Hemşirelik eğitiminin kolostomi ve ileostomi açılan hastalarda öz-bakım gücüne olan etkisinin değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Bu çalışma, hemşirelik eğitiminin kolostomi ve ileostomi açılan hastalarda öz-bakım gücüne olan etkisinin değerlendirilmesi amacıyla yapılmıştır.Yöntem: Çalışma, 1 Ocak 2013-1 Kasım 2013 tarihleri arasında Eskişehir Tıp Fakültesi Hastanesi, Eskişehir Yunus Emre Devlet Hastanesi, Eskişehir Devlet Hastanesi cerrahi servislerinde yapılan bir deney araştırmasıdır. Araştırmada; deney grubunda 32, kontrol grubunda 32 olmak üzere toplam 64 birey yer almaktadır. Veri toplama aracı olarak 2 bölümden oluşan veri toplama formu ile öz-bakım gücü ölçeği kullanılmıştır. İlk görüşmede; deney grubuna stoma cerrahisi sonrası araştırmacı tarafından eğitim verilmiştir. Kontrol grubuna araştırmacı tarafından eğitim verilmemiş, bireyler rutin servis bakımı ve hizmeti almışlardır. 3 hafta sonra, iki grup ile son görüşme gerçekleştirilmiştir. Deney ve kontrol grubunun ilk ve son görüşmedeki öz-bakım gücü ve stoma bilgi puanları değerlendirilmiştir. Verilerin istatistiksel değerlendirilmesinde SPSS Windows 15.0 programı kullanılarak, ki-kare testi, bağımsız gruplarda t-testi, oneway anova, mann- whitney U testi ve korelasyon analizi kullanılmıştır. Bulgular: Araştırmamızda deney ve kontrol grubunun ilk görüşmedeki öz-bakım gücü puanları arasında anlamlı bir fark yokken (p>0.05), son görüşmede (eğitim sonrası) iki grubun öz-bakım gücü puanları arasında ileri düzeyde anlamlı fark bulunmuştur (p<0.001). İlk görüşmede iki grubun stoma bilgi puanları arasında anlamlı bir fark yokken (p>0.05), son görüşmedeki (eğitim sonrası) stoma bilgi puanları arasında ileri düzeyde anlamlı fark (p<0.001) bulunmuştur. Deney grubundaki bireylerin ilk görüşmedeki öz-bakım gücü ve stoma bilgi puanları arasında bir ilişki bulunmazken (p>0.05), son görüşmedeki (eğitim sonrası) öz-bakım gücü ve stoma bilgi puanları arasında çok önemli düzeyde ilişki saptanmıştır (r=0.466, p<0.01).Sonuç: Stomalı bireylere verilen eğitimin, öz-bakım gücü ve stoma bilgi puanlarını arttırdığı, eğitim sonrasında öz-bakım gücü ve stoma bilgi puanları arasında ilişki olduğu saptanmıştır.Anahtar kelimeler: Öz-bakım gücü, öz-bakım, eğitim, hemşirelik, stoma

Objective: This study was carried out to evaluate the effect of nursing education on self-care agency of patients with colostomy and ileostomy.Method: This reseach is an intervention study that was carried out at Eskişehir Osmangazi University Hospital, Eskişehir State Hospital, Eskişehir Yunus Emre State Hospital surgery services between 1 January 2013-1 November 2013. Research group consist of total 64 patients, 32 of which was study group, 32 of which was control group. Data collection form, that consist of 2 parts and Self-Care Agency Scale (SCAS) were used as data collection tools. In study education was given to study group after ostomy surgery. Patients, which are control group, weren't informed by researcher and these patients had routine service care. We aim to evaluate self-care agency and knowledge score of ostomy. With SPSS 15.0 package program for statistical evaluation of data, chi-square test, t test, correlation analysis ,ne way anova,mann whitney U tests were used. Bulgular: There was found no difference related to self-care agency between among groups at first interview (p>0.05). But there was a significant difference related to self-care agency between among groups at last interview (p<0.001). Similir to this, there was no difference (p>0.05) related to ostomy knowledge score between among groups at first interview, a significant difference was found related to ostomy knowledge score at last interview among groups (p<0.001). Also there was found a positive correlation between self-care agency and ostomy knowledge score at last interview (r=0.466, p<0.01).Conclusion: It was found that; education which was given to patients with colostomy and ileostomy had a positive effect on self- care agency and ostomy knowledge. After education it was found that there was a correlation between self-care agency and ostomy knowledge.Keywords: Self-care agency, self-care, education, nursing, ostomy