Cerrahi kliniklerde çalışan hemşirelerin uyku kalitesi ve deneyimledikleri gastrointestinal semptomların belirlenmesi

Abstract

Amaç: Araştırma, cerrahi kliniklerde çalışan hemşirelerin uyku kalitesi ve deneyimledikleri gastrointestinal semptomların belirlenmesi amacıyla tanımlayıcı olarak planlanmıştır.Gereç ve Yöntem: Araştırma; Kütahya il merkezinde bulunan, 950 hasta yatağı kapasitesi ve 720 hemşireye sahip olan Dumlupınar Üniversitesi Kütahya Evliya Çelebi Eğitim ve Araştırma Hastanesinde yapılmıştır. Araştırmanın evrenini Dumlupınar Üniversitesi Kütahya Evliya Çelebi Eğitim ve Araştırma Hastanesi cerrahi kliniklerde çalışan 98 hemşire oluştururken örneklemini ise çalışmaya katılmayı kabul eden 93 hemşire oluşturmuştur. Veriler 01.06.2017-01.09.2017 tarihleri arasında, birebir görüşme ve anket yöntemiyle toplanmıştır. Veri toplama aracı olarak; araştırmacı tarafından hazırlanan, sosyodemografik, mesleki ve sağlık durumlarına ilişkin özellikleri belirlemek üzere Tanımlayıcı Bilgi Formu; deneyimledikleri gastrointestinal semptomları belirlemek üzere Gastrointestinal Semptomlara İlişkin Özellikler Formu ve son bir aydaki uyku kalitelerini belirlemek üzere ise Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi(PUKİ) kullanılmıştır. Verilerin analizinde; Shapiro Wilk Testi, bağımsız örneklem t Testi, Mann Whitney U Testi, Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA), Kruskal Wallis Testi, Tukey Testi, Dunn's Testi kullanılmıştır. İstatistiksel anlamlılık için p<0,05 değeri kriter kabul edilmiştir. Bulgular: Cerrahi kliniklerde çalışan hemşirelerin (n=93) Pittsburgh uyku kalitesi ölçeğinden aldıkları puanlara göre; %97,8'inin uyku kalitesinin kötü olduğu saptanmıştır. İş hayatları boyunca deneyimledikleri gastrointestinal semptomların dağılımında en çok %51,61 oranında mide ekşimesi olduğu, son bir ayda yaşamış oldukları gastrointestinal semptomların dağılımında ise en çok %16,1 oranında mide yanması olduğu belirlenmiştir. Pittsburgh uyku kalitesi ölçeğinden alınan puanlar ile cinsiyet, eğitim durumu, medeni durum, çocuk durumu, çalışmakta olduğu klinik, haftalık çalışma süresi, çalışma periyotu, klinikteki hemşire sayısı, bir hemşirenin hasta sayısı, aylık nöbet sayısı, hastalık durumu, ilaç kullanımı ve sigara kullanımı özellikleri ayrı ayrı karşılaştırılmış ve istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmamıştır (p>0,05). Pittsburgh uyku kalitesi ölçeğinden alınan puanlar ile yaş grupları karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmıştır (p=0,041). Pittsburgh uyku kalitesi ölçeğinden alınan puanlar ile son bir ayda yaşamış oldukları gastrointestinal semptomlar karşılaştırılmış ve anlamlı fark saptanmamıştır (p>0,05).Sonuç: Cerrahi kliniklerde çalışan hemşirelerin neredeyse hepsinin uyku kaliteleri kötüdür. Birçoğunda da gastrointestinal semptom mevcuttur. Öneriler: Hemşirelerin, yeterli ve kaliteli uyku alabileceklerini sağlayacak şekilde, çalışma ve dinlenme saatlerinin düzenlenmesi, uyku kalitelerinin periyodik olarak değerlendirilmesi ve bu doğrultuda kurumsal düzenlemeler yapılması önerilebilir.Anahtar Kelimeler: Cerrahi hemşiresi, uyku kalitesi, gastrointestinal, PUKİ.

Purpose: The study was designed as a descriptive study to determine the sleep quality and gastrointestinal symptoms experienced by nurses working in surgical clinics.Materials and methods: Research; Dumlupınar University, which has 950 patient bed capacity and 720 nurses in the city center of Kütahya, was made in Kütahya Evliya Çelebi Training and Research Hospital.Dumlupınar University Kütahya Evliya Çelebi Training and Research Hospital formed 98 nurses working in surgical clinics while 93 nurses accepted to participate in the study.The data were collected between 01.06.2017-01.09.2017 by means of one-on-one interview and questionnaire. As a data collection tool; a Descriptive Information Form to identify characteristics of sociodemographic, occupational and health situations prepared by the researcher; the Pittsburgh Sleep Quality Index (PSQI) was used to determine the gastrointestinal symptoms that they experienced and the last one-night sleep qualities.In the analysis of the data; Shapiro Wilk Test, Independent Sample t Test, Mann Whitney U Test, One Way Variance Analysis (ANOVA), Kruskal Wallis Test, Tukey Test, Dunn's Test were used. For statistical significance, p<0.05 was accepted as the criterion.Findings: According to the Pittsburgh Sleep Quality Scale scores of nurses working in surgical clinics (n = 93); %97,8 of them were found to have poor sleep quality. It has been determined that gastrointestinal symptoms that they experience during their working lives are up to %51,61 of stomach ache and that gastrointestinal symptoms in the last month have a maximum of %16,1 of gastric emptying. Pittsburgh sleep quality scale and gender, educational status, marital status, child status, clinical, weekly study period, study period, number of nurses in clinic, number of patients in a nurse, number of seizures per month, disease status, drug use and smoking were compared separately and no statistically significant difference was found (p>0,05). There was a statistically significant difference between the scores obtained from the Pittsburgh sleep quality scale and age groups (p=0,041). The Pittsburgh sleep quality scale scores were compared with the gastrointestinal symptoms they experienced in the last month and no significant difference was found (p>0,05).Results: Sleep qualities of almost all nurses working in surgical clinics are poor. Most also have gastrointestinal symptoms.Propositions: It may be advisable to arrange for work and rest periods, periodic evaluation of sleep qualities, and institutional arrangements in this direction to ensure that nurses can get adequate and quality sleep.Key words: Surgical nursing, sleep quality, gastrointestinal, PSQI.