Kültürlerarası hemşirelik eğitiminin öğrencilerin mesleki değerlerine empatik becerilerine kültürel duyarlılıklarına ve zekalarına etkisi: Bir müdahale çalışması

Abstract

Amaç: `Kültürlerarası Hemşirelik` eğitiminin; hemşirelik öğrencilerinin kültürel duyarlılıklarına, kültürel zekalarına, empatik becerilerine ve mesleki değerlerine etkisini incelemektir. Yöntem: Solomon Dört Gruplu Deneysel tasarımda planlanan çalışmanın evrenini; 2016-2017 bahar döneminde Bursa Uludağ Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi'nde öğrenim gören hemşirelik programına kayıtlı olan 1, 2, 3 ve 4. sınıf öğrencisi oluşturmuştur (n=619). Araştırmada iki deney, iki kontrol gurubu bulunmaktadır. Araştırmanın deney grubu evrenini, 2. sınıf öğrencileri oluşturmuştur (n=168). İlk deney grubunu (Deney-A) Kültürlerarası Hemşirelik dersine kayıt yaptırmış olan öğrenciler oluşturmuştur (n=65). İkinci deney grubunu ise (Deney-B) bu derse kayıt olmayan ancak; ikinci sınıfın birinci döneminde, `hemşirelik felsefesi`, `sanat ve felsefe`, `sanat ve estetik` (alan içi ve alan dışı) seçmeli derslerinden herhangi birini almış olan öğrenciler oluşturmuştur (n=60). İlk kontrol gurubunu (Kontrol-A) 4. sınıf öğrencileri (n=140), ikinci kontrol grubunu ise (Kontrol B) 1. ve 3. sınıf öğrencileri oluşturmuştur (n=221). Veri toplama aracı olarak Kültürlerarası Duyarlılık Ölçeği, Kültürel Zeka Ölçeği, Empatik Beceri Ölçeği-B Formu, Hemşirelerin Mesleki Değerleri Ölçeği Revize Formu ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları II Ölçeği kullanılmıştır. Çalışmanın yapılabilmesi için Uludağ Üniversitesi Etik Kurulu'ndan etik kurul izni, Sağlık Bilimleri Fakültesi Dekanlığı'ndan da çalışma izni alınmıştır.Bulgular: Çalışmada Deney-A grubunun Hemşirelerin Profesyonel Değerleri Ölçeği öntest-sontest puan ortalaması sırasıyla 92.18±18.9 ve 109.04±11.5'dir. Kontrol-A grubunun öntest-sontest puan ortalaması sırasıyla, 109.21±16.6 ve 108.55±16.4'tür. Deney-B grubunun sontest puan ortalaması 102.08±12.6, Kontrol-B grubunun sontest puan ortalaması 106.99±14.2'dir. Deney-A grubunun Empatik Beceri Ölçeği-B öntest-sontest puan ortalaması sırasıyla 122.49±25.2 ve 160.96±20.3'tür. Kontrol-A grubunun öntest-sontest puan ortalaması sırasıyla, 146.86±20.8 ve 150.27±25.3'tür. Deney-B grubunun sontest puan ortalaması 132.15±22.3, Kontrol-B grubunun sontest puan ortalaması 134.72±23.0'tür. Deney-A grubunun Kültürlerarası Duyarlılık Ölçeği öntest-sontest puan ortalaması sırasıyla 90.89±7.8 ve 99.60±6.4'tür. Kontrol-A grubunun öntest-sontest puan ortalaması sırasıyla, 96.65±9.3 ve 96.75±9.3'tür. Deney-B grubunun sontest puan ortalaması 93.01±8.7, Kontrol-B grubunun sontest puan ortalaması 94.10±12.1'dir. Deney-A grubunun Kültürel Zeka Ölçeği öntest-sontest puan ortalaması sırasıyla 68.60±8.0 ve 76.12±6.9'dur. Kontrol-A grubunun öntest-sontest puan ortalaması sırasıyla, 69.95±10.2 ve 72.17±9.3'tür. Deney-B grubunun sontest puan ortalaması 68.76±7.3, Kontrol-B grubunun sontest puan ortalaması 70.19±8.7'dir. Yapılan korelasyon analizine göre Kültürlerarası Duyarlılık Ölçeği'nden alınan puan arttıkça Kültürel Zeka, Hemşirelerin Mesleki Değerleri, Empatik Beceri ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ölçeklerinden alınan puanlar da artmaktadır. Çoklu lineer regresyon analizine göre Kültürlerarası Duyarlılıktaki bir birimlik artış, Kültürel Zeka puanını 0.604 puan, Hemşirelerin Mesleki Değerleri puanını 0.121 artırmaktadır.Sonuç: Kültürlerarası hemşirelik dersi, öğrencilerin profesyonel değerlerini, empatik becerilerini, kültürel duyarlılıklarını, kültürel zekalarını ve sağlıklı yaşam biçimi davranışlarını geliştirmede etkili bir öğretim yöntemidir. Kültürlerarası Hemşirelik dersinin, tüm hemşirelik okullarında okutulması önerilmektedir.Anahtar kelimeler: kültürlerarası hemşirelik, kültürel duyarlılık, empati, kültürel zeka, değer

