Yenidoğanlarda topuk kanı alma sırasında oluşan ağrıya anne kokusu ve amniyotik sıvı kokusunun etkisi

Abstract

Araştırma term (gestasyon haftası 37-42 hafta) yenidoğanlarda topuk kanı alınmasına bağlı olarak gelişen akut ağrıyı azaltmada anne kokusu ve amniyotik sıvı kokusunun etkisini belirlemek amacıyla randomize kontrollü olarak yapıldı. Araştırma verileri 20.02.2018-20.09.2018 tarihleri arasında özel bir hastanede doğan 90 yenidoğandan elde edildi. Araştırmanın verileri `Ebeveyn-Yenidoğan Veri Toplama Formu`, `Yenidoğan Bebek Ağrı Ölçeği (NIPS)` ve `Ağrı Skalası Değerlendirme Formu` ile toplandı. Verilerin analizinde ortalama, standart sapma, frekans, yüzde, medyan Mann Whitney U, Kruskal Wallis, Mann Whitney U testi Friedman, Wilcoxon İşaretli Sıralar testleri, Cronbach Alfa güvenirlik katsayısı, Pearson Ki-kare testi ve Fisher Freeman-Hamilton Ki-kare testi, Spearman Rho Korelasyon Analizi kullanıldı.Anne kokusu, amniyotik sıvı kokusu ve kontrol grubundaki yenidoğanların topuk kanı alma işlemi öncesi (anne kokusu 0,67±0,80 puan, amniyotik sıvı kokusu 0,73±0,83 puan, kontrol grubu 0,97±1,10 puan) ağrısının olmadığı, işlem sırasında tüm grupların (anne kokusu 2,33±0,99 puan, amniyotik sıvı kokusu 2,30±1,42 puan, kontrol grubu 4,27±1,72 puan) ağrısının olduğu, kontrol grubundaki yenidoğanların işlem sırasındaki NIPS ağrı skorlarının, amniyotik sıvısı kokusu (p=0,001) ve anne kokusu (p=0,001) gruplarından anlamlı şekilde yüksek olduğu, kontrol grubunun işlem sonrasındaki NIPS ağrı skorlarının da amniyotik sıvı kokusu (p=0,001) ve anne kokusu (p=0,001) gruplarından anlamlı şekilde yüksek olduğu bulundu.Sonuç olarak, topuk kanı alınması sırasında anne kokusu ve amniyorik sıvı kokusu koklatmanın yenidoğanın ağrısını azaltmada etkili yöntemler olduğu, anne kokusu ve amniyotik sıvı kokusu arasında yenidoğanda ağrıyı gidermede fark olmadığı bulundu. Bu nedenle topuk kanı alınması sırasında yenidoğanların ağrısını azaltmak/gidermek amacıyla anne kokusu ve amniyotik sıvı kokusunun koklatılmasının yaygınlaştırılması için yenidoğan hemşirelerinin bilgilendirilmesi önemlidir.Anahtar kelimeler: yenidoğan, ağrı, topuk kanı, anne kokusu, amniyotik sıvı kokusu

The research term (gestation period 37-42 week) was conducted as randomized controlled to determine the effect of the mother smell and amniotic fluid smell in alleviating the acute pain occurring through heel lance in newborns. The research data were acquired from 90 newborns who were born in a private hospital between 20.022018 and 20.09.2018. The research data was collected through `Parents-Newborn Data Collection Form`, `Neonatal Infant Pain Scale (NIPS)` and `Pain Scale Evaluation Form`. In the analysis of the data, followings were used; averaging, standard deviation, percentage, Median Mann Whitney U, Kruskal Wallis, Mann Whitney U test Freidman, Wilcoxon Signed Ranked Tests, Cronbach Alpha Reliability Co-efficient, Pearson Chi Square Test and Fisher Freeman- Hamilton Chi Square Test, Spearman Rho Correlation Analysis.In the newborns that are in the control group, group of mother smell and amniotic fluid smell, it was observed that there was not any pain occurred before the heel lance ( mother smell 0,67 ± 0,80 point, amniotic fluid smell 0,73 ± 0,83 point, control group 0,97 ± 1,10 point),however during the process the NIPS pain scores were significantly higher than the amniotic fluid smell group (p=0,001) and mother smell group (p=0,001), and after the process, NIPS pain scores were significantly higher than the amniotic fluid smell group (p=0,001) as well as the mother smell group (p=0,001).Eventually, it was found that the mother smell and amniotic fluid smell are effective methods in alleviating the pain of the newborns during the heel lance and there is not any difference between them as a degree in terms of relieving the pain. For this reason, it is important to inform the newborn nurses to spread the fact that the mother smell and amniotic fluid smell are alleviating/relieving the pain of the newborns during the heel lace.Key words: newborn, pain, heel lace, mother smell, amniotic fluid smell