Hipertansiyon tanısı alan hastalara verilen öz yönetim desteğinin bilgi düzeyi, tedaviye uyum ve öz bakım yönetimine etkisi

Abstract

Araştırma; hipertansiyon hastalarına verilen öz yönetim desteğinin, hipertansiyon bilgi düzeyine, tedaviye uyuma ve öz bakım yönetimine etkisini belirlemek ve hastaların kan basınçlarındaki değişimi incelemek amacıyla randomize kontrollü olarak yapıldı.Araştırma, Temmuz 2017 – Eylül 2018 tarihleri arasında, 137 hasta (69 müdahale, 68 kontrol) ile yürütüldü. Veriler, `Hasta Bilgi Formu`, `Hipertansiyon Bilgi-Düzey Ölçeği`, `Hill-Bone Hipertansiyon Tedavisine Uyum Ölçeği` ve `Kronik Hastalıklarda Öz-Bakım Yönetimi Ölçeği` kullanılarak toplandı. İlk görüşmede her iki gruba anket formları ve müdahale grubundaki hastalara öz yönetim desteği uygulandı, kan basıncı takipleri yapıldı. Son görüşmede anket formları her iki gruba tekrar uygulandı. Veriler, tanımlayıcı istatistiksel yöntemlerin yanı sıra Pearson ki-kare testi, Fisher-Freeman-Halton Exact Test, Independent samples t- test, Wilcoxon testi Paired samples test, Mann Whitney U testi ve Spearman's Korelasyon Analizi kullanılarak değerlendirildi. İstatistiksel anlamlılık sınır değeri p<0,05 olarak kabul edildi.Müdahale ve kontrol grubundaki hastaların tanıtıcı ve hastalığa ilişkin özellikler açısından benzer olduğu bulundu. Müdahale grubundaki hastalara uygulanan özyönetim desteği sonrasında, müdahale ve kontrol grubunda yer alan hastaların son görüşmede ölçek toplam puanları ve kan basıncı değeri ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık olduğu bulundu (p<0,001). Öz yönetim desteği verilen müdahale grubunda Hipertansiyon Bilgi-Düzey Ölçeği ve Kronik Hastalıklarda Öz-Bakım Yönetimi Ölçeği toplam puan ortalamalarının anlamlı olarak yüksek, Hill-Bone Hipertansiyon Tedavisine Uyum Ölçeği toplam puan ortalamalarının ve kan basıncı değeri ortalamalarının ise anlamlı olarak düşük olduğu belirlendi (p<0,001).Sonuç olarak hipertansiyon tanısı koyulan hastalara verilen öz yönetim desteğinin hastaların hipertansiyon bilgi düzeyini, hipertansiyon tedavisine uyumunu ve öz bakım yönetimini arttırdığı, ayrıca hastaların kan basıncı değeri ortalamalarını düşürmede etkili olduğu belirlendi.

The research was conducted in a randomized controlled manner to determine the effect of self-management support given to hypertension patients on the knowledge level of hypertension, compliance with the treatment and self-care management, and to investigate the changes in patients' blood pressure.The research was conducted between July 2017 - September 2018 with 137 patients (69 intervention and 68 control patients). The data were collected using the `Patient Information Form`, `Hypertension Knowledge-Level Scale`, `Hill-Bone Compliance to High Blood Pressure Therapy Scale` and `Self Care Management Process in Chronic Illness`. In the first interview, questionnaire forms were applied to both groups. Blood pressure monitoring was performed and self-management support was applied to the patients in the intervention group. In the final interview, questionnaire forms were re-applied to both groups. In addition to descriptive statistical methods, the data were evaluated using Pearson's chi-squared test, Fisher-Freeman-Halton Exact Test, Independent-samples t-test, Wilcoxon test, Paired samples test, Mann Whitney U test, and Spearman's Correlation Analysis. Statistical significance limit value was considered as p<0,05.The patients in the intervention and control groups were found to be similar in terms of descriptive and disease-related characteristics. After self-management support was applied to the patients in the intervention group, at the final interview, a statistically significant difference was found between the total scale scores and mean blood pressure values of the patients in the intervention and control groups (p<0,001). In the intervention group where self-management support was provided, the total mean score of Hypertension Knowledge-Level Scale and Self Care Management Process in Chronic Illness were found to be significantly high and mean total score of Hill-Bone Compliance to High Blood Pressure Therapy Scale and mean blood pressure value were found to be significantly low (p<0,001). As a result, it was determined that self-management support provided to patients diagnosed with hypertension increased their knowledge of hypertension, compliance to hypertension treatment and self-care management, it was also found to be effective in lowering the mean blood pressure values of the patients.