Hemodiyaliz ve periton diyaliz alan hastaların yaşam kalitesi, fiziksel performans, fiziksel aktivite, günlük yaşam aktivitesi, depresyon düzeyi ve ağrı düzeyi karşılaştırılması

Abstract

Son dönem böbrek yetmezliği olan hastalarda hemodiyaliz ve periton diyalizi olmak üzere başlıca iki diyaliz tedavisi uygulanmaktadır. Kronik böbrek yetmezliği hastalarında yaşam kalitesi, fiziksel performans, fiziksel aktivite, günlük yaşam aktiviteleri, depresyon ve ağrı düzeylerinde değişimler görüldüğü önceki çalışmalarda belirtilmiştir. Bu çalışmanın amacı, farklı diyaliz tedavisi alan son dönem böbrek yetmezliği olan hastalarda yaşam kalitesi, fiziksel performans, fiziksel aktivite, günlük yaşam aktiviteleri, depresyon ve ağrı düzeylerini karşılaştırmaktı. Bu çalışmaya T.C. Trakya Üniversitesi Sağlık Araştırma ve Uygulama Merkezi Nefroloji Polikliniği'ne başvuran, kronik böbrek yetmezliği tanısı konulmuş, hemodiyaliz ile takip edilen 30 ve periton diyaliz ile takip edilen 30 olgu olmak üzere toplamda 60 gönüllü dahil edildi. Çalışmaya 18 yaşından büyük, en az 1 yıldır hemodiyaliz ya da periton diyalizi tedavisi gören hastalar dahil edildi. Çalışmada materyal olarak hastaların demografik özelliklerini sorgulayan sosyo-demogrofik soru formu, yaşam kalitesini değerlendirmek için Böbrek Hastalığı Yaşam Kalitesi Formu-36, fiziksel performansı değerlendirmek için Kısa Fiziksel Performans Bataryası, fiziksel aktivite düzeyini belirlemek için Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi Kısa Formu, günlük yaşam aktiviteleri değerlendirmesi için Katz Günlük Yaşam Aktiviteleri Ölçeği ve Yardımcı Günlük Yaşam Aktiviteleri Ölçeği, depresyon düzeyini saptamak için Beck Depresyon Ölçeği, ağrı düzeyini saptamak için ise Kısa Ağrı Envanteri kullanıldı. Hemodiyaliz ve periton diyalizi grubundaki hastalar arasında Böbrek Hastalığı Yaşam Kalitesi Formu-36'nun mental komponent dışındaki tüm alt skorları, fiziksel performans, fiziksel aktivite, günlük yaşam aktiviteleri, depresyon ve ağrı skorlarında istatistiksel olarak anlamlı fark saptandı (p<0,05). Çalışmamızda fiziksel performans, fiziksel aktivite, günlük yaşam aktiviteleri, depresyon ve ağrının hem birbirlerini hem de yaşam kalitesini etkileyen faktörler olduğu; farklı diyaliz modalitelerinin hastalarının fiziksel, psikolojik ve sosyal sağlığını belirli oranlarda ve birbirlerinden farklı düzeyde etkilediği ortaya koyuldu. İlgili parametrelerin düzenli olarak değerlendirilmesi, değerlendirme sonuçlarına yönelik fiziksel aktivite danışmanlığı hizmeti ve rehabilitasyon uygulamalarının hastanın yaşam kalitesi ve fonksiyonel kapasitesini iyileştirmede etkili olabileceği düşünülmektedir.

In end-stage renal disease patients, there are two main dialysis treatments are applied: hemodialysis and peritoneal dialysis. Previous studies have shown changes in quality of life, physical performance, physical activity, activities of daily living, depression and pain levels in patients with chronic renal failure. The aim of this study was to compare the quality of life, physical performance, physical activity, daily living activities, depression and pain levels in end-stage renal patients receiving different dialysis treatments. Chronic Kidney Disease patients who applied to T.R. Trakya University Health Research and Application Center Nephrology Polyclinic were participated in this study. A total of 60 volunteers, 30 of whom were followed up with hemodialysis and 30 of whom were followed up by peritoneal dialysis were included. Patients were at least 18 years old and had at least one year of hemodialysis or peritoneal dialysis treatment. In the study, after questioning the socio-demographic characteristics; patients were evaluated using Kidney Disease Quality of Life Form-36 to assess quality of life, Short Physical Performance Battery for physical performance, International Physical Activity Questionnaire Short Form to determine the level of physical activity, Katz Index of Independence in Activities of Daily Living and Instrumental Activities of Daily Living to assess daily activities, Beck Depression Inventory to assess depression level, Brief Pain Inventory to determine the level of pain. Between hemodialysis and peritoneal dialysis groups patients, there was a statistically significant difference in physical activity, physical performance, activity of daily living, depression, pain scores and the Kidney Disease Quality of Life Form-36 subscores except for the mental component (p<0,05). In this study, physical performance, physical activity, activity of daily living, depression and pain were found to be factors that affect both each other and quality of life and it was shown that different dialysis treatments affected the physical, psychological and social well-being of patients at different levels. Periodic evaluation of the relevant parameters, physical activity counseling and rehabilitation applications based on the evaluation results are thought to be effective improving the patient's quality of life and functional capacity.