Trakya illerinde 1., 2., 3. basamak hekimleri arasında zoonotik hastalıkların farkında olma durumlarının ve zoonotik hastalıklara yaklaşımlarının değerlendirilmesi

Abstract

Bu araştırma, Trakya Bölgesi'nde çalışan hekimlerin zoonotik hastalıklara yaklaşımlarını, bildirim sistemini kullanma durumlarını saptamak, yaşanan sorunları tespit etmek amacıyla planlanmış ve gerçekleştirilmiştir.Çalışma kesitsel tipte olup, gerekli izinler alındıktan sonra Trakya illerinde birinci, ikinci, üçüncü, basamak özel veya kamu sağlık kurumlarında çalışan ve araştırmaya katılmaya gönüllü 1002 hekimle, 2013-2017 yılları arasında yürütülmüştür. Araştırmada örneklem seçimi yapılmamış, veriler araştırmacılarca geliştirilmiş anket formlarıyla toplanmıştır.Araştırmaya katılan hekimlerin %37.9'unun aile sağlığı merkezinde,%28.4'ünün devlet hastanesinde, %25.8'inin tıp fakültesi hastanesi, %8'inin özel sağlık sektöründe çalıştığı belirlenmiştir. Araştırmada bir gün içinde hizmet verilen hasta sayısı ortalama 70.3±56.2 (Min.:5-, Ortanca:50, Maks.:450) iken, bir ayda hizmet verilen zoonotik hasta sayısı 4.6±6.1 (Min.:1- Ortanca:2- Maks.:50 dır. 'Zoonoz tanısı koydum' diyen hekimlerin %58.4'ü bildirim yaptığını söylemiştir. Bildirim yapanların %73.2'sinin Sağlık Bakanlığı Ulusal Rehberini kullandığı, yarısının 1. Basamak hekimleri olduğu anlaşılmıştır (p<0.05). Hekimlerin Trakya bölgesinde var olduğunu düşündükleri zoonotik hastalıklar sırayla Brusella, Kırım Kongo Kanamalı Ateşi ve kuduz şüpheli ısırığıdır. Hekimler, zoonotik hastalıklarla mücadelede Hizmet içi ve Halk Eğitimleri ile Hayvan Sağlığı Çalışmalarının Güçlendirilmesi önerisini getirmişlerdir. Araştırmada Trakya bölgesinde hizmet veren birinci basamakta çalışan hekimlerin, diğer basamaklarda çalışan hekimlere göre zoonotik hastalıklara yaklaşımlarında koruyucu hekimlikte daha ön planda oldukları, bildirim sistemini tanıdıkları ve kullandıkları; asistan ve uzman hekimlerin zoonotik hastalara yönelik tedavi edici hizmetlerde daha öncü olduğu görülmüştür. Zoonotik hastalıklara yaklaşımda hekimler, sağlık hiyerarşisinde bulundukları yere uygun davranmaktadırlar.

This study was carried out to determine attitudes of physicians to zoonotic diseases, the use of notification system and problems experienced in Thrace Provinces.This was a cross-sectional study conducted between 2013-2017 with 1002 physicians working in primary, secondary and tertiary stage, private or public health institutions in Thrace Province volunteering to participate after obtaining necessary permissions. It's a census study; data were collected through questionnaires developed by researchers.It was determined that 37.9% of participants were working in family health centers, 28.4% in state hospitals, 25.8% in faculty of medicine hospitals, 8% in private health institutions. Mean number of patients served in a day were 70.3 ± 56.2 (Min:5, Median 50, Max:450) while number of zoonotic patients served in a month were 4.6 ± 6.1 (Min:1 Median: 2, Max:50). 58.4% of physicians saying ''I diagnosed zoonoses. '' informed it. It was understood that 73.2% of informants used National Guide of Ministry of Health and half of them were primary stage physicians (p <0.05). Zoonotic diseases physicians thought exist in Thrace Provinces were Brusella, Crimean Congo Hemorrhagic Fever and rabies suspected bite.Physicians brought the proposal of strengthening of Animal Health Studies with In-service and Public Trainings for fighting zoonotic diseases. In the study, primary stage physicians were found to be more prominent in preventive medicine while assistant and specialist doctors were found to be more pioneers in therapeutic services for zoonotic diseases. In approach to zoonotic diseases, physicians behaved appropriately in their health hierarchy.