Erişkin erkek sıçanlarda lityum karbonat ile oluşturulan testis hasarı üzerine E vitamininin etkisi

Abstract

Lityum 19. yüzyıldan bu yana tıpta kullanılan alkali bir iyondur. Lityum karbonatbipolar bozuklukların akut atak tedavisinde ve uzun dönem profilaksisinde ilk seçenek olan ajanlardan biridir ve terapotik alanı çok dardır. Fakat uzun dönemde terapotik dozlarda kullanımı bile üreme sistemini de kapsayan çeşitli organlarda ve sistemlerdebir çok yan etkiye neden olmaktadır.E vitamini, biyolojik membranlarda serbest radikal hasarını engelleyen güçlü bir antioksidandır. Bu çalışmada lityum karbonat ile oluşturulan sıçan testis hasarına karşı E vitamininin etkilerinin ortaya konulması amacıyla 28 adet Spraque-Dawley türü sıçan kullanıldı. Sıçanlar her grupta 7 erişkin erkek sıçan olacak şekilde kontrol, 100 mg/kg lityum karbonat, 100 mg/kg E vitamini, 100 mg/kg lityum karbonat+100 mg/kg E vitamini grubu olmak üzere 4 gruba ayrıldı. 20 günlük deney sonunda sıçanların vücut ve testis ağırlıkları ölçüldü ve ardından karşılaştırmalar yapıldı. Sol testisler doku takip işlemi için Bouin çözeltisi içerisine, sağ testisler ise %10'luk nötral formalin içerisine alındı ve rutin histolojik işlemlerden sonra bloklandı. Elde edilen parafin bloklardan 3 μm kalınlığında seri kesitler alındı ve kesitler Hematoksilin+Eozin ve Periyodik AsitSchiff+ Hematoksilin ile boyanarak mikroskobik incelemeleri yapıldı.Sonuç olarak lityum karbonatın testis ve vücut ağırlığını azalttığı, testiste seminifer tübüllerde ve tübül hücrelerinde hasara yol açtığı, ayrıca tübül lümenindekikuyruklu sperm sayısını azalttığı gözlendi. Lityum karbonat ile birlikte verilen E vitaminin ise testiste lityum karbonatın oluşturduğu hasarı azalttığı gözlendi.Anahtar sözcükler: Lityum karbonat, E vitamini, rat, testis

Lithium is an alkaline ion being used since 19th century. Lithium is one of the first choice agents for long-term prophylaxis and the treatment of acute episodes of bipolar disorders and its therapeutic index is extremely narrow. However, ın long periods of use, even the therapeutic doses, can cause several side effects in various organs and systems including the reproductive system.Vitamin E is a powerful antioxidant preventing the propagation of free radical damage in biological membranes. In this study, 28 Sprague- Dawley rats were used determine the effects of vitamin E on lithium carbonate induced testicular damage in rats. in the present study. Rats were divided into 4 groups as control, 100 mg/kg lithium carbonate, 100 mg/kg vitamin E, 100 mg/kg lithium carbonate +100 mg/kg vitamin E, with 7 adult male rats in each group. At the end of administration period, body and testes weights were measured and compared to each other. Left testes were put into Bouin solution, right testes were put into 10% neutral formalin for tissue processing and blocked after the routine histological procedures. Serial sections at 3μm thickness were obtained from those paraffin blocks and microscopical examinations were performed on the testicular sections after staining by Hematoxyline + Eosine and Periodic AcidSchiff+ Hematoxyline.Results of the present study indicated that, lithium carbonate causes reduction in the body and testes weights, damages the seminiferous tubules and tubular cells and decreases the number of tailed sperms. However, it was observed that administration of vitamin E together with lithium carbonate might lead to reduction in damage the caused by lithium carbonate in testes.Key words: Lithium carbonate, Vitamin E, rat, testis