Holdinge bağlı şirketlerde yönetim muhasebesi ve uluslararası muhasebe standartlarına uygun olarak yeniden yapılanması

Abstract

ÖZET Çağımızın sürekli ve hızlı gelişmesi, toplum gereksinmelerinin büyük sermaye ile karşılanabilirliği, uluslararası birleşmeler nedeni ile ulusal sınırlar dışına taşan rekabet, işletme ortaklarının düzenli kar istemleri, işletmeleri daha etkin çalışmaya zorlamaktadır. Etkin çalışma işletmelerin belirli büyüklüğe ulaşmasını zorunlu kılmaktadır. Çünkü büyüme, işletmelere üretim, pazarlama, satın alma, yönetim ve finansman konularında yararlar sağlar. Günümüzde şirket büyümelerinin yaşayan örnekleri holdinglerdir. Holding şirketi; ekonomik bir bütünlük sağlamak amacı ile bir veya daha fazla şirkete, yönetim ve denetim olanağı veren oranda katılan şirket olarak tanımlayabiliriz. Holding organizasyon yapısında iki çeşit işletme vardır.. Ana İşletme: Ana işletme yönetimi elinde bulunduran işletmedir. Ana işletme yerine Holding Şirket terimi de kullanılmaktadır.. Bağlı İşletme: Hukuki bakımdan bağımsız olmakla beraber yönetim bakımından ana işletmeye bağlı olan işletmelere bağlı işletme veya yavru işletme denir. Yönetim Muhasebesi, dünya standartlarındaki organizasyonlarda temel bir disiplindir. İşletmelerin finansal performanslarım analiz ederek ve raporlayarak yönetime destek vermeyi amaçlar. Bu, şirketler arası ya da değişik zamanlarda alınan sonuçların arasında anlamlı karşılaştırmalar yapılmasına izin vermesi ve kominikasyonun sağlanması için, muhasebe prensiplerinin tutarlı bir biçimde uygulanmasını ve finansal yönetim bilgilerinin tanımlanmalarını gerektirir. Yönetim Muhasebesi, şayet, iyi alınmış yönetim kararlarını desteklemek içinse, o zaman bu kararlara bağlı alınmış muhasebe prensipleri, finansal işlemlerin ekonomik dayanaklarım gerçek anlamda yansıtmalıdır. Bu nedenle, şirketler, uluslararası bağlamda, kendi Muhasebe Yönetimi Prensiplerini IAS (Uluslararası Muhasebe Standartları) esaslarına göre almalıdırlar. IAS, birçok ülkelerde maliyeciler ve mali tabloların kullanıcıları tarafından benimsenmiş bir dizi prensiplerdir. Bu prensiplerin tutarlı uygulaması muhasebenin yönetime daha anlamlı ve faydalı raporlar hazırlamasını sağlayacaktır. Yönetim muhasebesinin en önemli fonksiyonlarından ikisi raporlama ve bütçelemedir. Etkin ve verimli bir raporlama sisteminin bulunmadığı işletmelerde yönetim kontrol sistemleri de etkin ve verimli olmayabilir. Bununla birlikte günümüzdeki teknolojik gelişmelerle birlikte kullanılmalarında artış görülen bilgisayarların çok sayıda bilgiyi izleyebilmelerindeki kapasiteleri de raporlama sistemlerinin önemini ön plana çıkarmıştır. İşletmelerde yönetim fonksiyonlarından biri olan planlaşmaya sistemli bir içerik kazandırılarak, yapılan planların sayısal hedefler şeklinde kağıda dökülmesi ile işletme personelinin gelecekteki faaliyetlerinin belirlendiği belgeleme işlemine bütçeleme denir. Bütçe, belirli bir işletmeyi, belirli bir dönemde öngörülen amaca ulaştıracak gelir ve giderleri tahmin eden ve bunların uygulanmasına izin veren, faaliyetlerin kontrolüne olanak sağlayan bir yönetim aracıdır. Holdinge bağlı şirketlerde yönetim muhasebe sürecinin yeniden yapılandırılmasındaki amaçlar: harcanan idari çabanın azaltılması için alacaklılar hesabı, borçlular hesabı ve nakit yönetimi süreçlerini daha yalın hale getirmek; tahakkuk eden giderlerin belirlenip onaylı bütçelerle karşılaştırılması yoluyla mali kontrolü iyileştirmek; defter-i kebirfinansal veritabanın tanımlamak ve bu sayede aylık yönetim raporlarının en iyi uygulamadaki süreler içinde hazırlanmasına yardımcı olmak şeklinde özetlenebilir. Sonuç olarak dünyada en iyi uygulamalara paralel standart muhasebe sistemlerinin uygulanması sayesinde yönetim kararlarının kontrolü, isabetliliği, düşük maliyetli oluşu ve kalitesi konularında önemli iyileşme sağlanacaktır.