Menkul kıymetleri halka arz edilen ortaklıklar ve İMKB uygulaması

Abstract

ÖZET Ülkemizde özellikle son on yılda yaşanan konjoktürel dalgalanmaların etkisi ile ekonomide yaşanan olumsuz gelişmeler, iç talebin daralması, yüksek faiz ve enflasyon, reel sektörün küçülmesine neden olmuştur. Makro ekonomi düzeyinde şirketlerin mali yapılarını incelediğimizde özellikle fmansal giderlerin faaliyet kan üzerinde ağırlığının büyük olduğunu görmekteyiz. Ayrıca kamu sektörününde söz konusu dönem içerisinde finansman gereksinimi yükselen bir trend izlemiştir. Özel sektör, olumsuz ekonomik gelişmelerin etkilerini hafifletmek amacıyla boçlanmalanm azaltmış, sabit sermaye yatırımlarını erteleyerek sermaye gereksinimlerini azaltmalarına rağmen kamu sektörü henüz bu yönde bir gelişme gösterememiştir. Tasarrufların menkul kıymetlere yatırılarak halkın ekonmik kalkınmaya etkin ve yaygın bir şekilde katılması için gerek şart sermayenin tabana yaygınlaştınlmasıdır. Geniş bir sermaye tabanının oluşması, şirketlerin hisselerinin bir bölümünü halka açmalarına bağlıdır. İşletmeler gereksinim duydukları fonları değişik kaynaklardan sağlayabilmektedirler. Bu kaynaklardan en önemlisi sermaye piyasalarıdır. Sermaye piyasaları, işletmelerin orta ve uzun dönemli fon gereksinmelerini karşıladıkları organize piyasalardır. Şirketler, hisselerinin bir kısmını halka arz etmek suretiyle öz kaynak niteliğinde fon sağlamaktadırlar. Sağlanan bu kaynaklar duran varlık yatırımlarında, borçların tasfiye edilerek şirketin karlılığı üzerinde finansman giderlerinin olumsuz etkisinin azaltılmasında kullanılmaktadır. Hisse senetlerinin halka arz edilmesi, arz edildikten sonra IMKB'de işlem görmesi ile ilgili esaslar Sermaye Piyasası Kurulu tarafından belirlenmiş olup, uygulamaya yönelik işlemler tebliğler ile düzenlenmiştir. ıx

ABSTRACT In our country, the negative changes in economy lived by the effect of conjoncturel fluctuations of the last decade have caused a decrease in inner demand, high interest rate and inflation and a shrinking in real sector. We have observed a big weight of financial expenses on activity profit when we examine the financial structure of the companies on macro economy level. Besides, at the same period the finance need of public sector has depicted an ascending demand. In order to reduce the effects of negatice changes in economy, private sector has decreased it's debts while the public sector has not been demonstrated a development on the same way in spite of putting off the fixed capital investments and of reducing capital needs. The condition of effective and wide-spread participation of people to economical development by investing savings in stocks and bonds is to spread the capital to the base. Generation of a wide capital base is depent on offering some of the share certificates to the public. Companies can provide the fund they need from differend sources. The most important source is capital market. The capital market is organised markets in which companies meet their middle and long term fund needs. Companies obtain funds at the status of main source by offering some of the share certificates to public. The sources obtained are used for static wealth investments, and for reducing the negative effects of financial expenses on company's profitability by liquidating. The princibles of offering the share certificates to public and of operating at IMKB after offering are determined by Capital Market Committe, and the operations directed to application are regulated by bulletin.