Obez ve obez olmayan bireylerde etik açıdan beden algısı ve yaşam kalitesinin değerlendirilmesi

Abstract

Obezite yaşam kalitesini ve süresini olumsuz yönde etkileyen psikolojik, sosyal ve tıbbi sorunlara neden olabilen kronik bir hastalık olup, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin en önemli sağlık sorunlarından biridir.Bu çalışma Ağustos 2011-Kasım 2012 tarihleri arasında Eskişehir ilinde bir Özel Hastane ve Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Hastanesi Endokrin ve Metabolizma Hastalıkları Kliniğine başvuran, obez tanısı alan araştırmaya katılmayı kabul eden bireylerle yapılmıştır. Çalışma için Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Etik Kurulu'dan 2011/242 protokol nolu onay alınmıştır. Obez tanısı alan bireylerle ilk ve 6 ay sonrası olmak üzere 2 kez, kontrol grubu ile bir kez görüşülmüştür. Obez hastalara ilk görüşmeden sonra multidisipliner yaklaşımlı zayıflama programı uygulanmıştır. Araştırmaya obez hasta olarak; 18-64 yaş grubunda BKI'si 30≥ kg/m² olan çalışmaya katılmaya gönüllü olan bireyler dahil edilmiştir. Çalışmanın başlangıcında 355 obez hasta ile görüşülmüş, 6. ay kontrolde 301 kişiye ulaşılarak, cevaplılık oranı % 84,7 olarak gerçekleştirilmiştir. Kontrol grubu ise 18-64 yaş grubunda BKI'si 18.5-24.9 kg/m² arası olan gönüllü 193 kişiden oluşmuştur. Veri toplama aracı olarak; hastalara Bireysel Özelliklerin Sorgulandığı Veri Tanılama Formu, Biyokimyasal Parametrelerin Sorgulandığı Veri Tanılama Formu, Yaşam Kalitesi Ölçeği Kısa Form (SF-36), Sürekli Kaygı Ölçeği, Durumluk Kaygı Ölçeği, Çok Yönlü Beden Self İlişkileri Ölçeği(MBSRQ), Zunk Anksiyete Değerlendirme Ölçeği ve Zunk Depresyon Değerlendirme Ölçeği kullanılmıştır.Obez katılımcıların 220'si(%73,1) kadın, 81'i(%26,9) erkektir. Kontrol grubunun 132'si(%68,4) kadın, 61'i(%31,6) erkektir. Çalışmanın sonucunda obez hastaların kontrol grubuna göre daha depresif, daha kaygılı, beden algıları düşük ve yaşam kaliteleri kötü bulunmuştur. Obez hastaların fazla kilolarına bağlı yaşadıkları toplumsal önyargılar sosyal yaşamlarını da olumsuz etkilemektedir.Obez hastaların tedavisinde multidsipliner yaklaşımlar çok önemlidir. Bu bakımdan Anlatılar ayrı bir öneme sahiptir. Sağlık, sosyal, kültürel ve ekonomik alanda çözüm önerilerinin detaylandırılmasında hem nicel veriler hem de nitel veriler birlikte değerlendirilmelidir. Anahtar Kelimeler: Obezite, Depresyon, Anksiyete, Kaygı, Yaşam Kalitesi, Beden İmajı, Beslenme, Etik.

Obesity is a cronic disease that has a negative impact on the quality and length of life; causing psychological, social, and medical problems; and constituting a major health problem in developed and developing countries.This study was conducted with patients who had been diagnosed as obese and agreed to participate in the current research, in a private hospital and the Endocrine and Metabolic Diseases Clinic at Eskisehir Osmangazi University Hospital, both in Eskisehir, between August 2011 and November 2012. For the current study, the ethical approval of the Ethics Committee of the Faculty of Medicine at Eskisehir Osmangazi University with the protocol no: 2011/242 was received. The individuals diagnosed as obese were interviewed for two times, mainly in the first and sixth months of the study; while the individuals in the control group were interviewed for once. The obese patients were given a slimming program with a multidisciplinary approach. Volunteer individuals within the age group of 18 and 64, whose BMI's (Body Mass Index) were ≥ 30 kg/m2 were involved as obese patients, in this study. At the beginning of the study and after 6 months, 355 and 301 obese patients were interviewed, respectively, indicating a 84,7% answering rate. The control group was consisted of 193 individuals within the age group of 18 and 64, whose BMI's were within 18,5¬ and 24,9. The tools used for the data collection from the patients as well as the control group can be listed as: Data Identification Form for questioning individual characteristics, Data Identification Form for questioning biochemical parameters, Short Form of the Quality of Life Scale (SF-36), State-Trait Anxiety Inventory 1 and 2, Multidimensional Body-Self Relations Questionnaire (MBSRQ), Zunk Anxiety and Depression Assessment Scales.220 (73,1%) of the obese patients and 132 (68,4%) of the control group were female; while 81 (26,9%) of the obese patients and 61 (31,6%) of the control group were male.With the light of the findings of the current study, it can be concluded that, obese patients were more depressive and anxious, and had poorer body perception and quality of life, in comparison with the control group. The social bias that the obese patients face because of their overweight has a negative impact on their social lives.Multidisciplinary approaches are very important for the treatment of obese patients, and in that sense, narratives are of great importance. When studying the solution proposals in health, social, cultural, and economical fields in detail, evaluation of both qualitative and quantitative data should be done simultaneously. Key Words: Obesity, Depression, Anxiety, Concern, Living Quality, Body Image, Nutrition, Ethics