformation Program. The study has been conducted with 209 voluntary participants who benefit from nine centers in İstanbul. The scale was developed by the researchers based on literature and expert opinions. According to results, it was seen that the quality perception on services of healty life centers was high but contrary the level of awareness was fairly low. There was a significant difference between the location of healthy life centers and reason for application. Healthy life centers should try to improve their services and programs to attract as many people as possible. Social marketing is the key component for attracting and convincing public to adopt healthy life behaviours, acquire environmental protection habits and build a social unity. It is proposed to invest on cooperation and solidarity culture and multidisciplinary partnerships.