Aim: To examine the effect of `Transcultural Nursing` education on nursing students' cultural sensitiveness, cultural intelligence, empathic skills and professional values. Method: Population of this study planned in Solomon Four Group Experimental design consists of 1st, 2nd, 3rd and 4th grade students attending the nursing department in Faculty of Health Sciences of Bursa Uludağ University in the spring semester of 2016-2017 academic year (n=619). Experimental group population of the research consists of the 2nd grade students (n=168). In the study, there are two experimental groups and two control groups. The first experimental group (Experiment-A) consists of students who have enrolled in Transcultural Nursing course (n=65). The second experimental group (Experiment-B) consists of students who have not enrolled in this course but who attended one of the elective courses including `nursing philosophy`, `art and philosophy` and `art and aesthetics` (in and out the field) in the first term of the second grade (n=60). The first control group (Control-A) consists of the 4th grade students (n=140), the second control group (Control-B) consists of the 1st and 3rd grade students (n=221). As data collection tool, Intercultural Sensitivity Scale, Cultural Intelligence Scale, Empathic Skill Scale-B Form, Nurses' Professional Values Scale Revised Form and Healthy Lifestyle Behaviors II Scale were used. To carry out the study, ethical committee authorization from Uludağ University Ethics Committee and work permit from Dean's Office of Faculty of Health Sciences were received.Results: In the study, Nurses' Professional Values Scale pretest-posttest score averages in Experiment-A group are 92.18±18.9 and 109.04±11.5 respectively. Pretest-posttest score averages for Control-A group are 109.21±16.6 and 108.55±16.4 respectively. Posttest score average of Experiment-B group is 102.08±12.6, posttest score average of Control-B group is 106.99±14.2. Empathic Skill Scale-B pretest-posttest score averages of Experiment-A group are 122.49±25.2 and 160.96±20.3 respectively. Pretest-posttest score averages for Control-A group are 146.86±20.8 and 150.27±25.3 respectively. Posttest score average of Experiment-B group is 132.15±22.3, posttest score average of Control-B group is 134.72±23.0. Intercultural Sensitivity Scale pretest-posttest score averages in Experiment-A group are 90.89±7.8 and 99.60±6.4 respectively. Pretest-posttest score averages for Control-A group are 96.65±9.3 and 96.75±9.3 respectively. Posttest score average of Experiment-B group is 93.01±8.7, posttest score average of Control-B group is 94.10±12.1. Cultural Intelligence Scale pretest-posttest score averages in Experiment-A group are 68.60±8.0 and 76.12±6.9 respectively. Pretest-posttest score averages for Control-A group are 69.95±10.2 and 72.17±9.3 respectively. Posttest score average of Experiment-B group is 68.76±7.3, posttest score average of Control-B group is 70.19±8.7. According to the correlation analysis applied, the higher the score obtained from Intercultural Sensitivity Scale is, the higher the scores obtained Cultural Intelligence, Nurses' Professional Values, Empathic Skill and Healthy Lifestyle Behaviors scales are. Also, according to multiple linear regression analysis applied, it was determined that only cultural intelligence and professional values had effect on total score from Intercultural Sensitivity Scale, and cultural intelligence had higher level of effect compared to professional values. An increase of one unit in Intercultural Sensitivity increases Cultural Intelligence score by 0.604 points. Conclusion: According to study findings, transcultural nursing course emerge as an effective method in improving students' professional values, empathetic skills, intercultural sensitivities, cultural intelligence and healthy lifestyle behaviors. It is recommended that the Transcultural Nursing course be taught in all nursing schools.Key words: transcultural nursing, cultural sensitivity, empathy, cultural intelligence, value.