Gebelerde uygulanan eğitim programının bel ağrısının önlenmesi ve yaşam kalitesine etkisi

Abstract

Gebelerde Uygulanan Eğitim Programının Bel Ağrısının Önlenmesi ve Yaşam Kalitesine EtkisiAmaç: Bu araştırma, prenatal dönemde bel ağrısının önlenmesine yönelik verilen eğitim programının gebelerdeki bel ağrısının önlenmesi ve yaşam kalitesine etkisini değerlendirmek amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Ön test-son test düzeninde kontrol gruplu yarı-deneysel olarak planlanan bu çalışma, Mart 2014 - Aralık 2016 tarihleri arasında Doğum ve Çocuk Hastalıkları Hastanesi Gebe Eğitim Merkezinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu, deney grubunda 42, kontrol grubunda 42 olmak üzere 84 gebe oluşturmaktadır. Ancak kontrol grubundan 1 gebenin erken doğum yapması nedeniyle 34. hafta değerlendirmesi yapılamamıştır. Araştırmada, deney grubundaki 8-21. gebelik haftasındaki kadınlara bel ağrısını önlemeyi amaçlayan eğitim verilmiştir. Deney ve kontrol grubundaki gebeler ilk görüşme, eğitim sonrası gebeliğin 24. ve 34. haftasında bel ağrısı, yaşam kalitesi, fonksiyonel yetersizlik ve anksiyete ölçümleri ile değerlendirilmiştir. Veri toplama aracı olarak; Gebe Tanıtım Formu, Spielberg Durumluluk ve Süreklilik Anksiyete Ölçekleri (SDAÖ- SSAÖ), Visüel Analog Skala (VAS), SF-36 Yaşam Kalitesi Ölçeği, Oswestry Disability İndex formu kullanılmıştır. Bulgular: Araştırma grubunu oluşturan vaka ve kontrol grubundaki gebeler sosyo-demografik, genel sağlık durumu, alışkanlıkları, fiziksel ve obstetrik özellikleri, daha önceki gebeliklerinde ve yaşamlarının herhangi bir döneminde bel ağrısı öyküsü bulunma durumlarına göre karşılaştırılmış aralarında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılığın olmadığı tespit edilmiştir (p>0.05). Vaka ve kontrol grubundaki gebeler eğitim öncesi ve sonrasında ağrı, anksiyete, fonksiyonel yetersizlik ve yaşam kalitesi düzeylerine göre karşılaştırılmış; eğitim sonrası 2. kontrolde eğitim alan vaka grubunda eğitim almayan kontrol grubuna göre ağrı ve fonksiyonel yetersizlik düzeylerinin düşük (p<0.001), yaşam kalitelerinin daha yüksek (p<0.05) olduğu belirlenmiştir. Her iki grup arasında eğitim öncesi ve sonrasındaki anksiyete değerleri anlamlı farklılık göstermemiştir. Eğitim öncesi farklılık göstermeyen `Ağrı` (1. Kontrolde), `Fiziksel işlev`, `Fiziksel Rol`, `Genel Sağlık Algısı`, `Sosyal İşlev Rolü` ve `Mental Rol` alt boyutlarıyla ilgili yaşam kalitesi düzeyleri, 2. kontrolde vaka grubunda daha yüksek bulunmuştur (p<0.05). Eğitim sonrası 1. ve 2. kontrolde eğitim verilmeyen grupta fonksiyonel yetersizlik düzeyi arttıkça yaşam kalitesinin anlamlı düzeyde azaldığı belirlenmiştir (p<0.05). Gruplar ayrı ayrı değerlendirildiğinde bir ilişki yokken, gebelerin toplamı üzerinden değerlendirme yapıldığında eğitim sonrası 2. kontrolde ağrı arttıkça yaşam kalitesi azalmıştır (p<0.001).Sonuç: 8-21. gebelik haftasında uygulanan eğitim 24. haftada etkili olmazken 34. haftada ağrı ile fonksiyonel yetersizlik düzeyini azaltmış, ve yaşam kalitesini artırmıştır.Anahtar Kelimeler: Bel ağrısı, gebelik, eğitim, yaşam kalitesi, fonksiyonel yetersizlik, anksiyete

Preventing Lumbar Pain in Pregnancy Training Program and Impact on Quality of Life Object : This study was conducted to evaluate the prevention of low back pain and its effect on quality of life in the prenatal period by a training programMethod: The research which was planned as a semi-experimental with a control group in the pre-test-post-test schedule, was carried out between March 2014 and December 2016 at the Pregnancy Training Center for Obstetrics and Pediatrics Hospital. The study group consisted of 84 pregnant women, 42 in the experimental group and 42 in the control group.. However, because of the preterm delivery of 1 gestational age group in the control group, the 34th week evaluation was not possible. In the study, women who were pregnant during the 8-21 week in the experimental group were trained to prevent back pain. The first interviews with the pregnant women in the experimental and control group were assessed with the back pain, quality of life, functional impairment and anxiety measurements at 24th and 34th weeks of gestation after training. As a data collection tool; Spielberg State and Continuity Anxiety Scales, Visual Analogue Scale (VAS), SF-36 Quality of Life Scale and Oswestry Disability Index form were used.Materials: . It was found that there was no statistically significant difference between the comparison groups according to the socio-demographic, general health status, habits, physical and obstetric characteristics, previous pregnancies and the presence of low back pain story in the control group (p> 0.05). The cases and control groups were compared before and after the training according to the level of pain, anxiety, functional impairment and quality of life; (p <0.001) and the quality of life were superior (p <0.05) than the control group who did not receive education in the control group 2. There was no significant difference between the two groups in pre- and post-training anxiety scores. Level of quality of life was identified with the sub-dimensions of `Pain` (1st Control), `Physical Function`, `Physical Role`, `General Health Perception`, `Social Function Role` and `Mental Role` group (p <0.05). It was determined that the quality of life decreased significantly as the level of functional disability increased in the first and second control groups after the training (p <0.05). When the groups were assessed separately, any such relation was observed. However the evaluation was made over the total of the gauges, the quality of life decreased as the pain increased in the second control after training (p <0.001).Conclusion: The training applied during 8-21. the gestational week reduced the level of pain and functional disability at 34th week increased the quality of life when it was not effective at 24th week.Key words: Lumbar pain, pregnancy, education, quality of life, functional disability, anxiety