Finansal regülasyon üzerine oyun teorik üç deneme

Abstract

ÖZET FİNANSAL REGÜLASYON ÜZERİNE OYUN TEORİK ÜÇ DENEME Ensar YILMAZ İktisat, Doktora Tezi 1990'larm sonlarında meydana gelen global finansal krizle birlikte finansal regülasyon tartışmaları hız kazandı. Hızlı bir şekilde artan finansal entegrasyonla birlikte potansiyel negatif dışsallıkların artmış olması ulusal piyasaların yanında uluslararası piyasaların da etkinlik ve istikrar kriterleri etrafında yeniden düzenlenmeleri gerektiğini genel kabul gören bir düşünceye dönüştürmüştür. Biz de finansal regülasyona ait Uç deneme içeren bir çalışmada bulunduk. Birinci denemede finansal regülasyona ait teorik bir değerlendirmede bulunduk. Bu amaçla finansal regülasyon literatüründen hareketle ulusal ve uluslararası finansal regülasyonun rasyonalitesi, optimalitesi ve dinamiğini yorumlamayı amaçladık İkinci denemede ise mevduat sigortası etrafında ahlaki risk problemi tartışıldı, özellikle son yıllarda çok sayıda ülkenin bankalarında gerçekleşen sorunların önemli ölçüde mevduat sigortasına bağlı olarak oluşan ahlaki risk probleminden kaynaklandığı iddialarını artırdı. Biz de bu denemede kurduğumuz modelde ilk aşamada mevduat sigortasının olduğu bir ortamda ahlaki risk problemini inceledik. Modelin ikinci aşamasında ise mevduat sigortasının olmadığı bir ortamda durumsallığa bağlı olarak mudiyi kurtarma stratejisi ile yapısalcı belirsizlik argümanı etrafında mudiyi kurtarma stratejisi kullanıldı. Bu stratejileri kullanmada ki amacımız ahlaki risk problemini azaltmaktı. Üçüncü denemede ise finansal sistemin en önemli kurumlarından biri olan bankanın sermaye oranına ait tasarladığımız bir çoklu hiyerarşik yapı içinde - yasama/ bankalar kurulu/ banka- bir principle-agent regülasyon modeli kurmayı denedik. Böylece her hangi bir bankanın sermaye oranına ait bir regülasyon tasarısı sonrası modele dahil edilen her birimin oluşan optimizasyon problemlerini incelemeyi amaçladık. Anahtar Kelimeler: Finansal regülasyon, oyun teorisi, mevduat sigortası, ahlaki risk, principle-agent problemi. TClÛKSttûĞRITİM kliRULt iv dûkOhmuaston meb*ez?

ABSTRACT THREE ESSAYS ON GAME-THEORETICAL APPROACH TO FINANCIAL REGULATION Ensar YILMAZ Economics, Ph.D. Thesis The global financial crisis in the late 1990's has brought about financial regulation discussions intensively. The increased potential negative externalities together with the dramatic advance of financial integration among countries have forced authorities to think the concept of national and international regulation in terms of stability and efficiency from the start. The new regulations in this concept has started to become a necessity. We have, in this study, tried to write three essays about financial regulation. In the first essay, we have evaluated financial regulation theoretically. For this purpose, moving from financial regulation literature, we have discussed rationality, optimality and dynamics of financial regulation. In the second essay, we have analysed moral hazard problem around deposit insurance. The occurrence of costly bank failures in the recent years has supported the arguments that bank failures stem to a great extent from moral hazard due to the existence of deposit insurance. We set a model that analyses this situation. In the first stage of the model, moral hazard problem is discussed under deposit insurance. In the second stage, under the assumption of no deposit insurance, in order to reduce moral hazard problem, different strategies are proposed: first, the regulator's payment strategy is determined according to conditionality and second, to constructive ambiguity. In the third essay, regarding a bank's capital rate, a multiple principal-agent regulation model is designed in a hirerachical structure: Constitution/ Bank Council/ Bank. Through this model, the optimization problems of each unit in the model are discussed. Keywords: Financial regulation, game theory, deposit insurance, moral hazard, principle-agent problem.